Shlomo Venezia, een gesprek met een overlevende

STIWOT was op 22 februari uitgenodigd om in het Verzetsmuseum te Amsterdam een interview met Shlomo Venezia bij te wonen. Het interview werd georganiseerd naar aanleiding van de verschijning van het boek Sonderkommando Auschwitz waarvan u op Go2War2.nl een recensie kunt lezen.

Tijdens het door Prof. Dr. J.Th.M. Houwink ten Cate van het Centrum voor Holocaust en Genocidestudies afgenomen interview komen we veel over Shlomo Venezia te weten. Hij werd in 1923 geboren in de Joodse gemeenschap van Thessaloniki en op 21 jarige leeftijd gedeporteerd naar Auschwitz-Birkenau. Hier werd hij ingelijfd bij het Sonderkommando dat bestond uit Joodse gevangenen welke belast waren met de gruwelijke werkzaamheden in de gaskamers en crematoria.

Na de oorlog verblijft Shlomo Venezia vanwege ziekte jarenlang in een sanatorium. Pas in 1992 wordt hem gevraagd terug te keren naar Auschwitz om daar zijn verhaal door te geven. Bijna 50 jaar lang was Shlomo Venezia niet in staat om over Auschwitz te spreken. Nu vertelt hij zijn verhaal, van de deportatie in treinen vanuit Griekenland, de selectie bij aankomst in Auschwitz, het werk in het kamp, de bevrijding en het leven erna.

Je voelt de pijn van Shlomo Venezia als hij de vragen over Auschwitz beantwoord. Wanneer aan het einde van het interview zijn vrouw naast hem plaatsneemt verandert de stemming echter. Marika leerde Shlomo kennen tijdens de lessen Engels die zij beiden volgden. Zij werd verliefd op de jongeman die er “gewoon goed uitzag” en samen kregen ze drie kinderen. Shlomo noemt haar zijn “Minister of Health” en zijn “Secretary”. De blik in haar ogen wanneer ze naar hem kijkt zegt alles.

Barry van Veen
Alle foto's: © STIWOT & Barry van Veen