TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

Inleiding

Na de Duitse inval in Nederland op 10 mei 1940, vaardigde het Nederlandse opperbevel diverse legerberichten uit. Deze legerberichten waren gericht aan de Nederlandse bevolking en werden gepubliceerd in diverse dagbladen. In dit artikel zijn deze legerberichten te vinden.

Afbeeldingen

Legerberichten 10 mei 1940

Legerbericht nr. 1
Duitsche troepen hebben hedennacht de Nederlandsche grens overschreden en zijn in aanraking met onze grenstroepen. Onze grenstroepen volbrengen de hun opgedragen taak. Zij zijn er in geslaagd, de bevolen vernielingen tot uitvoering te brengen. De bruggen over Maas en IJssel zijn door hen vernield. Slechts ten Oosten van Arnhem, op een vijftiental km van de Nederlandsch-Duitsche grens, zijn de Duitschers tot den IJssel opgerukt. In het binnenland zijn door vijandelijke vliegtuigen landingspogingen gedaan en op enkele plaatsen parachutisten neergelaten en vliegtuigen geland. De landingspogingen zijn deels mislukt, de parachutisten, die voor een deel in Nederlandsche uniformen gekleed waren, zijn omsingeld en worden vernietigd.
Boven verschillende steden hebben Duitsche vliegtuigen strooibiljetten uitgeworpen, die onware mededeelingen en holle bedreigingen tegen de burgerbevolking bevatten. Het opperbevel waarschuw het geheele Nederlandsche volk, geen geloof te hechten aan dergelijke uitingen, die slechts ten doel hebben verwarring te stichten.
Nederlanders, vertrouwt uitsluitend op de standvastigheid, waarmede de Nederlandsche weermacht – aangespoord en bezield door de daden en woorden van onze Koningin – onzen Nederlandsche bodem verdedigt.

Legerbericht nr. 2
Nederlandsche grenstroepen bieden verbitterd weerstand aan IJssel en Maas. Ondanks krachtige Duitsche aanvallen handhaven onze troepen zich te Delfzijl. Vier Duitsche pantsertreinen zijn buiten gevecht gesteld, waarvan één, tegelijk met de spoorbrug bij Venlo, in de lucht vloog.
Bij luchtaanvallen op onze vliegvelden en bij landingspogingen in het binnenland, zijn tenminste 70 Duitsche vliegtuigen neergeschoten.
Zwakke, in het binnenland gelande vijandelijke afdeelingen trachten zich te handhaven, doch worden door onze troepen met verbetenheid aangevallen.
Van verscheidene plaatsen wordt gemeld, dat Nederlandsche krijgsgevangenen door Duitschsers als dekking worden gebruikt.

Legerbericht nr. 3
Uit een verklaring van een gevangen genomen Duitsche vliegerofficier is gebleken, dat de Duitsche legerleiding tot hedenmorgen haar eigen officieren niet heeft durven inlichten omtrent de voorgenomen schending van de door Nederland naar alle zijden even streng gehandhaafde neutraliteit.
In tegenstelling met de berichten van het Duitsche opperbevel, waaruit wordt ontkend, dat 70 Duitsche vliegtuigen door ons zijn neergeschoten, is thans te melden, dat dit aantal is gestegen tot boven de honderd, terwijl bovendien op een der door de Nederlandsche troepen heroverde vliegvelden veertien vijandelijke vliegtuigen onbeschadigd in Nederlandsche handen zijn gevallen.
Op één na alle door de Duitschers tijdelijk bezette vliegvelden zijn thans weder in ons bezit.
Een nieuwe laffe schanddaad werd door de Duitsche troepen begaan, toen de commandeerende Duitsche officier Hohendorff de gevangen genomen Nederlandsche bezetting van een vliegveld dreigde te zullen afmaken, indien dit vliegveld onder artillerievuur genomen zou worden.

Definitielijst

neutraliteit
Onpartijdigheid, onzijdigheid, tussen de partijen instaand, geen partij kiezen.

Legerbericht 11 mei 1940

Legerbericht nr. 1
Fransche en Engelsche strijdkrachten zijn ons te hulp gesneld, en zullen gezamenlijk met de Nederlandsche troepen onzen vaderlandschen bodem verdedigen. Onze grenstroepen volbrachten moedig hun taak. De hun opgedragen vernielingen werden tot stand gebracht. Daarna werden zij grootendeels teruggenomen.
Na verwoede aanvallen van onze troepen, welke vier uur duurden, is Mill dat gisteren aanvankelijk in handven van den vijand was geweest, diezelfden dag door ons hernomen. Daarbij werd de geheele Duitsche bezetting van een pantsertrein vernietigd. In den trein zijn in Nederlandsch gestelde pamfletten en Nederlansche uniforme aangetroffen.
Volgens de laatste berichten van het oude fort Pannerden, hield de bezetting, ondanks de vijandelijke actie, hardnekkig stand. Ten Oosten van Arnhem en meer stroomafwaarts is de vijand er in geslaagd de IJsel te overschrijden.
Engeslche luchtstrijdkrachten hebben Waalhaven, het eenige zich in Duitsche handen bevindende vliegveld, herhaaldelijk gebombardeerd. Duitsche troepen zijn van dit vliegveld doorgedrongen tot enkele punten in Rotterdam. Een krachtige zuiveringsoperatie is thans tegen hen nog gaande.
Te ’s Gravenhage is een poging tot overrompeling van het hoofdcommissariaat van de politie volkomen mislukt. Aldaar is uit enkele huizen, bewoond door Duitschers, die tot dusverre gastvrijheid genoten hebben in ons land, op Nederlandsche militairen en politie geschoten. Hieraan is op doeltreffende wijze een eind gemaakt.
Hoewel op enkele plaatsen wederom parachutisten zijn gedaald, is hun aantal zeer gering. Zij deelden het lot van de gisteren gelande parachutetroepen en werden grootendeels vernietigd.

Legerbericht 12 mei 1940

Legerbericht nr. 1
Duitsche troepen hebben op verschillende plaatsen de Maas en den IJsel overschreden. Onze grenstroepen zijn, gedeeltelijk volkomen ongeschokt, teruggenomen. Nederlandsche luchtstrijdkrachten hebben oprukkende Duitsche troepen gebombardeerd.
De Fransche troepen zijn in het oostelijk deel van Brabant met den vijand in aanraking gekomen. In de Noordelijke provinciën, waar zich geen verdedigingsliniën, bevonden, zijn onze grenstroepen teruggegaan, daarbij 's vijands opmarsch vertragend.
In het binnenland zijn slechts op een enkele plaats parachutisten geland, deze zijn echter onschadelijk gemaakt.
Enkele Duitschers, die den eersten dag van den oorlog gedaald waren, zwerven rond, zij worden opgejaagd en vernietigd. Eenigen van hen hadden een paar autobussen bemachtigd en voerden daarin Nederlandsche burgers mede. De Duitschers werden door onze pantserwagens buiten gevecht gesteld.
Duitsche troepen schijnen in Nederland niet zonder dekking van Nederlandsche militairen of burgers te kunnen vechten.
Het vliegveld Waalhaven is door onze artillerie krachtig onder vuur genomen en heeft zijn beteekenis voor den vijand verloren. De zuiveringsactie te Rotterdam is bijna ten einde gebracht.
De Koninklijke Marine ageerde, in samenwerking met de bondgenooten, ter verdediging van de vitale punten van ons gebied.
In het binnenland is het militair gezag den toestand volkomen meester.

Definitielijst

artillerie
Verzamelnaam voor krijgswerktuigen waarmee men projectielen afschiet. De moderne term artillerie duidt in het algemeen geschut aan, waarvan de schootsafstanden en kalibers boven bepaalde grenzen vallen. Met artillerie duidt men ook een legeronderdeel aan dat zich voornamelijk van geschut bedient.

Legerberichten 13 mei 1940

Legerbericht nr. 1
De Duitsche troepen die den IJsel hebben overschreden zijn op enkele punten in aanraking gekomen met onze, door inundatiën beveiligde stellingen in het Westelijk deel van Gelderland. In de Noordelijke provinciën hebben de Duitsche troepen plaatselijk de kust van het IJselmeer en van de Waddenzee bereikt. Onze grenstroepen in dit deel des lands zijn met geringe verliezen verder teruggetrokken en binnen onze stellingen aangekomen.
De Duitschers hebben met pantsertroepen de Langstraat bereikt. In het Zuidelijk deel van Rotterdam bevinden zich nog zwakke, zwaar bewapende afdelingen, doch zonder artillerie. Ondanks de groote Duitsche overmacht in de lucht hebben onze luchtstrijdkrachten met zeldzame heldhaftigheid, voor den vijand belangrijke, objecten gebombardeerd.

Legerbericht nr. 2
In een kleinen sector van de Grebbelienie heeft de vijand terrein gewonnen, dat door ons gedeeltelijk werd heroverd, doch na hernieuwde Duitsche aanvallen niet behouden is. In de Noordelijke provincies heeft de vijand zich vastgezet. In het Zuidelijk deel van Rotterdam bieden de aldaar aanwezige Duitsche afdeelingen hardnekkig weerstand. De in de Langstraat gemelde Duitsche troepen hebben de Moerdijkbrug weten te bereiken en hebben deze brug overschreden. De Fransche troepen in Brabant nemen in sterkte toe. Verschillende eenheden van het leger en van de Koninklijke Marine hebben door hun heldhaftig gedrag de beste tradities van ons volk, die zich mede weerspiegelen in de vastberaden houding van de burgerij, beveiligd. Volgens de verklaringen van de gevangen genomen Duitschen vliegerofficier hebben de Duitsche luchtstrijdkrachten in Nederland groote verliezen geleden tengevolge van het uitstekende schieten van onze luchtdoelartillerie

Definitielijst

artillerie
Verzamelnaam voor krijgswerktuigen waarmee men projectielen afschiet. De moderne term artillerie duidt in het algemeen geschut aan, waarvan de schootsafstanden en kalibers boven bepaalde grenzen vallen. Met artillerie duidt men ook een legeronderdeel aan dat zich voornamelijk van geschut bedient.

Legerbericht 14 mei 1940

Legerbericht nr. 1
In den ochtend van gisteren, 13 Mei, hebben Duitsche vliegtuigen een aanval gedaan op schepen van de Koninklijke Marine in de Nederlandsche wateren om Noord-Holland. Deze aanval had geen succes. Van de vier boven Den Helder verschenen vliegtuigen zijn er drie neergeschoten. Later in den ochtend werden nog twee vijandelijke vliegtuigen neergeschoten. In den avond van den dertienden hebben de Duitschers, na een inleidende artilleriebeschieting gedurende een uur, een aanval gedaan op de afsluitdijk. De aanval is afgeslagen.

Dagorder Generaal Winkelman, 15 mei 1940

Dagorder Opperbevelhebber van Land- en Zeemacht:
Het is mij nogmaals een behoefte uiting te geven aan de zeer groote erkentelijkheid en bewondering, welke ik gevoel voor de toewijding, trouw en dapperheid, waarvan alle onderdeelen van het Koninklijke Nederlandsche Leger en van de Koninklijke Marine hebben blijk gegeven in den strijd, dien wij tenslotte tegen de overmachtige middelen van den tegenstander hebben moeten staken.
Ik gedenk hierbij in de allereerste plaats de talrijke Nederlandsche militaire, die in trouw aan Koningin en Vaderland hun leven hebben gegeven.
Officieren, onderofficieren, korporaals en manschappen van de Nederlandsche Weermacht, gij hebt getoond het hoogste over te hebben voor de goede zaak van Nederland. Ik weet, dat gij bereid zoudt zijn geweest den strijd voort te zetten, indien ik zulks had gevergd. Ik heb dit echter niet gevergd, omdat ik mijn troepen niet langer weerloos wilde blootstellen aan vernietigende bombardementen en mitrailleuraanvallen uit de lucht en omdat ik onze steden voor totale vernietiging wenschte te behoeden.
De offers, welke ons volk heeft gebracht, zijn zeker niet vergeefsch geweest, omdat Nederland aan de wereld heeft getoond voor de hooge waarde van zijn zelfstandigheid goed en bloed veil te hebben.

De generaal,
Opperbevelhebber van Land- en Zeemacht, H.G. Winkelman

Informatie

Artikel door:
Redactie TracesOfWar.com
Geplaatst op:
09-09-2011
Feedback?
Stuur het in!

Gerelateerde thema's

Nieuws

De Eerste Wereldoorlog krijgt een gezicht in Fort Pannerden

jul2018

De Eerste Wereldoorlog krijgt een gezicht in Fort Pannerden

DOORNENBURG - Betreden van Fort Pannerden was verboden, maar dat belette Bart Kruitwagen niet om er samen met zijn zoon toch binnen te gaan. Hij wilde zijn zoon per se de plek aanwijzen waar zijn hangmat hing in de Eerste Wereldoorlog.

Lees meer

Gerelateerde personen