TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

SAS nazi-jagers

Titel:SAS nazi-jagers - Het buitengewone verhaal van de geheime SAS-eenheid die de wreedste oorlogsmisdadigers opspoorde
Schrijver:Lewis, Damien
Uitgever:Boekerij
Uitgebracht:2025
Pagina's:416
ISBN:9789049207250
Omschrijving:

Wie dit boek leest vanwege de spannende, veelbelovende titel, zal niet worden teleurgesteld – Damien Lewis presenteert een uitvoerige en boeiende schets van spectaculaire raids, uitgevoerd door commando’s van de Britse SAS (Special Air Service) die met parachutes achter de Duitse linies werden gedropt. Dit gebeurde vanaf halverwege augustus 1944 in de Franse Vogezen, een ruig gebied vol bossen en bergen waar de Franse verzetsbeweging (de maquis) zich al stevig had genesteld. In eerste instantie kregen de gedropte groepjes SAS-commando’s vanuit Londen de opdracht mee om de maquis tot een algemene opstand tegen de Duitsers aan te zetten.

Achteraf bleek dat inderdaad een veel te ambitieus en onhaalbaar bevel. In die augustus-weken leek echter sprake van een totale ineenstorting van het Duitse leger, omdat de geallieerde tankeenheden razendsnel naar het noorden en noordoosten oprukten en elke samenhang in de Duitse verdediging leek te zijn verdwenen. In werkelijkheid verloor de geallieerde opmars echter steeds meer aan slagkracht, niet alleen door logistieke problemen vanwege de langer wordende aanvoerlijnen, maar ook door de tegenstand van geïmproviseerde Duitse eenheden, die feller vochten naarmate de grens van het Duitse Rijk dichterbij kwam. Dat gold zeker ook voor de Vogezen, gelegen nabij de regio van de Elzas, dat als Duits grondgebied werd beschouwd.

Tijdens de slag om Arnhem, in september ’44, zou het overmoedig geworden geallieerde opperbevel zich nog lelijk vergissen in het Duitse weerstandsvermogen. Dit boek van Damien Lewis laat zien dat dit in feite ook bij de SAS-operaties in de Vogezen het geval was. Weliswaar wisten de goedgetrainde maar lichtbewapende Britse commando’s de boel flink te ontregelen, waarbij ze forse schade aanrichtten aan Duits legermaterieel, maar ze werden toch al snel in het defensief gedrongen door het genadeloze tegenoffensief van de Duitse eenheden, die veel talrijker aanwezig waren dan vooraf verwacht. De SAS-commandanten verscholen zich in de beboste heuvels en bij Franse dorpsbewoners, door wie ze nooit werden verraden. De burgerbevolking heeft zwaar moeten boeten voor de geboden hulp – de Duitse represailles waren meedogenloos. Vooral de SS heeft zich (ook hier) misdragen. Vele tientallen dorpsbewoners eindigden in concentratiekampen als Natzweiler en lieten daar het leven. Datzelfde gold ook voor gevangengenomen Britse commando’s die – in flagrante strijd met het oorlogsrecht – zonder pardon werden geëxecuteerd.

Het boek van Lewis bestaat eigenlijk uit twee delen. Na een reconstructie van de militaire operaties van de SAS-commando’s in de Vogezen volgt een relaas dat zich afspeelt na de bevrijding en dat de jacht beschrijft op de Duitse officieren die zich hebben schuldig gemaakt aan de hierboven beschreven oorlogsmisdaden. Die jacht bleek tamelijk succesvol. Veel Duitse daders zijn uiteindelijk tot gevangenisstraffen veroordeeld. Pikant is echter dat juist één van de zwaarste oorlogsmisdadigers vermoedelijk de dans heeft weten te ontspringen doordat hij (zoals wel meer voormalige nazi’s) door de Amerikaanse geheime dienst werd aangeworven vanwege zijn kennis over het Rode Leger, opgedaan aan het Oostfront.

Damien Lewis schreef een meeslepend en menselijk oorlogsverhaal, waarin het bredere perspectief soms wat uit het oog wordt verloren. Zo kun je je afvragen hoe succesvol het dappere optreden van de SAS-commando’s in de Vogezen in militair-strategisch opzicht is geweest. Na lezing krijg je de indruk dat overmoed en onkunde bij het opperbevel toch ook hebben gezorgd voor veel (burger)doden.

Beoordeling: Goed

Informatie

Artikel door:
Jan-Jaap van den Berg
Geplaatst op:
21-07-2025
Feedback?
Stuur het in!

Afbeeldingen