TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

Hamburger, Emanuel, mr.

    Geboortedatum:
    8 augustus 1901 (Nijkerk)
    Overlijdensdatum:
    18 februari 1945 (Heinenoord)
    Nationaliteit:
    Nederlandse

    Biografie

    Woonde in Dordrecht, Singel 42 zwart (nu: Singel 58). Zoon van vleeshouwer Bernard Hamburger (7 december 1855 Nijkerk - 21 april 1929 Amersfoort) en Jeannette Mendels (11 september 1872 Groenlo). Ongehuwd. Leraar economie, geschiedenis en staatsinrichting aan de Gemeentelijke HBS in Dordrecht, waar hij op 1 maart 1941 werd ontslagen, omdat hij jood was. Hij wilde daarna als advocaat en procureur werkzaam zijn, maar vanwege de anti-joodse maatregelen van de bezetter werd dat hem niet toegestaan. Hamburger sloot zich aan bij de Arbeiders Jeugd Centrale (AJC), het Instituut voor Arbeiders-Ontwikkeling en de Sociaal Democratische Arbeiderspartij (SDAP), waarvan hij afdelingsvoorzitter in Dordrecht werd. Ook maakte hij van 1939 af deel uit van de SDAP-fractie in de Provinciale Staten van Zuid-Holland. In Dordrecht ontplooide hij op nog velerlei andere maatschappelijke terreinen activiteiten. Geen kerk. Lid verzet. Hij hielp onderduikers en verspreidde illegale lectuur. Tijdens de oorlog maakte hij deel uit van het geheime genootschap Dordtsche Kring van vooraanstaande plaatselijke en landelijke sociaaldemocraten, die zeker een tiental keren samenkwam in de woning aan de Singel. Sicco Mansholt en de Dordtse advocaat en latere minister van Binnenlandse Zaken in Londen mr. Jaap Burger behoorden daartoe. Een oud-leerling, die voor de Sicherheitsdienst werkte, verried hem. Op 6 december 1944 is hij in Rotterdam wegens spionage gearresteerd. Hij kwam op het Rotterdamse politiebureau Haagsche Veer terecht en werd al de volgende dag naar de Scheveningse gevangenis ('Oranjehotel') overgebracht. Met negen lotgenoten is hij op de ochtend van 18 februari 1945 gefusilleerd als represaille voor de liquidatie van waarnemend NSB-burgemeester Marinus Adrianus Simonis van de gemeente Goudswaard, Nieuw-Beijerland en Piershil. Sinds zaterdag 20 mei 1950 staat zijn naam staat vermeld op het oorlogsmonument Moeder aan de Rijksweg Blaaksedijk - Krooswijk onder Heinenoord. In Dordrecht is te zijner nagedachtenis een zogenaamde Stolperstein (struikelsteen) aangebracht.

    Heeft u zelf meer informatie over deze persoon? Lever het aan!

    Bronnen

    • - Dodenboek "Oranje Hotel" 1940-1945.
      - JAN BROKKEN, De vergelding.
      Digitaal Monument Joodse Gemeenschap in Nederland; Gert van Engelen, Dordts-joodse advocaat en leraar Emanuel Hamburg werd ijskoud gefusilleerd langs een rijksweg in Hoeksche Waard, in serie: Verhalen over het voorbije joodse leven in Dordrecht, site stolpersteine-dordrecht.nl; site Nationaal Archief/Oranjehotel (gahetna.nl); A.M. Overwater, De Rotterdamse gevallenen van het verzet 1940-1945; Oorlogsgravenstichting, voormalige site Genlias/site wiewaswie.nl.