TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

Artikelen

Anoniem, van Arbeidsinzet tot FLAK-soldaat
  • Artikel door Wilco Vermeer
  • Geplaatst op 24 februari 2005

Anoniem, van Arbeidsinzet tot FLAK-soldaat

Op 10 november 1944 vond in Rotterdam een razzia plaats. Een deel van de opgepakte jonge mannen kwamen, samen met lotgenoten uit de Noordoostpolder, gedwongen terecht bij de Luftwaffe als Flak-helfer op een luchtafweergeschut bij de Deutsche Reichsbahn. Hier is het verhaal van één van hen

Bernard van Lieshout, krijgsgevangenenpost 1943-1945
  • Artikel door Jeroen Koppes
  • Geplaatst op 12 september 2021

Bernard van Lieshout, krijgsgevangenenpost 1943-1945

"Het valt mij vandaag zwaar. Riek, ik had gedacht met u en de kinderen thuis kerstfeest te vieren. Maar vrouwtje niet getreurd de dag komt wel als dat ik weer bij julie mag zijn en god weet hoe gauw dat zal zijn. Over juli zit ik wel in Riek, waarschijnlijk niet veel te eten en niet te veel koolen. Ik heb nog geen post van u ontvangen sinds 6 sept. Nu lieve vrouw en kinderen, hartelijke groeten en allen een zoen in gedachte." Dit schreef Bernard van Lieshout in december 1944 aan Riek, zijn vrouw, in Eindhoven. Hij zat toen al anderhalf jaar in een Duits krijgsgevangenkamp.

Carel Willem de Groot, krijgsgevangene nr. 107581 in Duitsland
  • Artikel door Peter de Groot
  • Geplaatst op 9 juli 2020

Carel Willem de Groot, krijgsgevangene nr. 107581 in Duitsland

Er waren 3 Carel Willem's de Groot. De grootvader, de vader en zijn zoon. Deze pagina gaat over het leven van de vader Carel Willem en over zijn broer Barend (Bab) tijdens de Tweede Wereldoorlog. Carel Willem had 3 broers. Bab dus en Gerhard en Aart. Gerhard en zijn vrouw To waren naar Indie gegaan en Gerhard zou omkomen in een Jappenkamp. Aart heeft gedurende de oorlog 'gewoon' gewerkt en Bab was waarschijnlijk lid van de NSB en heeft voor de Duitsers gewerkt, terwijl Carel in een krijgsgevangenkamp in Duitsland heeft gezeten.

Cor Boot, scheepvaarder en krijgsgevangene van de Japanners
  • Artikel door Hendrik Boot
  • Geplaatst op 6 juni 2020

Cor Boot, scheepvaarder en krijgsgevangene van de Japanners

In het boek ‘Scheepsrampen en Jappenkampen’ vertelt Hendrik Boot het verhaal van zijn vader Cor Boot. Het is het verhaal dat zijn vader, machinist op de ′grote vaart′ niet vertelde omdat het voor hem te moeilijk was om erover te praten. Hendrik werkte er jaren aan en reconstrueerde het na veel research. De volledige werkelijkheid is niet te achterhalen maar wat hij vond was een ongelofelijke geschiedenis.

Dagboek van Hendrik Baeten, dwangarbeider
  • Artikel door Hendrik Baeten
  • Geplaatst op 10 april 2023

Dagboek van Hendrik Baeten, dwangarbeider

Op zondag 8 oktober 1944 werden door Duitse bezetters in Sevenum 326 mannen (inwoners, evacués en onderduikers) gevangen genomen en naar Duitsland getransporteerd, om daar te verblijven in kampen en verplicht arbeid te verrichten op fabrieken. Een van deze gevangenen was Hendrik Baeten uit Sevenum.

Dirk Ruiter, van Rottumeroog naar Stalag III A
  • Artikel door Simon Ruiter
  • Geplaatst op 9 november 2019

Dirk Ruiter, van Rottumeroog naar Stalag III A

Ik ben dus in de Tweede Wereldoorlog geboren, maar ik heb daar uiteraard weinig van gemerkt. Mijn vader dus wel. Hij werd opgeroepen vanwege de mobilisatie. Dat merkte hij op een wel erg ongelegen moment. Op 24 augustus 1939 was zijn zuster Annie op 27 jarige leeftijd overleden, voor zover bekend aan Multiple Sclerose. Op 28 augustus werd zij begraven en toen de familie na de kerkdienst en de begrafenis nog buiten om de boerderij liep hoorden zij de kerkklokken luiden. Op die manier werd de mobilisatie aangekondigd en vele voormalige militairen werden onder de wapenen geroepen.

Emile Tielman, een krijgsgevangene van de Japanners
  • Artikel door Leo G. Lensen
  • Geplaatst op 19 augustus 2022

Emile Tielman, een krijgsgevangene van de Japanners

Emile Tielman werd op 5 februari 1916 geboren in Mojokerto, op het Indonesische eiland Java. Nadat de Tweede Wereldoorlog in augustus 1945 ook in Indonesië was beëindigd, ging Emile in 1946 naar Nederland om te herstellen van malaria en beri-beri. Dat jaar studeerde hij meteorologie en keerde in 1947 als meteoroloog terug naar Indonesië. Na zijn huwelijk, in 1960, emigreerde hij naar Amerika. Daar werd zijn dochter Ria geboren. Zij studeerde, samen met haar vriendin Roberta, Bobbi genaamd, aan de Drexel Universiteit.

Ervaringen tijdens de Arbeitseinsatz
  • Artikel door Jeroen Koppes
  • Geplaatst op 21 maart 2023

Ervaringen tijdens de Arbeitseinsatz

Het is 14 mei 1943 als een trein vanuit Ommen richting Duitsland vertrekt. Aan boord Nederlandse studenten die de loyaliteitsverklaring van de Duitsers weigerden te tekenen. Met deze verklaring diende de student te beloven niets tegen de Duitse bezetter te ondernemen. Ruim 85% van de Nederlandse studenten weigerde. Wik de Leeuw was één van hen. Dit is zijn verhaal dat hij in 2006 optekende. Studenten uit Noord-Brabant dienden zich te melden in de Koning Willem II Kazerne in Tilburg. Van daaruit werden ze op de avond van 6 mei 1943 naar Kamp Erica in Ommen, Overijssel, getransporteerd. Via een paar omzwervingen kwam hij met 21 andere studenten op 26 mei 1943 in Dassel aan.

Gerard Schampers, de eerste maanden in Dassel
  • Artikel door Jeroen Koppes
  • Geplaatst op 19 oktober 2023

Gerard Schampers, de eerste maanden in Dassel

Net als veel andere studenten weigerde Gerard Schampers in 1943 de loyaliteitsverklaring van de Duitse bezetter te tekenen. Hierdoor werd hij met 3.000 andere studenten voor de Arbeitseinsatz naar Duitsland gestuurd. Via Kamp Erika en een aantal plaatsen in Duitsland kwam hij op 26 mei 1943 in Dassel aan. Niet alleen, maar met 21 andere studenten. Van deze studenten kende hij er al een aantal, van zijn studie in Tilburg, of uit zijn woonplaats Helmond. Dit is zijn verhaal van de eerste twee maanden in Dassel tot de eerste der studenten naar huis terugkeerde.

Gerard Schampers, de eerste ziektes
  • Artikel door Jeroen Koppes
  • Geplaatst op 3 februari 2024

Gerard Schampers, de eerste ziektes

"Ik moet over de ziekte van Jan Heling vertellen. Het is niet zoals ik schreef griep of longontsteking, maar disenterie. Dat is vrijwel zeker. De dokter heeft 't niet willen zeggen, maar hij zei wel dat 't besmettelijk was." Gerard schreef hier over de eerste ziektes in het Lager in Dassel, Duitsland. Hier was hij met 21 andere studenten tewerkgesteld, omdat ze weigerden de loyaliteitsverklaring van de Duitse bezetter te tekenen. In totaal werden 3.000 studenten voor de Arbeitseinsatz in Duitsland ingezet. Dit is Gerards verhaal van de tweede helft van 1943.

Gerard Schampers, van student tot dwangarbeider
  • Artikel door Jeroen Koppes
  • Geplaatst op 7 september 2023

Gerard Schampers, van student tot dwangarbeider

"Even laat ik weten dat we weer 'ns op reis gaan. De reis gaat nu naar Dassel. We komen daar op 'n vrij kleine fabriek. Dassel is 'n gat. Het ligt bij Holzminden noordwest van Herzberg. Iets zuidoost van Bielefeld, 'n beetje dichter bij de grens. Op de rand van Westfalen. Vanmiddag om half drie gaan we er naar toe." Dat schreef Gerard Schampers op 26 mei 1943 naar huis. Hij had zich als student moeten melden voor de Arbeitseinsatz en was 6 mei 1943 uit Tilburg vertrokken. Dit is het verhaal van zijn reis naar Duitsland, waar hij anderhalf jaar zou blijven werken.

Het Ommenlied in Kamp Erika
  • Artikel door Jeroen Koppes
  • Geplaatst op 5 maart 2024

Het Ommenlied in Kamp Erika

"Ver van alles, waarvan ik heb gehouden, zwerf ik thans rond in alle eenzaamheid." Het is de eerste zin van het refrein van het Ommenlied, geschreven door studenten die in Kamp Erika in Ommen werden verzameld om naar Duitsland gestuurd te worden. De ruim 3.000 studenten werden voor de Arbeitseinsatz over Duitsland en Oostenrijk verspreid. Zij kwamen op 6 mei 1943 in Ommen aan en verbleven er enkele dagen tot ruim een week. Er gingen drie transporten naar Duitsland, op respectievelijk 8, 11 en 14 mei.

Jan Berlijn, mijn tijd in de Arbeidsdienst
  • Artikel door Redactie TracesOfWar.com
  • Geplaatst op 15 januari 2011

Jan Berlijn, mijn tijd in de Arbeidsdienst

Hieronder volgt het verslag van Jan Berlijn van zijn tijd in de Nederlandse Arbeidsdienst. In 1944 werd hij als 18-jarige jongen opgeroepen. Hij besloot de oproep te gehoorzamen en werd tewerk gesteld in het kamp “Altweerterheide” aan de Zuid-Willemsvaart bij Sluis XVI te Weert. Toen het eind 1944 bekend werd dat er voor de Duitsers loopgraven en dergelijke gemaakt moesten worden, ontsnapte hij en dook hij onder (zie: ontsnapt uit de Arbeidsdienst). Jan Berlijn schreef de eerste versie van dit verhaal in 2000 en stelde de definitieve versie in 2010 aan deze website beschikbaar.

Jan Berlijn, ontsnapt uit de Arbeidsdienst
  • Artikel door Redactie TracesOfWar.com
  • Geplaatst op 24 september 2010

Jan Berlijn, ontsnapt uit de Arbeidsdienst

Toen op 10 mei 1940 de oorlog uitbrak was het voor mij als 14 jarige het einde van de onbezorgde jeugdjaren die ik in Kralingen heb genoten. Met vader, moeder, twee zusjes, een broertje, een kostganger en een neefje woonden wij in de Assendelftstraat 36 a.

Jozef De Dobbeleer, opgeëist voor de verplichte tewerkstelling
  • Artikel door Gerd Van der Auwera
  • Geplaatst op 2 april 2008

Jozef De Dobbeleer, opgeëist voor de verplichte tewerkstelling

Bij het verschijnen van de Duitse verordening van 6 oktober 1942 werden alle Belgische jongemannen van 19 tot 28 jaar opgevorderd om in de Duitse oorlogsindustrie te gaan werken om de Duitse opgeroepenen voor het leger te vervangen.

Kerstmis 1944 in Dassel I
  • Artikel door Jeroen Koppes
  • Geplaatst op 7 maart 2023

Kerstmis 1944 in Dassel I

In maart 1943 werd er door de Duitsers de loyaliteitsverklaring ingevoerd. Met deze verklaring diende de student te beloven niets tegen de Duitse bezetter te ondernemen. Jannes Reiling weigerde te tekenen. Niet tekenen had als gevolg dat je voor studie werd uitgesloten en werkloos werd verklaard. Hierop volgde een oproep voor de Arbeitseinsatz in Duitsland. Jannes Rieling meldde zich en werd naar Kamp Erika in Ommen getransporteerd. Van daaruit vertrok men richting Duitsland waar Reiling met 21 andere studenten op 26 mei 1943 in Dassel aankwam. Reiling schreef in 1969 onderstaand verhaal over Kerstmis 1944.

Mijn herinneringen aan de Kerkrazzia
  • Artikel door Piet van Maris
  • Geplaatst op 9 april 2023

Mijn herinneringen aan de Kerkrazzia

Piet van Maris was 17 toen hij tijdens de Kerkrazzia's in Helden (Limburg) werd opgepakt. Hij werd naar Duitsland gestuurd om daar te gaan werken. Tijdens zijn verblijf in Duitsland hield hij aantekeningen bij die hij na de oorlog tot dit verhaal vormde. Het beschrijft de Kerkrazzia en de reis naar Duitsland. Zijn tewerkstelling in Rotenkirchen en Dassel en de uiteindelijke bevrijding in april 1945. Daarna volgde een lange weg terug naar huis.

Nederlandse studenten in een munitiefabriek
  • Artikel door Jeroen Koppes
  • Geplaatst op 1 april 2024

Nederlandse studenten in een munitiefabriek

Het is 1 november 1943 als een nieuwe groep studenten de trein uit stapt op het station van Herzberg am Harz. Deze studenten waren eerder in Braunschweig en daarna in Uslar tewerkgesteld.[1] In Herzberg kwam de groep te werken in een munitiefabriek aan de voet van kasteel Herzberg. "Wat huisvesting betreft hebben we het zelfs nog nooit zo goed gehad, een werktijd van 8 uur is een ongekende weelde en wat het vergiftigingsgevaar betreft dit is erg meegevallen."[2] Om te begrijpen hoe deze studenten precies in Herzberg terecht kwamen en hoe het hen verging, gaan we eerst een aantal maanden terug in de tijd.

Op zoek naar Jan Loman
  • Artikel door Jeroen Koppes
  • Geplaatst op 13 augustus 2023

Op zoek naar Jan Loman

Op de achterkant van onderstaande foto staat: J.C. Lohmans, Breda, Rotterdam, Econ. Hij was een van de 22 Nederlandse studenten die weigerden de Duitse loyaliteitsverklaring te tekenen en daarom naar Duitsland werden gestuurd. Deze groep studenten belandde uiteindelijk in Dassel, waar ze in de Ruwo-fabriek werden tewerkgesteld.

Piet uit Amsterdam, dwangarbeid in Duitsland
  • Artikel door Redactie TracesOfWar.com
  • Geplaatst op 14 juni 2006

Piet uit Amsterdam, dwangarbeid in Duitsland

Wie ik ben? Een van die tienduizenden Hollanders die als slavenarbeiders naar Berlijn moesten. 27 maanden ben ik daar geweest. In Maart 1943 toen de grote uittocht begon met als bestemming Berlin-Brandenburg en het was Juni 1945 voordat we weer in Holland terug waren. Die tijd is niet zonder meer aan ons voorbij gegaan en de gehele ondergang van Berlijn moesten we meemaken. Achteraf gezien verwondert het me vaak dat verreweg de meesten van ons uit die hel ontsnapt zijn. Bij "hoe was het daar nu?" en uit vele gesprekken met vrienden en bekenden kon ik opmaken dat de thuis blijvers er geen flauw idee van hadden hoe het nu eigenlijk in Duitsland of speciaal in Berlijn was toe gegaan.