TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

With, de, Klaas

Geboortedatum:
23 juni 1915 (Oudenrijn, Nederland)
Nationaliteit:
Nederlandse (1815-heden, Koninkrijk)

Biografie

Klaas de With werd op woensdag 23 juni 1915 geboren te Oudenrijn. Door zelfstudie en het volgen van cursussen behaalde hij op vrijdag 27 oktober 1939 het examen voor het politiediploma van de Algemene Nederlandse Politiebond.
Met zijn diploma op zak ging Klaas op 15 april 1940 in dienst bij de gemeentepolitie Groningen.
Veel politieagenten keken in de eerste bezettingsmaanden de kat uit de boom. In die eerste maanden veranderde er ook nog niet zo heel veel en leek de Nederlandse politieleiding baas in eigen huis te blijven. Maar dat veranderde in opdracht van Arthur Seyss-Inquart, de Reichskommissar für die besetzten niederländischen Gebiete. Toch snel kwam de Nederlandse politie onder Duits bevel te staan en sindsdien moesten Nederlandse politieagenten ook optreden tegen Nederlanders. Er waren politieagenten die actief met de bezetter samenwerkten, maar er waren er ook die tegenwerkten.

Klaas de With was er zo één. Hij behoorde tot die laatste categorie. In zijn aantekeningen lezen wij in een stukje tekst uit 1973, dat hij in die eerste oorlogsjaren in Groningen hulpverleende aan mensen die door de Duitsers waren gearresteerd en op het Groningse politiebureau verbleven. Zo hielp hij mee aan het binnen smokkelen van berichten en voedsel voor de arrestanten. Ook waarschuwde hij Groningers die op het punt stonden om gearresteerd te worden.
Op vrijdag 31 december 1943 werd in Groningen de politieman Anne Jannes Elsinga geliquideerd door de ondergrondse. Elsinga was lid van de NSB en hoofd van de Bijzondere Recherche. Hij was een overtuigd antisemiet en zeer bezeten van vervolging. Hij werd doodgeschoten in opdracht van de leiding van de plaatselijke LO-LKP, nadat Elsinga erachter was gekomen wie de personen achter de illegale krant Trouw in Bedum (GR) waren. Klaas schrijft hierover in zijn persoonlijke aantekeningen: "In 1943 werd een NSB-politieofficier door de ondergrondse doodgeschoten. De nacht daarna volgde een razzia van de Duitsers, waarop verschillende vooraanstaande Groningers werden vermoord en gearresteerd. De door mij gewaarschuwde Dr. Jak en Dr. Timmersma te Groningen ontkwamen hieraan omdat zij die nacht niet thuis waren."

Gemeentepolitie Maassluis
Waarschijnlijk werd hierdoor de Groningse grond te heet onder zijn voeten en heeft hij overplaatsing gevraagd naar Maassluis om op maandag 1 mei 1944 in dienst te treden bij het Maassluise politiekorps. Deze stond vanaf zaterdag 4 september 1943 onder leiding van de foute korpschef Filip Caspers. Caspers was lid van de NSB, van het Rechtsfront en van de Germaansche SS.
Klaas kon een hospitakamer huren bij mejuffrouw de Rijke in de M.H. Trompstraat 10, een zijstraat van de Fenacoliuslaan.
In september 1944 kreeg Klaas opdracht van korpschef Caspers om voor de Duitsers Maassluizers te arresteren die ingezet zouden worden voor de Duitse Arbeitseinsatz. Klaas kon zich hier uit principe niet in vinden en besloot om onder te duiken.

Verzetsgroep Groot-Ammers
Klaas had familie van moederskant wonen in de Albrandswaard en zo belandde hij op de boerderij van zijn opa Heijboer in Groot-Ammers. Zijn neef Klaas Heijboer, die ambtenaar was op de gemeentesecretarie in Goudriaan en ook nog thuis woonde, was betrokken bij de ondergrondse in deze regio. Zodoende kwam Klaas in contact met de Verzetsgroep Groot-Ammers. Deze was onderdeel van de knokploeg van de Alblasserwaard, de KP Sliedrecht.
De Landelijke Knokploegen (LKP) in de Alblasserwaard verzorgden onder meer ‘crossings’ van geallieerde militairen door de Biesbosch naar het bevrijde Zuiden. Eén van die militairen was de Britse Generaal John Hackett. Hij was tijdens operatie ‘Market Garden’ op maandag 18 september 1944 gewond geraakt. In februari 1945 bereikt Generaal Hackett veilig Lage Zwaluwe, waarmee een ‘veilige’ route was ontstaan om de ondergedoken piloten vanaf de Veluwe via een crossing over de Lek bij Langerak naar het bevrijde zuiden te brengen. Uiteindelijk weten de leden van de verzetsgroep Groot-Ammers zo’n 46 geallieerde militairen in kano’s naar Lage Zwaluwe in bevrijd Nederland te brengen.
Bij deze verzetsgroep kreeg Klaas de verzets- of schuilnaam ‘de Grim’, maar al snel zou hij beter bekend worden als ‘de Lord’. Hij had deze bijnaam gekregen na een overval waar hij bij betrokken was en waarbij ze moesten vluchten voor de Duitsers. Toen de politie de volgende dag getuigen ondervroeg, vertelde één van hen dat één van de overvallers er uitzag als een ‘Lord-Lister’ figuur en daar bedoelde hij Klaas mee Zo werd de bijnaam van Klaas ‘de Lord’.
Op maandag 8 januari 1945 werkte Klaas, samen met Jan de Heer, mee aan de bevrijding van de Dordtse verzetsvrouw Lenie Dicke (verzetsnaam Lize) uit het huis van bewaring in Dordrecht aan de Doelstraat. Lenie onderhield nauwe banden met de Lekgroep. Op woensdag 3 januari was ze door de Duitsers gearresteerd en voor verhoor overgedragen aan de Sicherheitsdienst (SD), die haar insloot in een cel van de Dordtse gevangenis. Het verzet plande een bevrijdingsactie voor de nacht van vrijdag 5 op zaterdag 6 januari. Deze actie moest worden afgeblazen, omdat in de buurt van het huis van bewaring was ingebroken. Hierdoor waren veel Duitse soldaten op straat, wat het risico op mislukking te groot zou maken. Met een groep van dertien personen vond de bevrijding een dag later alsnog plaats in de nacht van zondag 7 op maandag 8 januari. Bij deze overval had men twee man in Duitse uniformen nodig. Die uniformen waren in het bezit van de verzetsgroep Groot-Ammers en werden tijdens de actie gedragen door Jan en Klaas.

Nederlandsche Binnenlandsche Strijdkrachten (NBS)
Een paar weken voor de bevrijding werd het nog even heel spannend. Op woensdag 25 april 1945 wordt bij een controle op persoonsbewijzen door de SD in Groot-Ammers compagniescommandant Maarten Schakel gevangengenomen. Bij de controle droeg Maarten een wapen op zak en had illegale ‘Telex’ krantjes bij zich. De SD bracht hem naar het politiebureau in Schoonhoven, waar hij werd ingesloten. Gelukkig zag een ander lid van de groep, Barth Lieffering (verzetsnaam de Kuif) het allemaal gebeuren en waarschuwde Klaas en de rest van de Lekploeg. Klaas begrijpt dat er snel gehandeld moet worden en er werd een plan gemaakt om Maarten uit de politiecel te bevrijden voordat de SD hem aan het praten kon krijgen. Met de medewerking van een goede politieman lukt het de groep om eigenlijk heel eenvoudig en zonder geweld Maarten te bevrijden.

Dapperheidsonderscheidingen
Voor zijn inzet voor het vaderland is Klaas na de oorlog meerdere malen onderscheiden. De eerste bijzondere onderscheiding die Klaas mocht ontvangen was de Amerikaanse ‘Medal of Freedom’. Een hoge Amerikaanse onderscheiding voor burgers die in Nederland een aantal maal is uitgereikt aan voormalig verzetsstrijders. Bij Klaas werd deze, in aanwezigheid van Z.K.H. Prins Bernhard, op woensdag 12 maart 1947 in de Utrechtse Stadsschouwburg opgespeld door de Amerikaanse attaché Kolonel Johnson.
De laatste onderscheiding voor zijn inzet tijdens de Tweede Wereldoorlog was ‘Het Verzetsherdenkingskruis’. Deze ontving hij op maandag 14 december 1981 uit handen van Prins Bernhard in de kerkzaal van de Koningshof.

Auteur: Gert Jan van der Velden

Oorspronkelijke bron: https://wo2maassluis.nl/verzet/de-grim-de-lord-of-toch-klaas-de-with/

Heeft u zelf meer informatie over deze persoon? Lever het aan!

Periode:
Tweede Wereldoorlog (1939-1945)
Toegekend op:
18 januari 1947
Klaas de With, Nederlandse burger, vocht zeer moedig voor de zaak van de vrijheid door hulp van uitzonderlijk belang te verlenen aan leden van de Amerikaanse en Britse strijdkrachten die gevangenneming in de door de vijand bezette landen van Europa ontweken. De moed, dapperheid en uitzonderlijke toewijding aan de gemeenschappelijke zaak van vrijheid die deze persoon aan de dag legde bij het uitvoeren van zulke gevaarlijke taken, wetende welke prijs moest worden betaald als hij werd aangehouden, waren een beslissende factor die bijdroeg aan het beëindigen van de vijandelijkheden in dit theater, en verdiende de hoogste mate van lof.
Presidential Medal of Freedom
Periode:
Tweede Wereldoorlog (1939-1945)
Toegekend op:
28 oktober 1981

K.B. nr. 104
Verzetsherdenkingskruis (VHK)
Periode:
Tweede Wereldoorlog (1939-1945)
Toegekend op:
16 april 1975

K.B. nr. 48
Huisorde van Oranje - Gouden Eremedaille (HO.GEM)
Periode:
Tweede Wereldoorlog (1939-1945)
Toegekend op:
4 juni 1948
King's/Queen's Commendation for brave conduct

Bronnen

Foto