Vector of Memory: Station Opheusden

Het verhaal: Band of Brothers

Amerikaans soldaten van de 101e Airborne divisie 506 Regiment passeren in oktober 1944 het stationnetje bij Opheusden. Na de mislukte poging om de brug over de Rijn bij Arnhem in handen te krijgen, probeerden de geallieerden met alle macht een bruggenhoofd te behouden over de Waal in de Betuwe. De bevolking moest in allerijl evacueren door de hevige gevechten. Een deel trok naar het westen en had nog zware maanden voor de boeg, een ander deel wist te ontkomen naar bevrijde plaatsen in het zuiden.

Op 3 oktober namen soldaten van de 101e Airborne divisie, Screaming Eagles genaamd, posities in bij Opheusden en Dodewaard. Twee dagen later, op 5 oktober, startte de Duitse 363 divisie een aanval bij Opheusden in een poging om de Amerikanen terug te dringen en uit de Betuwe te verdrijven. Tegelijk hadden ze voorbij Opheusden tussen Heteren en Randwijk twee SS compagnieën over de Rijn gezet om de Amerikanen te omsingelen. Het leverde heftige gevechten op rond Opheusden. De SS'ers werden bij toeval ontdekt door kapitein Dick Winters van het 2e bataljon E compagnie en overmeesterd. De Duitse aanval mislukte. Het front in de Betuwe stabiliseerde zich op de west flank tussen Opheusden en Dodewaard. Regimentsfotograaf Al Crochka maakte er verschillende foto's. De belevenissen van E compagnie zijn in 2001 verfilmd in de dramaserie Band of Brothers van regisseur en producer Stephen Spielberg.

Liberation Route Europe is gecertificeerd als Cultural Route of the Council of Europe. Met honderden plekken en verhalen in negen verschillende Europese landen, verbindt de route de belangrijkste regio's langs de dezelfde route van de geallieerden in 1943-1945.
Het gehele traject bestaat uit themaroutes die per fiets, te voet of per auto kunnen worden afgelegd. Deze routes passeren tal van historische- en interessante locaties en vertellen verhalen vanuit een veelvoud aan perspectieven die belangrijk waren in de laatste fase van de Tweede Wereldoorlog.
Iedere route is voorzien van zogenaamde markers.

Een afzonderlijke groep binnen de routes vormen de door de beroemde architect Daniel Libeskind ontworpen Vectors of Memory. Zij vormen een symbolische familie van markeringspunten die mensen, plaatsen en verhalen in het Europese landschap eren. De vectoren zijn een topografie van het geheugen. Ze fungeren als punten in zowel ruimte als tijd en sluiten aan bij het bevrijdingsverhaal. Het is belangrijk dat de markeringen een duidelijke en krachtige boodschap overbrengen.

Er zijn 4 soorten vectoren:
- De Remembrance Site Vector
- De Kruispuntvector
- De Muurvector
- De Vloervector

Voor meer informatie over de Vectors of Memory zie de site van Liberation Route Europe: https://www.lre-foundation.org/vectors-of-memory.
De routes zijn terug te vinden op de website van Liberation Route Europe of in de app via welke ook veel verhalen te beluisteren zijn.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: TracesOfWar & Liberation Route Europe
• Foto's: Hans Tasma
• - https://www.liberationroute.com/nl/pois/1806/band-of-brothers