Amerikaanse U.S. Navy Bombing Squadron 5 (VB-5)

Bombing Squadron 5 (VB-5) van de US Navy was het bommenwerper eskader van de Yorktown Airgroup. Na het zinken van de USS Yorktown (CV-5) werd de eenheid opgeheven. Voor de nieuwe USS Yorktown (CV-10) werd later opnieuw een Bombing Squadron 5 (VB-5) geformeerd.

De twee emblemen van VB-5 Bron: Wilco Vermeer collection

Na de indienststelling van de USS Yorktown (CV-5) in september 1937, werd op 1 juli 1938 de Yorktown Air Group geformeerd, bestaande uit Fighter Squadron 5 (VF-5), Bombing Squadron 5 (VB-5), Attack Squadron 5 (VT-5) en Scout Squadron 5 (VS-5). Bombing Squadron 5 was op 1 juli 1937 geformeerd door omvorming van Bombing Squadron 7B (VB-7B).

Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog opereerde de eenheid met de USS Yorktown (CV-5) in de Pacifische Oceaan en was uitgerust met de Curtiss SBC-3 Helldiver en de Northrop BT-1. In april 1941 voer de USS Yorktown (CV 5) naar de Atlantische Oceaan om daar de neutraliteit te handhaven. Gedurende de gehele periode dat VB-5 boven de Noord-Atlantische Oceaan opereerde, deed zij dit vanaf de USS Yorktown, behalve vanaf 23 mei 1941 tot en met 11 juni 1941 toen de eenheid tijdelijk was toegewezen aan de USS Ranger (CV-4)^[1] omdat de USS Yorktown tijdelijk in de Atlantische Oceaan was gestationeerd.

Northrop BT-1, 5-B-6 van VB-5 Bron: Wilco Vermeer collection

Toen voor de Verenigde Staten op 7 december 1941 na de aanval op Pearl Harbor de Tweede Wereldoorlog uitbrak, was de eenheid juist overgestapt op de Douglas SBD-3 Dauntless en terug op de USS Yorktown. Met dit toestel nam de eenheid deel aan alle operaties van de USS Yorktown (CV-5). In deze periode nam de eenheid deel aan operaties tegen Japanse posities op de Marshall en Gilbert eilanden en op 1 februari 1942 de aanvallen op Jaluit^[2]. Op 10 maart 1942 nam het deel aan de gezamenlijke Yorktown-Lexington Air Group bij de aanvallen op Japanse posities en schepen bij Salamaua, Nieuw Guinea^[3]. Toestellen van VB-5 waren op 8 mei 1942 betrokken bij het tijdelijk uitschakelen van het Japanse vliegdekschip Shokaku^[4]. Op 4 juni 1942 wisten piloten van VB-5 het Japanse vliegdekschip Hiryu te lokaliseren en beschadigen tijdens de Slag bij Midway^[5]. De eenheid werd op 2 juli 1942 opgeheven nadat op 7 juni 1942 haar moederschip was gezonken.

Bombing Squadron 5 (VB-5) werd op 15 juli 1943^[6] te Pearl Harbor opnieuw geformeerd door omvorming van Bombing Squadron 4 (VB-4). De eenheid werd bestemd voor de nieuwe USS Yorktown (CV-10) en haar Carrier Air Group 5 (CVG-5). Deze VB-4 was haar loopbaan op 3 juli 1928 begonnen als Scouting Squadron 2B (VS-2B) en was op 1 juli 1937 omgevormd tot Scouting Squadron 3 (VS-3)^[7]. Op 1 maart 1943 was het een bommenwerpereskader geworden onder de naam Bombing Squadron 4 (VB-4) tot het op 15 juli werd omgevormd tot VB-5^[8].

Vanaf de heroprichting werd het eskader gestationeerd op de USS Yorktown (CV-10) waarmee het via het Panama Kanaal naar Hawaii trok. Op 31 augustus 1943 nam de eenheid vanaf de Yorktown deel aan een aanval op Marcus Island en de maand erop op 5 en 6 oktober 1943 op Wake Island. Het jaar 1943 werd geëindigd met aanvallen op de Gilbert eilanden bij de landingen op Makin en Tarawa en de Marshall eilanden in november en december 1943^[9].

SBD-5 Dauntless van VB-5 van Yorktown (CV-10) boven Wake Island, oktober 1943 Bron: Wilco Vermeer collection

De aanvallen op de Marshall eilanden werden in januari en februari 1944 herhaald toen de eenheid de invasie op de Marshall eilanden ondersteunde. Op 16 en 17 februari 1944, maakte Bombing Squadron 5 deel uit van Air Group 5 tijdens de aanvallen op de Japanse bases in Truk. Aan het eind van die maand op 22 februari ondersteunde VB-5 aanvallen op de Marianen Eilanden, met name op Saipan. Op 30 maart en 1 april 1944 nam de eenheid deel aan aanvallen op schepen en marine faciliteiten op Palau (Caroline eilanden)^[10]. Tijdens de Amerikaanse landingen bij Hollandia in Nieuw Guinea, ondersteunde VB-5 deze met aanvallen op het eiland Wade en bij Hollandia zelf. Na nieuwe aanvallen op Truk op 29 en 30 april 1944, was VB-5 toe aan een rustpauze en werd op 14 mei 1944, Air Group 5, waartoe Bombing Squadron 5 behoorde, afgelost door Air Group 1. De eenheid werd voor herstel naar Conus op het vasteland van de Verenigde Staten gezonden^[11].

VB-5 werd op 7 februari 1945 weer ingezet, toen het als onderdeel van Carrier Air Group 5 aan boord van de USS Franklin (CV-13) werd gestationeerd. Het vliegdekschip vertrok die dag vanaf Naval Air Station Alameda (NAS Alameda) richting Hawaii, waar het op 13 februari 1945 aankwam. Op 19 maart werd de eenheid ingezet bij een aanval op de Japanse stad Kobe. Tijdens de aanval werd de USS Franklin door Japanse bommenwerpers aangevallen en zwaar beschadigd. De toestellen van VB-5 moesten op andere vliegdekschepen landen^[12]. Op 15 november 1946 werd de eenheid omgevormd tot Attack Squadron 5A (VA-5A)^[13]. Op 16 augustus 1948 werd dit Attack Squadron 54 (VA-54) tot deze op 1 december 1949 werd opgeheven^[14].

Curtiss SB2C-4E Helldiver toestellen op USS Yorktown (CV-10) Bron: US Navy photo

Formeel droeg het tweede VB-5 eskader tijdens de Tweede Wereldoorlog het insigne zoals dat ook al door haar voorganger VB-5 werd gevoerd, een wit-zwarte pointer jachthond op een witte achtergrond. Eerder tijdens de Tweede Wereldoorlog voerde VB-5 echter al een ander insigne dat formeel op 24 oktober 1945 weer werd goedgekeurd. Dit was het insigne van een gevleugeld duivelshoofd met bom op de achtergrond. Het vliegtuigherkenningsteken voor de toestellen was "5-B-*", waarbij op de * het toestelnummer vermeld was. Ook na de heroprichting werd dit kenteken gevoerd, maar na juni 1943 verdween dit van de toestellen.

Noten

1. Grossnick, 1995, pag. 49
2. Grossnick, 1995, pag. 49
3. Campbell, 2011, pag. 294
4. Tullis, 2012, pag. 69
5. Grossnick, 1995, pag. 49
6. Grossnick, 1995, pag. 90
7. Grossnick, 1995, pag. 90
8. Grossnick, 1995, pag. 89
9. Grossnick, 1995, pag. 90
10. Campbell, 2011, pag. 300
11. Grossnick, 1995, pag. 90
12. Grossnick, 1995, pag. 90
13. Grossnick, 1995, pag. 89
14. Grossnick, 1995, pag. 89
15. Grossnick, 1995, pag. 92
16. Grossnick, 1995, pag. 92
17. Grossnick, 1995, pag. 92
18. Grossnick, 1995, pag. 92
19. Grossnick, 1995, pag. 92
20. Grossnick, 1995, pag. 92