Drie bijzondere lezingen Achterhoeks Museum 1940-1945

Het Achterhoeks Museum 1940-1945 organiseert in dit 70 jarige bevrijdingsjaar drie bijzondere lezingen. Alle lezingen worden gehouden in Partycentrum Langeler, Spalstraat 5 te Hengelo Gld. (Bronckhorst). Aanvang van alle lezingen is om 20.00 uur. Vrienden van het Achterhoeks Museum 1940-1945 hebben gratis toegang. Verdere belangstellenden betalen € 5,- entree incl. koffie.

Maandag 23 februari. Duitse bunkerbouw tijdens de tweede wereldoorlog.
Arthur van Beveren is als historicus te zien geweest in de TV serie Nazi Mega structures op National Geographic en zal voor ons een boeiende presentatie houden over de Duitse bunkerbouw in de Tweede Wereldoorlog.

In ongeveer vier jaar tijd werd langs de West-Europese kust van ver in Noorwegen tot aan de Frans-Spaanse grens de Atlantikwall aangelegd, een van de laatste grote permanente verdedigingslinies. Het was een van de grootste bouwprojecten in de geschiedenis. De Atlantikwall was echter geen aan een stuk doorlopende muur maar een verzameling kernen van verdediging.

In deze lezing geeft Arthur van Beveren een samenvatting over het idee achter de Duitse bunkerbouw, een uitleg over de opbouw van de Atlantikwall, bespreekt hij of de Duitse Gründlichkeit wel zo Gründlich is en kijken we naar het dagelijks leven van de bezettingsmacht en de strijd die er geleverd is aan het eind van de oorlog. Speciaal voor het Achterhoeks Museum 1940-1945 legt hij een verband met de Kochbunker en geeft hij een klein overzicht van soortgelijke Duitse stellingen in de rest van Europa.

Maandag 9 maart. Operatie Plunder en Varsity februari/april 1945.
Drs. Edwin Zweers is een gedreven leraar aan het Rietveld Lyceum in Doetinchem met een enorme passie voor geschiedenis. Geboren in Stokkum en een ’s Heerenberger in hart en nieren heeft een buitengewoon boeiend verhaal over de bevrijdingsopmars van Canadezen en Engelsen door Duitsland naar de Achterhoek in februari/april 1945.

Aan de hand van indrukwekkende bioscoop journaals en fotomateriaal van de Duitse en Canadese kant geeft hij een goed inzicht in de opbouw van de bevrijdingsoperaties van Europa. Vanaf de landingen in Normandië via Market Garden/ Slag om Arnhem komen we dan uiteindelijk via het Reichswald in Duitsland over de Rijn tussen Emmerik en Wesel in de Achterhoek terecht.

Onder de codenaam operatie Plunder en de luchtlandingen Varsity leidde deze opmars van de Engels/Canadese troepen eind maart 1945 uiteindelijk tot de bevrijding van de Achterhoek en heel Noord Oost Nederland.
De Duitse steden in het gebied werden helemaal plat gebombardeerd om de Duitse weerstand te breken.

Edwin Zweers neemt ons mee aan de hand van authentieke foto’s en filmbeelden en het is soms of je er echt bij bent. Schema’s, kaarten en luchtfoto’s maken de boel inzichtelijk. Absoluut een aanrader als je meer wilt weten van de regionale bevrijdingsgeschiedenis in de Achterhoek.

Maandag 23 maart. Manna/Chowhound; Voedseldroppings 70 jaar geleden.
Hans Onderwater, vicevoorzitter van de Documentatiegroep ’40-’45, bestuurslid van het Oorlogs- en Verzetsmuseum te Rotterdam en schrijver van 25 boeken over de Tweede Wereldoorlog zal een buitengewoon interessante avond verzorgen over voedseldroppings en voedselcolonne in 1945.

Na de geallieerde nederlaag rond Arnhem en de Duitse repressie als resultaat brak een bange tijd aan voor de bevolking in het westen van het nog bezette deel van Nederland. Op bevel van de bezetter mochten er geen treinen gebruikt worden voor voedseltransport naar de grote steden. Tot overmaat van ramp kwam er een koude winter waarin vooral het armere deel van de stedelingen ernstig in de problemen raakte. Geen geld voor de zwarte markt, vader bij een razzia weggesleept naar Duitsland, geen gas, elektriciteit of water, kortom er wachtte een gitzwarte toekomst.

Pas in januari 1945 werden de eerste maatregelen genomen om de leed te verlichten. Ondanks Duitse tegenstand konden drie Zweedse schepen in Delfzijl voorraden aanvoeren, waardoor het wittebrood kon worden gebakken en margarine kon worden verstrekt. Een druppel op een gloeiende plaat maar ook een glimp van hoop. De ellende en de honger, de vervuiling en de wanhoop hield hiermee niet op Door aanhoudende smeekbeden van de Nederlandse regering en koningin Wilhelmina In april 1945 kreeg de Britse Air Commodore Andrew Geddes bevel van Eisenhower om een plan te maken West Nederland de lucht van voedsel te voorzien. Met de bommenwerpers werkloos aan de grond; Duitsland was immers vrijwel met de grond gelijk gemaakt, besloot Geddes Lancasters en Vliegende Forten in te zetten voor een humanitair bombardement; de voedseldroppings.

Na onderhandelingen tussen de Geallieerden en de bezetter in Achterveld op 28 en 30 april, werd op 29 april een begin gemaakt met Operatie Manna, de Britse voedseldroppings; op 1 mei de dag waarop de overeenkomst van kracht werd, voegden de B17 bommenwerpers van de Amerikanen zich met Operatie Chowhound bij de Lancasters. Ook begon vanaf de Wageningseweg tussen Wageningen en de Grebbeberg een transport met de naam Faust over de weg door Canadese militaire chauffeurs, die in Rhenen hun wagens overdroegen aan Nederlandse burgers. Operatie Manna duurde van 28 april tot 8 mei, Chowhound van 1 tot 8 mei en Faust van 1 tot 10 mei 1945.