TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

Inleiding

Tussen 1916 en 1917 werden 62 torpedobootjagers gebouwd in de zogenaamde R-klasse (I). De schepen waren allen van eenzelfde basis ontwerp maar de diverse scheepsbouwers konden zelf kleine wijzigingen aanbrengen. De meeste schepen werden gebouwd volgens het basisontwerp van de Britse Admiralty en werden dan ook aangeduid als Admiralty R-klasse. De klasse was de laatste bij de Royal Navy welke was uitgerust met drie schoorstenen. De schepen werden uitgebreid ingezet tijdens de Eerste Wereldoorlog en werden in de jaren 1920 en 1930 buiten dienst gesteld en gesloopt. Alleen HMS Skate (H39) diende nog tijdens de Tweede Wereldoorlog als escortejager.


HMS Thisbe (F82), 1917 Bron: Tyne & Wear Archives & Museums 2931 War29

Definitielijst

Eerste Wereldoorlog
Ook wel Grote Oorlog genoemd, conflict dat ontstond na een groei van het nationalisme, militarisme en neo-kolonialisme in Europa en waarbij twee allianties elkaar bestreden gedurende een vier jaar durende strijd, die zich na een turbulent begin, geheel afspeelde in de loopgraven. De strijdende partijen waren Groot-Brittannië, Frankrijk, Rusland aan de ene kant (de Triple Entente), op den duur versterkt door o.a. Italië en de Verenigde Staten, en Duitsland, Bulgarije, Oostenrijk-Hongarije en het Ottomaanse Rijk aan de andere kant (de Centrale Mogendheden of Centralen). De strijd werd gekenmerkt door enorme aantallen slachtoffers en de inzet van vele nieuwe wapens (vlammenwerpers, vliegtuigen, gifgas, tanks). De oorlog eindigde met de onvoorwaardelijke overgave van Duitsland en zijn bondgenoten in 1918.

Schepen in deze klasse

HMS Radstock (G79)
HMS Radstock (G76)
HMS Radstock (G81)
6 september 1915: kiellegging
8 juni 1916: tewaterlating
20 september 1916: aflevering
29 april 1927: verkocht voor sloop
HMS Raider (G81)
HMS Raider (G86)
HMS Raider (G82)
oktober 1915: kiellegging
16 juli 1916: tewaterlating
oktober 1916: aflevering
29 april 1927: verkocht voor sloop
HMS Romola (G83)
HMS Romola (G18)
HMS Romola (G15)
25 augustus 1915: kiellegging
14 mei 1916: tewaterlating
17 augustus 1916: aflevering
13 maart 1930: verkocht voor sloop
HMS Rowena (G81)
HMS Rowena (G90)
25 augustus 1915: kiellegging
1 juli 1916: tewaterlating
29 september 1916: aflevering
27 januari 1937: verkocht voor sloop
HMS Restless (G88)
HMS Restless (G85)
22 september 1915: kiellegging
12 augustus 1916: tewaterlating
21 oktober 1916: aflevering
23 november 1936: verkocht voor sloop
HMS Rigorous (G90)
HMS Rigorous (G86)
22 september 1915: kiellegging
30 september 1916: tewaterlating
30 november 1916: aflevering
5 november 1926: verkocht voor sloop
HMS Rocket (G82)
HMS Rocket (G88)
28 september 1915: kiellegging
2 juli 1916: tewaterlating
7 oktober 1916: aflevering
16 december 1926: verkocht voor sloop
HMS Rob Roy (G92)
HMS Rob Roy (G87)
15 oktober 1915: Kiellegging
29 augustus 1916: tewaterlating
15 december 1916: aflevering
13 juli 1926: verkocht voor sloop
HMS Redgauntlet (F51)
HMS Redgauntlet (F58)
HMS Redgauntlet (FA4)
HMS Redgauntlet (F97)
28 september 1915: kiellegging
23 november 1916: tewaterlating
7 februari 1917: aflevering
juli 1927: verkocht voor sloop
HMS Redoubt (F56)
HMS Redoubt (F57)
28 oktober 1916: tewaterlating
maart 1917: aflevering
13 juli 1926: verkocht voor sloop
HMS Recruit (F63)
9 december 1916: tewaterlating
april 1917: aflevering
9 augustus 1917: gezonken (mijn)
HMS Sable (G91)
28 juni 1916: tewaterlating
30 november 1916: aflevering
augustus 1927: verkocht voor sloop
HMS Setter (G98)
HMS Setter (F55)
28 augustus 1916: tewaterlating
12 februari 1917: aflevering
17 mei 1917: gezonken (aanvaring)
HMS Salmon (G94)
HMS Salmon (G93)
7 oktober 1916: tewaterlating
20 december 1916: aflevering
28 januari 1937: verkocht voor sloop
HMS Sylph (F54)
HMS Sylph (F68)
15 november 1916: tewaterlating
10 februari 1917: aflevering
16 december 1926: verkocht voor sloop
HMS Sarpedon (G19)
HMS Sarpedon (G21)
HMS Sarpedon (G14)
27 september 1915: kiellegging
1 juni 1916: tewaterlating
2 september 1916: aflevering
23 juli 1926: verkocht voor sloop
HMS Sorceress (G93)
HMS Sorceress (G94)
13 november 1915: kiellegging
29 augustus 1916: tewaterlating
4 december 1916: aflevering
29 april 1927: verkocht voor sloop
HMS Sturgeon (F49)
HMS Sturgeon (G17)
HMS Sturgeon (F47)
11 januari 1917: tewaterlating
26 februari 1917: aflevering
16 december 1926: verkocht voor sloop
HMS Sceptre (F79)
HMS Sceptre (F60)
10 november 1915: kiellegging
18 april 1917: tewaterlating
26 mei 1917: aflevering
16 december 1926: verkocht voor sloop
HMS Satyr (F51)
HMS Satyr (F59)
HMS Satyr (G52)
HMS Satyr (H78)
april 1916: kiellegging
27 december 1916: tewaterlating
2 februari 1917: aflevering
16 december 1926: verkocht voor sloop
HMS Sharpshooter (F48)
HMS Sharpshooter (F61)
mei 1916: kiellegging
27 februari 1917: tewaterlating
2 april 1917: aflevering
29 april 1927: verkocht voor sloop
HMS Simoom (F57)
23 mei 1916: kiellegging
30 oktober 1916: tewaterlating
22 december 1916: aflevering
23 januari 1916: getorpedeerd (torpedoboot S 50)
HMS Skate (F62)
HMS Skate (G05)
HMS Skate (F46)
HMS Skate (D16)
HMS Skate (D35)
HMS Skate (D39)
HMS Skate (H39)
12 januari 1916: kiellegging
11 januari 1917: tewaterlating
19 februari 1917: aflevering
1947: verkocht voor sloop
HMS Skilful (F78)
HMS Skilful (F62)
3 februari 1917: tewaterlating
26 maart 1917: aflevering
13 juli 1926: verkocht voor sloop
HMS Springbok (F65)
HMS Springbok (F63)
27 januari 1916: kiellegging
9 maart 1917: tewaterlating
30 april 1917: aflevering
16 december 1926: verkocht voor sloop
HMS Starfish (F60)
HMS Starfish (G64)
HMS Starfish (H70)
27 september 1916: tewaterlating
16 december 1916: aflevering
21 april 1928: verkcoht voor sloop
HMS Stork (F66)
HMS Stork (F65)
15 november 1916: tewaterlating
1 februari 1917: aflevering
7 oktober 1927: verkocht voor sloop
HMS Tancred (F85)
HMS Tancred (G08)
HMS Tancred (G07)
30 juni 1917: tewaterlating
1 september 1917: aflevering
17 mei 1928: verkocht voor sloop
HMS Tarpon (F72)
HMS Tarpon (F22)
HMS Tarpon (H97)
HMS Tarpon (F79)
HMS Tarpon (F65)
12 april 1916: kiellegging
10 maart 1917: tewaterlating
april 1917: aflevering
4 augustus 1927: verkocht voor sloop
HMS Telemachus (F86)
HMS Telemachus (F23)
HMS Telemachus (H98)
HMS Telemachus (F81)
HMS Telemachus (F66)
12 april 1916: kiellegging
21 april 1917: tewaterlating
juni 1917: aflevering
26 juli 1927: verkocht voor sloop
HMS Tempest (F76)
HMS Tempest (F72)
HMS Tempest (H71)
26 januari 1917: tewaterlating
april 1917: aflevering
januari 1937: verkocht voor sloop
HMS Tenacious (F96)
HMS Tenacious (G02)
21 mei 1917: tewaterlating
12 augustus 1917: aflevering
26 juni 1928: verkocht voor sloop
HMS Tetrarch (F87)
HMS Tetrarch (F74)
20 april 1917: tewaterlating
2 juni 1917: aflevering
28 juli 1934: verkocht voor sloop
HMS Thisbe (F82)
HMS Thisbe (F75)
juni 1916: kiellegging
8 maart 1917: tewaterlating
6 juni 1917: aflevering
31 augustus 1936: verkocht voor sloop
HMS Thruster (F74)
HMS Thruster (F76)
HMS Thruster (H73)
2 juni 1916: kiellegging
10 januari 1917: tewaterlating
30 maart 1917: aflevering
16 maart 1937: verkocht voor sloop
HMS Tormentor (F68)
HMS Tormentor (G06)
HMS Tormentor (G11)
22 mei 1917: tewaterlating
22 augustus 1917: aflevering
19 november 1929: verkocht
13 december 1929: gezonken
HMS Tornado (F97)
HMS Tornado (F78)
4 augustus 1917: tewaterlating
november 197: aflevering
23 december 1917: gezonken (mijn)
HMS Torrent (F67)
HMS Torrent (F79)
26 november 1916: tewaterlating
februari 1917: aflevering
23 december 1917: gezonken (mijn)
HMS Torrid (F75)
HMS Torrid (F80)
HMS Torrid (H81)
19 juli 1916: kiellegging
10 februari 1917: tewaterlating
5 mei 1917: aflevering
27 januari 1937: verkocht voor sloop
16 maart 1937: gezonken

Geschiedenis

De R-klasse (I) torpedobootjager werd ontworpen en gebouwd aan het begin van de Eerste Wereldoorlog als verbeterde versie van de M-klasse (I) torpedobootjagers. De belangrijkste verbeteringen waren het gebruik van geschakelde turbines en twee in plaats van drie schachten. Tot slot was het achterste stuk geschut voor het eerst op een verhoging aangebracht. De R-klasse (I) kon op basis van kleine verschillen in de uitvoering van het standaard Admiralty ontwerp verdeeld worden in vier te onderscheiden groepen. De grootste groep, 39 schepen, werden gebouwd volgens het Admiralty concept. Deze stonden bekend als de Admiralty R-klasse. De Thornycroft R-klasse en Yarrow R-klasse waren nagenoeg gelijk aan de Admiralty schepen maar hadden kleine wijzigingen ondergaan ingebracht door de fabrikant. De elf laatste Admiralty schepen werden iets groter uitgevoerd en hadden twee in plaats van drie schoorstenen, deze werden aangeduid als Admiralty gemoderniseerde R-klasse.[1]

Rond juli 1915 was door de Admiralty al besloten dat alle toekomstige ontwerpen voor torpedobootjagers twee schachten zouden gaan krijgen in plaats van de tot dan toe gebruikelijke drie. De eerste klasse die hiertoe werd ingericht was de R-klasse (I). De eerste twee Admiralty R-klasse schepen, werden aanvankelijk beschouwd als prototypen en werden in mei 1915 besteld. Zeventien Admiralty R-klasse schepen werden vervolgens besteld in juli 1915 en acht in december 1915. In maar 1916 werd een vervolgorder van 23 Admiralty schepen besteld waarvan twaalf van het standaard Admiralty R-klasse ontwerp. De overigen werden gemoderniseerd. De Admiralty R-klasse waren schepen met een lengte van ruim 84 meter en een standaard waterverplaatsing van 991 ton. De drie boilers en twee geschakelde stoomturbines konden een snelheid opwekken van 36 knopen (66,7 km/u). Met ruim 290 ton brandstof kon bij een kruissnelheid van 15 knopen (28 km/u) een afstand worden afgelegd van ruim 6.300 km. De standaard bewapening bestond uit drie stuks 101 mm hoofdgeschut, een 40 mm luchtafweergeschut en twee batterijen van elk twee 533 mm torpedolanceerbuizen.

Ten tijde van de in dienststelling van de eerste schepen uit deze klasse, stonden ze met hun 36 knopen bekend als enkele van de snelste torpedobootjagers ter wereld. Voortbouwend op de Admiralty R-klasse werd de Admiralty S-klasse (I) torpedobootjager ontwikkeld. Gedurende de Eerste Wereldoorlog werden de Admiralty R-klasse schepen ingezet als escortejagers voor zowel konvooidiensten als militaire smaldelen. De R-klasse (I) zou hiermee lange tijd zowel de basis vormen voor de Britse torpedobootjager eenheden als voor de constructie van opvolgende series torpedobootjagers.[2]


HMS Skate, 1942 Bron: Imperial War Museum A 13836

De meeste schepen uit de Admiralty R-klasse werden eind jaren 1920 of in de jaren 1930 voor sloop verkocht ten gevolge van de afspraken binnen het Washington Naval Treaty. Vijf schepen waren al tijdens de Eerste Wereldoorlog verloren gegaan. HMS Recruit (F63), HMS Tornado (F78) en HMS Torrent (F79) gingen verloren door een mijnexplosie, HMS Setter (F55) zonk na een aanvaring tijdens konvooidienst en HMS Simoom (F57) werd getorpedeerd door de Duitse torpedoboot S 50 (1919). Eén schip, HMS Skate (H39) was nog in dienst toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak en deed de gehele oorlog dienst als escortejager.[3]

Definitielijst

Eerste Wereldoorlog
Ook wel Grote Oorlog genoemd, conflict dat ontstond na een groei van het nationalisme, militarisme en neo-kolonialisme in Europa en waarbij twee allianties elkaar bestreden gedurende een vier jaar durende strijd, die zich na een turbulent begin, geheel afspeelde in de loopgraven. De strijdende partijen waren Groot-Brittannië, Frankrijk, Rusland aan de ene kant (de Triple Entente), op den duur versterkt door o.a. Italië en de Verenigde Staten, en Duitsland, Bulgarije, Oostenrijk-Hongarije en het Ottomaanse Rijk aan de andere kant (de Centrale Mogendheden of Centralen). De strijd werd gekenmerkt door enorme aantallen slachtoffers en de inzet van vele nieuwe wapens (vlammenwerpers, vliegtuigen, gifgas, tanks). De oorlog eindigde met de onvoorwaardelijke overgave van Duitsland en zijn bondgenoten in 1918.
torpedobootjager
(Engels=destroyer) Zeer lichtgebouwd, snel en wendbaar oorlogsschip, bestemd om door verrassingsaanvallen grote vijandelijke schepen met de torpedo tot zinken te brengen.

Technische gegevens

 Klasse: Admiralty R-klasse
 Aantal in klasse:
39
 Land:
Groot-Brittannië
 Type:
Torpedobootjager
 Waterverplaatsing:
975 lt (991 t) standaard
1.220 lt (1.240 t) maximaal
 Lengte:
84,12 meter
 Breedte:
8,15 meter
 Diepgang:
2,99 meter
 Aandrijving:
3x boilers
2x geschakelde Brown Curtis stoomturbines
27.000 shp
296 ton brandstof
 Snelheid:
36 knots (66,7 km/u)
 Bereik:
6.370 km bij 15 knopen (28 km/u)
 Bewapening
 (bij ontwerp):
3x1 QF 101.6 mm Mark IV geschut op P Mk. IX
1x1 40-mm "pom-pom" Mk. II luchtafweergeschut
2x2 533 mm torpedolanceerbuizen
 Bemanning:
82

Noten

  1. Gogin, 2021, pag. 95
  2. Johnson, 2019, pag. 21
  3. Konstam, 2017, pag. 16

Definitielijst

Torpedobootjager
(Engels=destroyer) Zeer lichtgebouwd, snel en wendbaar oorlogsschip, bestemd om door verrassingsaanvallen grote vijandelijke schepen met de torpedo tot zinken te brengen.

Informatie

Artikel door:
Wilco Vermeer
Geplaatst op:
27-01-2022
Feedback?
Stuur het in!

Gerelateerde boeken