Kamp Westerbork

Kamp "Westerbork"

Toen Hitler in Duitsland in 1933 aan de macht kwam en de Joden steeds meer onder druk werden gezet vluchtten duizenden naar het buitenland waaronder Nederland. De regering besloot op de Drentse heide tussen Hooghalen en Westerbork in 1939 een tijdelijk onderkomen te laten bouwen voor deze vluchtelingen, die tot dan toe op verschillende plaatsen in Nederland werden opgevangen. Nederland was na vier dagen oorlog, bezet en de nazi’s namen direct gebruik van het kamp, z’n Joodse inwoners en z’n leiders die precies wisten hoe de structuur van het kamp was. Westerbork kwam in de zomer van 1942 onder rechtstreeks nazi-bestuur en niet veel later zouden de eerste transporten vanuit transit-kamp Westerbork naar de vernietigingskampen in het Oosten vertrekken. In totaal zouden meer dan 100.000 mensen vervoerd worden. In April 1945 werd het kamp door Canadese soldaten bevrijd.

Van de bevrijding in 1945 tot 1949 werd het kamp gebruikt voor het in afwachting van hun proces gevangen houden van NSB'ers en andere collaborateurs en politieke delinquenten. Van 4 juli 1950 tot maart 1951 was het een repatriëringkamp voor Indische Nederlanders. In 1951 werd het kamp ten slotte ingericht als woonoord voor gedemobiliseerde KNIL-militairen van Zuid-Molukse afkomst, en hun gezinnen. In de tweede helft van de jaren 1960 zijn een aantal barakken van kamp Westerbork verkocht, veelal aan boeren die de oude barakken op hun eigen erf weer opbouwden en in gebruik namen als stal of opslagschuur. Op het terrein werden in 1968 vijf van de in totaal 14 schotels van de Westerbork Synthese Radio Telescoop geplaatst. De restanten van het kamp werden vervolgens ontruimd en afgebroken om storingen aan het ruimteonderzoek te voorkomen. Het Nationale Monument Westerbork werd onthuld op 4 mei 1970. In 1971 vertrokken onder protest de vijf laatste gezinnen uit hun woonbarakken. Naast een kleine maquette en het Nationaal Monument Westerbork was er begin jaren tachtig niets meer dat herinnerde aan het kamp en was het terrein voor nabestaanden in de praktijk niet toegankelijk.

Sinds 1983 is er een herinneringscentrum, waar de geschiedenis van Westerbork wordt verteld. Er is een museum, er zijn monumenten geplaatst en je kunt een kijkje nemen bij de authentieke commandant woning. Sinds 2014 is het terrein Europees erfgoed.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Cheapskatetravel
• Foto's: Bureau Funeralia / René ten Dam (1), Cheapskatetravel (2, 3, 4, 5)

< >