Alfonso XIII, Koning van Spanje

Inleiding

Alfonso XIII was de laatste Spaanse koning voor het uitbreken van de Spaanse Burgeroorlog. Bij het afkondigen van de Tweede Spaanse Republiek, verliet Alfonso het land zonder formeel afstand te doen van de troon. Hoewel hij tijdens de Spaanse Burgeroorlog de zijde van de Nationalisten koos, liet Franco hem weten na de strijd geen koning op de troon te wensen.

Bron: Public Domain (Onbekende bron)

Kindkoning onder regentschap

Alfonso XIII Leon Ferdinand Maria Jacobus Isidoor Pascal Anton werd op 17 mei 1886 geboren als zoon van Koning Alfonso XII en Koningin Maria Christina van Oostenrijk. Toen Alfonso werd geboren was zijn vader al zes maanden dood. Omdat zijn vader al voor zijn geboorte was overleden, werd de kleine Alfonso al op zijn geboortedag gekroond tot de nieuwe koning.

Alfonso groeide op aan het hof van zijn moeder, die als regentes regeerde tot Alfonso 16 jaar zou worden. Hierdoor bracht hij zijn jonge jaren vooral door in Madrid en San Sebastian, waar de twee paleizen van zijn moeder zich bevonden. Toen hij vijf jaar oud was werd Alfonso ernstig ziek door de griep tijdens de griepepidemie van 1989-1890^[1] maar wist de ziekte te overleven.

Koning Alfonso XIII

Tot Alfonso XIII zestien jaar werd, trad zijn moeder op als regentes. Na zijn zestiende verjaardag, in 1902, nam hij het bestuur van zijn land over van zijn moeder.

Op 31 mei 1906 trad hij in het huwelijk met prinses Victoria Eugenie van Battenberg, familie van de Britse koning Edward VII. Bij terugkomst na het huwelijk ontsnapte het pasgetrouwde paar aan een bomaanslag die diverse omstanders en leden van de koninklijke familie het leven kostten. Deze aanslag typeerde de situatie die op dat moment in Spanje heerste. De aanslag zou er één worden in een reeks van vele pogingen om de koning om het leven te brengen. Het koninklijk paar kreeg zeven kinderen. Koning Alfonso XIII had buiten zijn huwelijk om nog drie onwettige kinderen.

Tijdens zijn regering verloor Spanje haar laatste kolonieën in Cuba, Puerto Rico en de Filippijnen. Het land bleef ten tijde van de Eerste Wereldoorlog neutraal, maar het Koninklijk echtpaar steunde op persoonlijke titel de Geallieerden.

Definitielijst

Eerste Wereldoorlog: Ook wel Grote Oorlog genoemd, conflict dat ontstond na een groei van het nationalisme, militarisme en neo-kolonialisme in Europa en waarbij twee allianties elkaar bestreden gedurende een vier jaar durende strijd, die zich na een turbulent begin, geheel afspeelde in de loopgraven. De strijdende partijen waren Groot-Brittannië, Frankrijk, Rusland aan de ene kant (de Triple Entente), op den duur versterkt door o.a. Italië en de Verenigde Staten, en Duitsland, Bulgarije, Oostenrijk-Hongarije en het Ottomaanse Rijk aan de andere kant (de Centrale Mogendheden of Centralen). De strijd werd gekenmerkt door enorme aantallen slachtoffers en de inzet van vele nieuwe wapens (vlammenwerpers, vliegtuigen, gifgas, tanks). De oorlog eindigde met de onvoorwaardelijke overgave van Duitsland en zijn bondgenoten in 1918.
Geallieerden: Verzamelnaam voor de landen / strijdkrachten die vochten tegen Nazi-Duitsland, Italië en Japan gedurende WO 2.
kolonie: Overzees gebiedsdeel.

Ontstaan van de republiek

Na de Eerste Wereldoorlog stuurde de Koning zijn leger naar Marokko om daar de lokale bevolking te onderdrukken. De Spaanse troepen leden echter zware verliezen en de Republikeinen gaven de Koning hiervan de schuld. In 1923 beraamde General Miguel Primo de Rivera een staatsgreep en liet de Koning de regering ontslaan en een militaire dictatuur vestigen. Toen op 14 april 1931 de Tweede Spaanse Republiek werd uitgeroepen, verliet Alfonso XIII het land zonder afstand te doen van zijn troon.

Definitielijst

dictatuur: Staatsvorm waarbij de macht in een land in de handen is van één persoon, de dictator. Oorspronkelijk een Romeinse staatsvorm voor tijden van nood, waarbij de totale macht 6 maanden in de handen lag van één persoon om de crisis het hoofd te bieden.
Eerste Wereldoorlog: Ook wel Grote Oorlog genoemd, conflict dat ontstond na een groei van het nationalisme, militarisme en neo-kolonialisme in Europa en waarbij twee allianties elkaar bestreden gedurende een vier jaar durende strijd, die zich na een turbulent begin, geheel afspeelde in de loopgraven. De strijdende partijen waren Groot-Brittannië, Frankrijk, Rusland aan de ene kant (de Triple Entente), op den duur versterkt door o.a. Italië en de Verenigde Staten, en Duitsland, Bulgarije, Oostenrijk-Hongarije en het Ottomaanse Rijk aan de andere kant (de Centrale Mogendheden of Centralen). De strijd werd gekenmerkt door enorme aantallen slachtoffers en de inzet van vele nieuwe wapens (vlammenwerpers, vliegtuigen, gifgas, tanks). De oorlog eindigde met de onvoorwaardelijke overgave van Duitsland en zijn bondgenoten in 1918.
staatsgreep: Poging om met geweld de macht in de staat over te nemen.

Spaanse Burgeroorlog

Nadat de Spaanse Burgeroorlog was uitgebroken koos Alfonso XIII de zijde van de Nationalistische opstandelingen, maar generaal Francisco Franco liet weten dat hij nooit een koningschap onder Alfonso XIII zou accepteren.

Overlijden en nalatenschap

Na ballingschap in Frankrijk en Italië, overleed hij op 28 februari 1941 in Rome. Erfgenaam werd zijn vierde zoon Juan de Bourbon, Graaf van Barcelona, vader van de latere koning Juan Carlos.

De stamboom van de Spaanse Koningen en Koninginnen

Naam vader/zoon/dochter (Spaanse Koning(in))	Gehuwd met:
Voor Karel I was Spanje verdeeld over meerdere tronen, de laatste twee waren Aragon en Castilië
Keizer Karel V Karel I van Spanje (1516 - 1556)	Isabella van Portugal dochter van Emanuel I van Portugal / Maria van Aragón)
Filips II van Spanje (1556 - 1598)	Anna van Oostenrijk (dochter van Keizer Maximiliaan II / Maria van Spanje)
Filips III van Spanje (1598 - 1621)	Margaretha van Oostenrijk (dochter van Karel II van Oostenrijk / Maria Anna van Beieren)
Filips IV van Spanje (1621 - 1665)	Maria Anna van Oostenrijk (dochter van Keizer Ferdinand III / Maria Anna van Spanje)
Karel II van Spanje (1665 - 1700) - kinderloos	Marie Louise van Orléans (dochter van Filips I van Orléans / Henriëtta Anne van Engeland) Maria Anna van Beieren (dochter van Filips Willem van de Palts / Elisabeth Amalia van Hessen-Darmstadt)
Filips V van Spanje (1700 - 1746) (zoon van Lodewijk van Frankrijk en Maria Anna Victoria van Beieren)	Maria Louisa van Savoye (dochter van Victor Amadeus II van Sardinië / Anne Marie van Orléans)
Ferdinand VI van Spanje (1746 - 1759) - kinderloos	Maria Barbara van Portugal (dochter van Johan V van Portugal / Maria Anna van Oostenrijk)
Karel III van Spanje (1759 - 1788) (zoon van Filips V van Spanje)	Maria Amalia van Saksen (dochter van August III van Polen / Maria Josepha van Oostenrijk)
Karel IV van Spanje (1788 - 1808)	Maria Louisa van Parma (dochter van Filips van Parma / Louise Elisabeth van Frankrijk)
Ferdinand VII van Spanje (1808, 1814 - 1833)	Maria Christina van Bourbon-Sicilië (dochter van Frans I der Beide Siciliën / Maria Isabella van Bourbon)
Isabella II van Spanje (1833 - 1868)	Frans van Assisi van Bourbon (zoon van Francisco de Paula van Bourbon / Louise Charlotte van Bourbon-Sicilië
Alfonso XII van Spanje (1874 - 1885)	Maria Christina van Oostenrijk (dochter van Karel Ferdinand van Oostenrijk / Elisabeth Francisca Maria van Oostenrijk
Alfonso XIII van Spanje (1886 - 1931)	Victoria Eugénie van Battenberg (dochter van Hendrik Maurits van Battenberg / Beatrice van Saksen-Coburg en Gotha
Juan de Borbon (geen koning)	Maria de las Mercedes van Bourbon-Sicilië (dochter van Karel Maria van Bourbon-Sicilië / Louise van Orléans
Juan Carlos I van Spanje (1975 - 2014)	Sophia van Griekenland en Denemarken (dochter van Paul I van Griekenland / Frederika van Brunswijk)
Felipe VI van Spanje (2014 - heden)	Letizia Ortiz Rocasolano

Inleiding

Kindkoning onder regentschap

Koning Alfonso XIII

Definitielijst

Ontstaan van de republiek

Definitielijst

Spaanse Burgeroorlog

Overlijden en nalatenschap

De stamboom van de Spaanse Koningen en Koninginnen

Noten

Informatie

Bronnen

Domeinen

Meer

Contact