Fokker D.XXIII (D-23)

De Fokker D.XXIII was de laatste Fokker jager die voor de Tweede Wereldoorlog in ontwikkeling was en waar een prototype van was gebouwd. Het prototype heeft nog voor de oorlog gevlogen. Het toestel werd in mei 1940 vernield bij een bombardement op Schiphol.

Bron: NIMH 2161_026402

Voor de Tweede Wereldoorlog was het laatste jachtvliegtuig dat door Fokker werd ontwikkeld de Fokker D.XXIII. Het was een jachtvliegtuig uitgerust met twee Walter Sagitta I-SR motoren, één met duwschroef achter aan de cockpit en één voor in de neus. Deze constructie was gekozen om de aerodynamica te vergroten. Het toestel was net als de Fokker G.1 voorzien van twee staartbomen. Het landingsgestel bestond uit een neuswiel dat achterwaarts werd ingetrokken en twee 'achterwielen' welke zijwaarts naar binnen werden ingeklapt. Men begon bij Fokker, onder leiding van Marius Beeling in 1937 met de ontwikkeling van het toestel onder Fokker nummer 155. Voor de 16e Parijse luchtvaartsalon in 1938 werd al een mock-up geproduceerd en werd het door Fokker aangeboden te kunnen produceren met Rolls Royce Kestrel XV motoren, Junkers Jumo 210 G motoren en met Isotta Fraschini Delta RC ID motoren.^[1][2]

D.XXIII mock-up tijdens de Parijse Luchtvaarttentoonstelling Bron: Public Domain (Fokker?)

Het prototype had een gecombineerde constructie van metaal en hout. Met name bij de vleugels was een houten constructie gebruikt. Het doel was echter om bij productiemodellen een geheel metalen constructie toe te passen. Op 30 mei 1939 was door Fokker testpiloot Gerben Sonderman de eerste proefvlucht met het prototype de X-4, constructienummer 5614, uitgevoerd en voor het uitbreken van de oorlog vonden totaal elf testvluchten plaats. Met het toestel werd een topsnelheid van 525 km/u bereikt. De belangrijkste problemen waarbij men bij het toestel tegen aan liep waren de hoge temperaturen die bij de achterste motor werden bereikt en de vluchtweg voor de piloot. Bij geval van nood kon deze bij het verlaten van het toestel geraakt worden door de achterste propeller.^[3][4][5]

Bron: NIMH 2161_026395

Nog tijdens de mobilisatie werd het prototype voorzien van oranje driehoeken en het nummer 998, een registratie van de Luchtvaartafdeling. Het prototype werd voor zover bekend door de Duitsers na 10 mei 1941 gedemonteerd. Naar verluid had men vooral interesse in de constructie van het neuswiel en het duw- trekschroefprincipe.^[6]

Noten

1. Alting, 1988, pag. 25
2. Vredeling, 2012
3. Alting, 1988, pag. 25
4. Vredeling, 2012
5. Noppen, 2015, pag. 203
6. Noppen, 2015, pag. 203