TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

Evenhuis, Jan

    Geboortedatum:
    15 januari 1896 (Groningen)
    Overlijdensdatum:
    18 augustus 1944 (Vught)
    Begraven op:
    Asputten Kamp Vught
    Nationaliteit:
    Nederlandse

    Biografie

    Woonde in Leeuwarden. Zoon van veehouder Arend Evenhuis (14 april 1868 Groningen - 29 maart 1945 Groningen) en Jantje Wijgerts (6 oktober 1869 Groningen - 3 november 1959 Groningen). Huwde op 3 januari 1923 in Groningen met Johanna Henderika Roelina Hooghoudt (20 november 1897 Slochteren - 20 oktober 1973). Het echtpaar had twee kinderen. Hoofdinspecteur Directe Belasting. Nederlands Hervormd. Lid verzet onder de schuilnaam Jan en behorend tot de LO-Friesland, het Nationaal Steun Fonds, de illegale pers en het Nationaal Comité van Verzet. Evenhuis behoorde tot de top van het verzet. Voor het (Friese) NSF had hij een compleet kaartsysteem in code aangelegd. Op 15 juli 1944 vonden de Duitsers dit kaartsysteem met de daarbij behorende codesleutel in het kaaspakhuis van Tamminga aan de Schrans in Leeuwarden. Dit leidde tot veel huiszoekingen en aanhoudingen. Een flink deel van de gearresteerden werd overigens later weer vrijgelaten. Op het moment van de inval van de SD in het pakhuis verkeerde Evenhuis door een ongelukkige samenloop van omstandigheden al in gevangenschap. Zijn als koerierster werkende oudste dochter Jeanne (1*) was op 30 juni 1944 in Amsterdam gearresteerd op een adres dat door de SD bezet was. Vader Jan reisde naar Amsterdam af met 50.000 gulden op zak om de Duitsers om te kopen. De SD vond het verdacht dat hij zo snel een dergelijk groot bedrag bijeen had kunnen brengen. Via bemiddeling van een deskundige kon aannemelijk worden gemaakt dat Evenhuis over zo veel geld kon beschikken. De SD in Amsterdam wilde hem wel laten gaan, indien dat bij de Groningse collegae niet op bezwaren stuitte. Die hadden ze wel degelijk, omdat ze inmiddels wisten dat hij een grote vis binnen het verzet was. Vader en dochter werden op 17 juli 1944 naar het Scholtenhuis in Groningen overgebracht. Ruim een maand later is Evenhuis met tien Friese en nog drie andere noordelijke gevangenen in Vught gefusilleerd. Zijn dochter kwam in een 'Arbeitslager' in Borkum terecht en zat tot aan het eind van de oorlog in Emden vast. In Leeuwarden is de Jan Evenhuisstraat naar hem vernoemd. Op 28 januari 1982 werden Evenhuis en zijn echtgenote door de Yad Vashem-organisatie erkend als Rechtvaardigen onder de Volkeren. Postuum is Evenhuis het Verzetsherdenkingskruis verleend. Zijn naam staat op het monument op de fusilladeplaats en de herdenkingswand in het Nationaal Monument Kamp Vught. Zie ook Berghuijs, Adriaan.
    (1*) Jeanne Dientje Woerdeman – Evenhuis (31 augustus 1924 Groningen – 31 juli 1994 Amsterdam), schuilnaam Ank, dermatologe.

    Evenhuis is gecremeerd in het concentratiekamp Vught.

    Heeft u zelf meer informatie over deze persoon? Lever het aan!

    Bronnen

    • - OGS Gedenkboek 36 - Amersfoort, Vught, Westerbork, Oorlogsgravenstichting.
      Pieter Wijbenga, Bezettingstijd in Friesland, De Tille, Leeuwarden, 1995; Nationaal Monument Kamp Vught; LO/LKP, Het Grote Gebod; site spanvis.nl (Friese verzetsstrijders); Jeanne Dientje Woerdeman-Evenhuis; Oorlogsgravenstichting; Erelijst van Gevallenen 1940-1945; site wiewaswie.nl; Jozeph Michman en Bert Jan Flim, Rechtvaardigen onder de Volkeren. Nederlanders met een Yad Vashem-onderscheiding voor hulp aan joden, Uitgeverij L.J. Veen in samenwerking met NIOD, Amsterdam/Antwerpen, 2005; overlijdensadvertentie Evenhuis-Hooghoudt, Nieuwsblad van het Noorden, 26 oktober 1973.