Duits Luchtschip Hindenburg (LZ 129)

Het luchtschip de Hindenburg, oftewel Luftschiff Zeppelin #129 was een commercieel luchtschip waarmee in de jaren 1930 diverse vluchten werden uitgevoerd. Hoewel geen militair object, zou met name het zusterschip Graf Zeppelin II (LZ 130) gebruikt worden voor spionagevaarten (bij luchtschepen werd over een vaart gesproken in plaats van een vlucht). Op 4 maart 1936 vond de eerste vlucht plaats. Tijdens een Trans-Atlantische vaart naar de Verenigde Staten, crashte de Hindenburg op 6 mei 1937 te Lakehurst in de Verenigde Staten tijdens het aanlanden, een gebeurtenis die bekend werd als de Hindenburg-ramp.

De "Hindenburg" werd tussen 1931 en 1935 gebouwd door de firma Luftschiffbau Zeppelin. Het toestel was geheel opgebouwd uit Duraluminium, een legering van koper, mangaan en magnesium. Het ontwerp kwam van een team van ingenieurs onder leiding van Ludwig Dürr, de man die behalve de LZ 1 alle Duitse luchtschepen had helpen ontwikkelen.

Het luchtschip had een lengte van 246,70m en een grootste diameter van 41,2m. Aanvankelijk zou het worden uitgerust voor het vervoer van 50 passagiers en een bemanning van 40. Bij haar laatste vaart zouden echter nog 21 man bemanning extra meegaan in het kader van hun opleiding. Het luchtschip was oorspronkelijk ontwikkeld om gevuld te worden met helium. De voornaamste producent van helium, de Verenigde Staten, had echter een militair embargo op helium gevestigd. De oorspronkelijke plannen werden daarom aangepast zodat het luchtschip het brandbare waterstof als gas voor haar opwaartse beweging kon voeren. In totaal ging er 200.000m3 gas in 16 gascellen. Voor de Duitsers was deze switch niet zo alarmerend. In de langere periode dat de luchtschepen voor commerciële vaarten werden gebruikt, was er in Duitsland nog nooit een ongeluk mee gebeurd.^[1][2]

Hindenburg in aanbouw Bron: Public Domain (onbekend)

Om het luchtschip voort te drijven werden vier 1200pk Daimler-Benz dieselmotoren geplaatst. Hiermee kon het een snelheid van 135 km/u halen. Het frame was opgebouwd uit Duraluminium en bekleed met katoen behandeld met een vernislaag met ijzeroxide en een cellulose, geïmpregneerd met aluminiumpoeder. Het aluminiumpoeder moest inwerking van ultraviolet en infrarood licht tegen gaan.^[3]

De passagiers werden niet ondergebracht in gondels, maar op dekken binnen het geraamte. Op 4 maart 1936 vond de eerste vaart van de "Hindenburg" plaats. Het luchtschip werd op 19 maart 1936 overgedragen aan de Deutsche Zeppelin Reederei (DZR). Tussen 26 maart en 29 maart werden met de LZ 127 "Graf Zeppelin", vaarten boven Duitsland uitgevoerd om propaganda te maken voor de NSDAP voor de verkiezingen van 29 maart.^[4][5]

Tijdens het eerst jaar van haar gebruik, in 1936, voer de "Hindenburg" 308.323 km met 2798 passagiers en 160 ton vracht. Het maakte 17 tochten over de Atlantische Oceaan, 10 tochten binnen de Verenigde Staten en 7 naar Brazilië. In juli 1936 vestigde ze een record door een dubbele Atlantische overtocht te maken binnen vijf dagen, 19 uur en 51 minuten. Tijdens de opening van de Olympische Spelen in Berlijn werd het luchtschip in al haar grootsheid getoond. In de winter van 1936 – 1937 werd de draagkracht verbeterd zodat 10 extra cabines voor passagiers konden worden geplaatst, negen met twee bedden en eentje met vier bedden. Hiermee kwam het totaal te vervoeren passagiers op 72.^[6][7][8]

Douglas RD-4 Spica (s/n V-125) als escorte voor de Hindenburg met rechts de Amerikaanse USS Los Angeles (ZR-3), Lakehurst, 9 mei 1936 Bron: US Coast Guard Photo

Vertraagd kwam het luchtschip op 6 mei aan in de Verenigde Staten. De landing werd vertraagd door slecht weer. Uiteindelijk kon het om 19.00 lokale tijd de landing inzetten en naderde het luchtschip het Lakehurst Naval Air Station. De wijze van landen was afwijkend, maar door het tijdstip was minder grondpersoneel aanwezig, waardoor het luchtschip een zogenaamde "hoge landing" moest maken. Om 19.08 moest het bijdraaien omdat het grondpersoneel nog niet gereed was. Om 19.11 keerde het weer naar de landingsplek en stootte het gas uit om lager te komen. Alle motoren werden zodanig ingesteld dat het luchtschip vaart minderde. Om 19.17 moest kapitein Pruss de "Hindenburg" opnieuw draaien wegens de gedraaide wind. Om 19.19 werd weer gedraaid en werden in drie etappen, 300, 300 en 500 kg water geloosd om het schip lichter te maken. Om 19.21 werden de landingslijnen gevierd en opgevangen door het grondpersoneel. Om 19.25 werd door getuigen een rimpeling in het doek van het luchtschip gezien, vrijwel direct gevolgd door iets wat leek op het zich verplaatsen van statische elektriciteit. Direct hierna werden de eerste vlammen ontdekt bij het staartdeel.

Hindenburg tijdens de crash Bron: NASM, Archives Division

In korte tijd stond het hele luchtschip in lichterlaaie en stortte het neer. Binnen 32 tot 37 seconden was het luchtschip veranderd in een hoop verwrongen Duraluminium. Van de 36 passagiers en 61 bemanningsleden werden 13 passagiers en 22 bemanningsleden bij de ramp gedood. Daarnaast werd één lid van het grondpersoneel gedood. Gezien het ramptoneel een verrassend laag aantal. Tot op de dag van vandaag doen speculaties de ronde of het een ongeluk was dan wel of er opzet in het spel was. De ware toedracht zal waarschijnlijk nooit boven water komen.

Noten

1. Grossman, 2017, pag. 33
2. Vaeth, 2005, pag. 38
3. Grossman, 2017, pag. 33
4. Tittel, 1992, pag. 33
5. Lehmann 1937, pag. 323
6. Meyer, 1980, pag. 157
7. Lehmann 1937, pag. 326
8. Eckener, 1958, pag. 150-151