TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

Op schoot bij Hitler

Titel: Op schoot bij Hitler
Auteur: Irmgard A. Hunt
Uitgever: Uitgeverij Bert Bakker
Uitgebracht: 2005
Pagina's 286
ISBN: 9035127307
Omschrijving:

Een indrukwekkend verhaal over het dagelijkse leven op de Obersalzberg, gedurende de overheersing door Hitlers nazipartij. Dit is wat 'Op schoot bij Hitler' van Irmard A. Hunt (geboren Paul) inhoudt. Deze keer geen autobiografie van een slachtoffer van de nazi's, maar van een Duits kind, opgegroeid tussen en opgevoed door een nazi-gezin!

Met een interessante inleiding geeft Hunt de lezer van het begin van het verhaal af een indruk van de historie van haar familie. Interessante weetjes, familiale connecties en dergelijke die later in het boek nog van nut zullen zijn, worden weergegeven en verschaffen een inzicht in de kennissenkring van de schrijfster. Zo vertelt ze dat bijvoorbeeld haar moeder, nog voor Hitler aan de macht kwam, meedeed met het pesten van Joden die in de omgeving woonden. Een simpel detail, zo lijkt het, maar het drukt de lezer direct met de neus op de feiten. Het antisemitisme begon al op te borrelen bij de bevolking. De link naar het verdere verloop van het boek is gelegd. Niet onbelangrijk is ook het lijden van haar familie en moeder in de jaren na de Eerste Wereldoorlog. De honger, misère en problemen, mede door de crisis, zorgden voor een frustratie bij de bevolking. Dit waren de omstandigheden die het mogelijk maakten voor Hitler om zich als een zogenaamde redder van het volk te kunnen manifesteren en zo het Duitsland van toen uit de economische crisis te redden.

Vervolgens wordt Irmgard A. Hunt geboren op 28 mei 1934. Een Arisch meisje, beantwoordend aan het ideaal van die tijd. Haar ouders hebben een mooi huisje kunnen bemachtigen op de Obersalzberg, vlak bij het machtscentrum van Hitler en zijn kopstukken, iets waar Hunt als meisje trots op was. Daarna gaat het verhaal verder over het dagelijkse leven op de berg. De ontmoeting met Hitler, de angst die ze voor de vreemde man voelde. De trotsheid van haar moeder na die gebeurtenis, maar ook de vreemde en gevaarlijke reactie van haar Grossvati, een fervent nazi-hater. Het maken van vrienden en vriendinnetjes, waaronder het zoontje van nazi-architect Albert Speer. Of het feit dat ouders verplicht waren hun kinderen een Germaanse naam te geven. Zo veranderde haar vriendin Ruth van naam, voortaan moest ze Ingrid worden genoemd. Of nog treffender is het feit dat Irmgard zelf en ook haar zusje Ingrid een Germaanse naam hebben! Nadat haar was aangeleerd hoe de Hitlergroet te brengen is het vrij confronterend dat ze haar moeder vertelt dat ze 'Grüss Gott' of 'Guten Tag' veel mooier vond. Als dit buiten de muren van hun huisje had plaatsgevonden, kon dit direct tot schuine blikken of roddels hebben geleid. En ook de vragen die het meisje zich stelt bij de tegenzin van haar tante Emilie om de groet te brengen als een konvooi passeert wekken bij de lezer een vreemd gevoel op. Ook deze vrouw was een tegenstander van het nazisme. In het lagere schooltje werd Irmgard zelfs enkele keren ondervraagd door haar juffrouw, die sterke vermoedens had over de nazi-afkeer van haar Grossvati. Dit alles was dagelijkse kost voor de inwoners van de Obersalzberg.

Irmgards ouders waren het volledig eens met de nazi-politiek. Die bracht tenslotte voorspoed en economisch herstel, en zou gauw een Duits Rijk creëren met een toekomst voor de kinderen. Haar moeder was actief bezig met het begeleiden van kinderen bij activiteiten, dit alles volgens de voorschriften; haar vader vocht in Frankrijk, waar de man ook sneuvelde, en zij zelf zat bij de Bund Deutscher Mädel, net zoals haar vriendin Trudi. Bovendien kozen haar ouders ook voor een nieuwe religie, ze waren Gottgläubig. Dit hield in dat men nog enkele handelingen en tradities van het Christendom toepaste, maar het geloof was er niet meer. Bovendien waren vele feestdagen of belangrijke momenten beïnvloed door de nazi-ideologie of Germaanse gebruiken. Wat we hier wel bij moeten opmerken is dat noch haar ouders, noch Irmgard zelf iets wisten van de Holocaust of de negatieve kant van de gruwel van de bombardementen die de Luftwaffe in het buitenland uitvoerde. Men wist van bombardementen, die tot grote overwinningen moesten leiden, maar het negatieve aspect ervan werd niet ingezien. Alles had tot doel het Duitse Rijk te realiseren, niets slechts aan dus. Dit brengt het geheel in een volledig andere context. Bij het lezen van dit verhaal is het opmerkelijk dat de oorlog in een andere wereld lijkt te zijn, hoewel de kern van het kwaad zich op enkele luttele kilometers afstand bevindt. Het is zelfs vandaag nog vaak ongepast om het te zeggen, maar als je je als lezer volledig inleeft in de gedachten en gevoelens van Hunt in die tijd, dan is het een klap om te beseffen dat je plots begrijpt waarom en hoe deze mensen door de nazi-ideologie geïndoctrineerd konden worden. Er werd volgens de voorschriften gedacht, gewerkt, gehandeld, geloofd en geleefd. Een andere levenswijze was niet meer denkbaar. Er waren geen grote tekorten, en de stille vermoedens over bijvoorbeeld het toepassen van euthanasie op gehandicapten werd angstvallig verzwegen. Zo kregen de ouders van de gehandicapte zus van een vriendinnetje bericht dat het meisje overleden was na een zogezegd noodzakelijke medische opname. Noch het vriendinnetje, noch de ouders twijfelden hieraan of lieten dit blijken. Toch had de omgeving enige vermoedens maar alles moest worden stilgehouden. Opvallend maar logisch is wel dat men, naargelang de oorlog vordert, het geloof in de overwinning en de leiders verliest. Naar het einde van de oorlog toe gaat niemand nog naar de Bund Deutscher Mädel en wordt op de propaganda sarcastisch gereageerd. Men voelt zich bedrogen door de Führer en zijn volgelingen.

Na dit alles blijkt de oorlog toch wel heel dichtbij te komen. Men hoort het gedonder van bombardementen in de verte en de berichtgevingen klinken onheilspellend. Binnenkort zullen de bommen niet rondom, maar op de Obersalzberg vallen. Soldaten trekken weg, de bevolking is ongerust, en het rookgordijn dat de berg bij een eventuele aanval moet verbergen wordt niet meer gelegd door de afwezigheid van soldaten. Dan, op 25 april 1945, vallen de bommen. De gehele berg wordt met de grond gelijk gemaakt en alle kopstukken blijken te zijn gevlucht. Samen met haar moeder gaat Irmgard naar het huis van Speer om te zien hoe de leiders leefden in het gebied dat verboden was voor gewone burgers. Daar zien ze met grote verbazing de enorme luxe en rijkdom. Gebroken en ontgoocheld keren ze terug naar huis. Een regime is gevallen, en voor het eerst in haar leven, na 11 jaar, leeft Irmgard niet meer onder invloed van het nazisme. Berchtesgaden en de Obersalzberg worden door de Amerikanen bevrijd. Irmgards moeder hertrouwt na het sneuvelen van haar man Max in Frankrijk, enkele jaren daarvoor, en de oorlog is hiermee definitief voorbij.

Later trekt Irmgard naar New York, waar ze trouwt met een Joodse man en bevalt van haar zoon Peter en een dochter Ingrid. Nadien keert ze nog terug naar haar geboorteland om zich te verzoenen met haar herinneringen en jeugd. “Het stigma van een Duitse afkomst is langzaam afgenomen, en ik kan me verzoenen met de herinneringen aan mijn leven op wat gedurende een korte, duistere periode Hitlers berg is geweest.”; het einde van een prachtig, meeslepend en intrigerend verhaal.

Beoordeling: Uitstekend

Informatie

Artikel door:
Hannes Dekeyser
Geplaatst op:
30-05-2007
Laatst gewijzigd:
26-01-2009
Feedback?
Stuur het in!

Afbeeldingen