Ook in Auschwitz werd gevoetbald

Tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben Joodse kampgevangenen onder het toezien van hun Duitse beulen meegespeeld in een voetbalcompetitie in Auschwitz-Birkenau.

Dit blijkt uit de getuigenis van kampoverlevende Louis de Wijze (1922-2009). Hij speelde met een aantal Nederlandse Joden mee in de kampcompetitie en wist door goed spel uiteindelijk zelfs de Tweede Wereldoorlog te overleven. Het vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau, waar meer dan 1 miljoen mensen de dood vonden, wordt vandaag door de spelers van het Nederlands elftal bezocht, in de voorbereidingsperiode van het EK.

In het voorjaar van 1944 voerden de nazi’s Louis de Wijze vanuit Westerbork naar het kamp Monowitz, onderdeel van het concentratiekamp Auschwitz-Birkenau en ook wel Auschwitz III genoemd. Bij aankomst bleek er tot Louis grote verbazing te worden gevoetbald. Hij wist zich snel een plaats in het Joodse elftal te bemachtigen. Door zijn fraaie voetbalspel wist hij zijn dood in het kamp te vermijden.

Het idee om Auschwitz te bezoeken met de oranje-selectie kwam van teammanager Hans Jorritsma. Volgens hem is een toernooi meer dan voetbal. Klaas Jan Huntelaar, die eerder Herinneringscentrum Kamp Westerbork bezocht, verwacht een indrukwekkende trip. „Ik was in die periode geblesseerd, en zat met mijn vriendin en zoontje in een vakantiepark in de buurt van Westerbork. Het was erg interessant en ik denk dat Auschwitz nóg indrukwekkender is. De man die bij ons in het hotel over dat concentratiekamp kwam vertellen, zei dat hij nog steeds geëmotioneerd raakt als hij erover praat. Niet dat ik in Westerbork moest huilen ofzo, maar ook ik voelde in Westerbork wel een soort beladenheid.”

Gedurende het Europees Kampioenschap voetbal vertoont het Herinneringscentrum Kamp Westerbork dagelijks de gedocumenteerde getuigenis van Louis de Wijze als onderdeel van de tentoonstelling Het Verdwenen Elftal. Het gelijknamige boekje, dat speciaal is uitgegeven door het Herinneringscentrum, portretteert meer oud-kampvoetballers, zoals onder andere Simon Hornman, Sam Stern, Juda de Vries en voetbalverslaggever Han Hollander.