TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

Inleiding

    Het Japanse koopvaardijschip Tsuruga Maru werd in 1916 in dienst genomen bij de rederij Nippon Yusen Kabushiki Kaisha (NYK) en al gelijk gereserveerd om te kunnen dienen als troepentransportschip. In 1937 en 1938 werd het schip gevorderd door het Japanse leger, evenals vanaf juli 1941. De Tsuruga Maru verzorgde troepentransporten tijdens de 2e Chinees-Japanse oorlog, de invasie van de Filipijnen, de invasie van Brits-Borneo en de invasie bij Balikpapan. Op 24 januari 1942 werd de Tsuruga Maru door een Nederlandse onderzeeboot getorpedeerd.

    Definitielijst

    invasie
    Gewapende inval.

    Gegevens


    s.s. Tsuruga Maru Bron: Public Domain (onbekend)
    Gebouwd door:
    Kiel gelegd:
    Te waterlating:
    Aflevering:
    Einde:
    Mitsubishi,
    Nagasaki
    8 maart 1916
    28 april 1916
    15 juni 1916
    24 januari 1942
    (getorpedeerd (Hr. Ms. K XVIII))
    Bouwnummer : 250





    Indeling:
    Datum in:
    Datum uit:
    Gegevens:

    1916
    25 augustus 1937
    Nippon Yusen Kaisha (NYK)

    15 augustus 1936
    30 maart 1938
    Tsuruga Maru (No. 304), Japanse Keizerlijke Landmacht

    30 maart 1938
    21 juli 1941
    Nippon Yusen Kaisha (NYK)

    21 juli 1941
    24 januari 1942
    Tsuruga Maru (No. 304), Japanse Keizerlijke Landmacht

    Definitielijst

    Nagasaki
    Japanse stad waarboven de VS op 9 augustus 1945 de tweede atoombom afgooide.

    Geschiedenis

    De kiel voor het Toyooka Maru-klasse (1915) koopvaardijschip Tsuruga Maru werd als bouwnummer 250 op 8 maart 1916 gelegd aan de werf van Mitsubishi in Nagasaki. Het 7.289 ton metende schip was bedoeld voor de rederij Nippon Yusen Kaisha (NYK). Op 28 april 1916 werd het schip te water gelaten en op 15 juni 1916 afgeleverd. Deze Tsuruga Maru was het tweede schip van de rederij dat deze naam droeg.

    Tussen 1918 en 1920 opereerde de Tsuruga Maru vooral op de lijn Havana, Cuba - Middlesborough, Engeland - New York, Verenigde Staten, maar werd in de jaren 1920 ook naar Europa, waaronder met name Hamburg ingezet.

    In de jaren 1930 werd de inzet van het schip nagenoeg wereldwijd. Het deed havens in het Verre Oosten aan maar ook Azië, Afrika en Europa. Hieraan kwam een einde toen het schip op 25 augustus 1937 door de Japanse legerleiding werd gevorderd om als troepentransportschip te dienen tijdens de 2e Chinees-Japanse oorlog. Hierbij ontving het schip het registratienummer 304. Op 30 maart 1938 werd de Tsuruga Maru weer terug gegeven aan de eigenaar.


    s.s. Tsuruga Maru, jaren 1920-190 Bron: Wilco Vermeer collection

    Met de oplopende spanningen in de Pacific, werd het schip op 21 juli 1941 weer door het Japanse Leger gevorderd. Op 22 december 1941 vertrok de Tsuruga Maru uit Davao richting Jolo, Filipijnen als onderdeel van de invasiemacht. Het konvooi bestond uit de Tsuruga Maru, vier andere troepentransportschepen van het Japanse leger en vier troepentransportschepen van de Japanse Marine. Met het konvooi werden de 4.000 manschappen vervoerd van de invasiemacht. Het konvooi werd geëscorteerd door de Lichte-kruiser Jintsu (1923) en de torpedobootjagers Hayashio (Dai-89), Kuroshio (Dai-87), Natsushio (Dai-90) en Oyashio (Dai-88) van de 15e Torpedobootjagerdivisie. Luchtsteun werd geleverd door het vliegdekschip Ryujo (1931) en de vliegtuigmoederschepen Chitose (1936) en Sanuki Maru (1939). De invasie begon op 24 december 1941 en al op 26 december kon Jolo ingezet worden als operationele basis voor de Japanse opmars.

    Vanaf 6 januari 1942 werd de Tsuruga Maru gereed gehouden voor de invasie van Tarakan (1942) bij Nederlands-Borneo. Om 11.00 uur vertrok de invasiemacht voor Tarakan uit Daliao. Het konvooi bestond uit twee echelons en de Tsuruga Maru nam aan het 1e Echelon voor de rechter aanvalsvleugel op het eiland. Op 10 januari 1942 kwamen de schepen aan bij hun uitgangspunten en op 02.20 uur op 11 januari begon de Japanse invasie. De slag om Tarakan (1942) zou twee dagen duren.[1]

    Op 21 januari 1942 werd de Tsuruga Maru ingezet bij de volgende operatie, de invasie van Nederlands-Borneo bij Balikpapan. Op 17.00 uur vertrokken de schepen voor deze invasie vanaf Tarakan. Wederom werd de aanvalsvloot in twee delen verdeeld. De Tsuruga Maru bevond zich wederom in het 1e Echelon. Tijdens de invasie werd de vloot aangevallen door Geallieerde schepen van Task Force 5. Op 24 januari 1942 viel de Nederlandse onderzeeboot Hr. Ms. K XVII de vloot aan, waarbij het zich concentreerde op de begeleidende Japanse Lichte-kruiser Naka (1925). Alle torpedo's misten het doel, maar enkele hiervan raakten de Tsuruga Maru midscheeps. Het schip zonk ter plaatse waarbij 38 Japanse militairen en een bemanningslid om het leven kwamen.[2][3]

    Definitielijst

    invasie
    Gewapende inval.
    kruiser
    Snelvarend oorlogsschip van 8000-15000 ton, geschikt voor diverse taken als verkenning, verkenningsafweer en konvooibescherming.
    Nagasaki
    Japanse stad waarboven de VS op 9 augustus 1945 de tweede atoombom afgooide.
    torpedo
    Oorlogswapen, met van een explosieve lading voorzien sigaarvormig lichaam met een voortstuwings- en besturingsmechanisme, bestemd om na lancering via het water zijn weg te zoeken naar vijandelijke schepen en deze door een onderwaterexplosie uit te schakelen.

    Technische gegevens

     Naam:  Tsuruga Maru
     Callsign/Registratie:
     JPAD / 18490 - No. 304 (Japanse leger)
     Bouwer:
     Mitsubishi, Nagasaki
     Bouwnummer:
     ?
     Type/Klasse:
     Koopvaardijschip - Troepentransportschip / Toyooka Maru-klasse (1915)
     Waterverplaatsing:
     7.500 ton (standaard)
     Lengte:
     134,56 meter
     Breedte:
     17,68 meter
     Diepgang:
     ? meter
     Aandrijving:
     2x Kampon geschakelde stoomturbines
     4x Kanpon boilers
     5.304 ihp (? kW)
     2 schachten
     Snelheid:
     14 knopen (25,9 km/u)
     Bereik:
     ? km bij 12 knopen (22,2 km/h)
     Bewapening:
     ?
     Bemanning
     ?

    Noten

    1. Bertke, 2013, pag. 234
    2. Cox, 2015, pag. 157
    3. Bertke, 2013, pag. 217-218

    Definitielijst

    Nagasaki
    Japanse stad waarboven de VS op 9 augustus 1945 de tweede atoombom afgooide.

    Informatie

    Artikel door:
    Wilco Vermeer
    Geplaatst op:
    02-11-2022
    Laatst gewijzigd:
    28-04-2023
    Feedback?
    Stuur het in!

    Gerelateerde boeken

    World War II Sea War, Vol 5
    Rising Sun, Falling Skies