TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

De Polderjongen

Titel: De Polderjongen
Schrijver: Heleen Wagemans
Uitgever: Elikser
Uitgebracht: 2018
Pagina's: 120
ISBN: 9789463650427
Omschrijving:

Dit bijzondere, fictieve onderduikverhaal over David (de polderjongen) vertelt over het leven in de Noordoostpolder tijdens de Tweede Wereldoorlog. Aan de inrichting van het op de Zuiderzee herwonnen land werd indertijd nog hard gewerkt en de nieuwe polder was een toevluchtsoord voor onderduikers, aangezien arbeiders vrijgesteld waren van de Arbeitseinsatz. Het was ook de onderduiklocatie van David en zijn moeder Esther, die omstreeks het einde van 1944 net van hem bevallen was. De jongen komt na de oorlog terecht in Amerika. Na het overlijden van zijn moeder bezoekt hij in de jaren ‘60 zijn enige nog levende familielid, zijn Joodse tante Sarah die in de Noordoostpolder woont. Anna, de beste vriendin van zijn moeder, gaat met hem mee naar Nederland.

Esther was een kind van een Italiaanse serveerster en een bergbeklimmer, ene Rosenbaum van Joodse afkomst. Haar vader verongelukte tijdens een klimtocht in de Dolomieten toen Esther nog een baby was. De familie Rosenbaum zorgde ervoor dat Esther als pleegkind bij het kinderloze echtpaar Asscher kwam. De Asschers waren in het bezit van een ijssalon in de Nieuwmarktbuurt, een Joodse buurt in Amsterdam met voornamelijk Joodse winkeltjes. In 1942 ontmoette Esther in de ijssalon de toekomstige vader van David, Levie Cohen. In de oorlogsjaren mochten Joden geen winkels meer runnen en bezitten, dus de ijssalon moest op order van de Duitse bezetter sluiten. Vader Asscher ging toen bonbons verkopen op de Joodse markt. De markt werd op een dag overvallen en iedereen werd door de Duitsers meegenomen.

Esther bezocht toentertijd het conservatorium, speelde viool en woonde intussen aan de Plantagelaan in Amsterdam bij mevrouw van Dullemen, haar muziekdocente van het conservatorium. Op het moment dat haar pleegouders werden opgepakt was Esther thuis. Levie, de vader van David, speelde piano en ging ook naar het conservatorium en woonde eveneens in Amsterdam. Vanuit de Hollandsche Schouwburg werden dagelijks Joden op transport gesteld. Louisa, de muziekdocente van Levie, hielp het jonge stel met het vluchten naar de polder. Louisa en mevrouw van Dullemen maakten deel uit van het kunstenaarsverzet en hielpen vaker met het overbrengen van Joodse kinderen naar onderduikadressen in Friesland via de Lemmerboot, een vervoersverbinding over het IJsselmeer van Amsterdam naar Lemmer.

Levie dook onder in werkkamp Schokland. Hij had een vals persoonsbewijs en een werkvergunning. Esther zat met haar baby David ondergedoken op een woonboot ergens in de polder. Ontsnapt aan de dood, vertrok Esther met David en haar vriendin Esther na de bevrijding vanuit de haven van Rotterdam naar Amerika, omdat ze niet langer in Nederland wilde blijven. Ze besloot te zwijgen over de oorlogsjaren. De opgroeiende David wist dus niets van zijn korte tijd in Nederland en hoe hij en zijn moeder de nazivervolging hadden overleefd. Het precieze lot van zijn vader was hem onbekend. Tijdens zijn reis naar Nederland begint Anna met het vertellen van het verhaal. Eenmaal in Nederland ontvouwt zich het hele relaas van zijn ouders.

Schrijfster Heleen Wagemans (1969) is docent integrale veiligheid aan de Thorbecke academie van de NHL-Hogeschool te Leeuwarden, examinator voor het Instituut Fysieke Veiligheid en trainer-coach Beelddenken. Ze heeft gewerkt bij de gemeente Noordoostpolder alwaar ze gefascineerd raakte in de bijzondere geschiedenis van de polder en de werkkampen waar zich tijdens de Tweede Wereldoorlog tussen de polderarbeiders ook Joodse mannen schuilhielden. Dit is haar eerste boek. De schrijfster heeft gebruik gemaakt van verhalen van familie in Amsterdam en van collega’s in Friesland en de Noordoostpolder.

Diverse fictieve personages vertellen het verhaal van ‘polderjongen’ David, met name aan de hand van de lotgevallen van Davids moeder Esther en vader Levie. Feiten en fictie en heden en verleden vloeien samen in deze roman, die het meest geschikt is voor volwassen lezers. Het verhaal is boeiend, maar soms ook wat verwarrend aangezien het niet altijd even duidelijk is welke connectie de verhalenvertellers met de hoofdpersonen hebben en over wie ze het hebben. Als lezer blijf je benieuw naar de afloop, wetende dat het verhaal is gebaseerd op ervaringen van personen die ten tijde van de Tweede Wereldoorlog in Amsterdam of in de Noordoostpolder leefden.

David krijgt pas op volwassen leeftijd het verhaal te horen over zijn moeder en zo ook zijn eigen verhaal van toen hij nog een baby was. Zijn moeders verleden was haar grootste geheim, dat in dit boek wordt onthuld.

Beoordeling: Zeer goed

Informatie

Artikel door:
Ilona Lüderitz-Rademacher
Geplaatst op:
02-06-2018
Feedback?
Stuur het in!

Afbeeldingen