Open Monumentendag in Nationaal Monument Kamp Vught

Historicus Frank van Riet vertelt op zondag 10 september om 13.00 uur in Nationaal Monument Kamp Vught over zijn onderzoek naar de bewaking van kamp Westerbork. Ook gaat hij in op de organisatie en de bewaking van het SS-concentratiekamp Vught. Van Riet schreef ‘De bewakers van Westerbork’ dat eerder als basis diende voor een gelijknamige expositie in Herinneringscentrum Kamp Westerbork. Op zondag 10 september is de entree tot Nationaal Monument Kamp Vught vrij.

Orde en tucht
Toen de SS in juli 1942 kamp Westerbork overnam - in 1939 gebouwd als Centraal Vluchtelingenkamp - kreeg het de functie van ‘Durchgangslager’ voor Joden, Sinti en Roma. Orde en tucht werden nog belangrijker dan voorheen. Na de overname werden wachttorens gebouwd, prikkeldraadversperringen aangelegd en een kampgracht gegraven. SS-commandant Gemmeker was verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken, orde en rust, maar vooral voor de transporten naar ‘het oosten’. Gemmeker had slechts een tiental SS'ers tot zijn beschikking. Zij kregen hulp van de uit Joden samengestelde Ordedienst (OD), door andere gevangenen ook wel aangeduid als de Joodse SS, en van de Nederlandse Marechaussee, die de buitenbewaking deed. De maatregelen van het kampbestuur waren zeer effectief: van de ruim honderdduizend Joden wisten er slechts enkele honderden te ontkomen.

Onderbelichte geschiedenis
Van Riet beschreef als geassocieerd onderzoeker van Westerbork de tot dan toe onderbelichte geschiedenis van de organisatie en bewaking van het kamp in. Op verzoek van Nationaal Monument Kamp Vught gaat hij ook in op deze facetten in relatie tot Kamp Vught. Hij baseert zich hierbij onder meer op ‘Het hele leven is hier een wereld op zichzelf’ van historicus Marieke Meeuwenoord, die promoveerde op de kampstructuur in Vught. Beide boeken zijn te koop in de museumwinkel; Frank van Riet signeert op 10 september zijn boek.

Expositie ‘Eten in oorlogstijd’
T/m 7 januari is in het museum de expositie ‘Eten in oorlogstijd’ te zien, ontwikkeld door het Verzetsmuseum Amsterdam. Vijf bekende Nederlandse koks creëerden een gerecht met ingrediënten uit de bezettingsjaren: Edwin Florès, Julius Jaspers, Bobby Rust, Angélique Schmeinck en Pierre Wind. De tentoonstelling geeft een verrassende kijk op de bezettingsperiode en haakt in op de huidige voedingstrends.

Barak 1B
Barak 1B is de laatste authentieke stenen barak van Kamp Vught, tevens gratis toegankelijk op 10 september. De expositie ‘Als muren konden spreken’ bestrijkt vier periodes: het concentratiekamp (1943-1944), het opvangkamp voor Duitse burgerevacués uit het grensgebied (1944-1945) en het interneringskamp voor NSB’ers, van ‘foute’ Nederlanders en Rijksduitsers (1944-1949). Sinds 1951 is een deel van het kamp in gebruik als woonoord ‘Lunetten’ voor Molukse ex-KNIL-militairen en hun gezinnen. Ook hun geschiedenis wordt verteld aan de hand van veel voorwerpen en foto’s.

Reserveren
Aanmelden voor de lezing van Frank van Riet is mogelijk door een mail te sturen naar info@nmkampvught.nl met vermelding van naam en telefoonnummer, of te bellen (073 656 6764). In het weekend van 9 en 10 september 2017 zijn ruim vierduizend monumenten in Nederland gratis toegankelijk in het kader van Open Monumentendag.