Britse Onderzeeboten van de T-klasse (Triton-klasse)

De Britse T-klasse onderzeeboten was een klasse bestaande uit 55 onderzeeboten. De klasse werd ook wel aangeduid met Triton-klasse. Gebaseerd op de bewapening, konden de schepen in drie groepen worden verdeeld. De eerste groep telde 10 torpedolanceerbuizen, de tweede en derde groep 11. De derde groep onderscheidde zich van de eerste en tweede groep voorst door middel van een aanvullend 20 mm luchtafweergeschut.

HMS Thorn Bron: Imperial War Museum FL 4568

De T-klasse onderzeeboten waren in 1934 ontworpen ter vervanging van de oudere onderzeeboten uit de O-klasse (I), P-klasse en R-klasse^[1]. Op aandringen van de toenmalige Conservatieve Britse regering werd aanvankelijk gekozen voor een herhalingsmodel van de P-klasse maar dan gemoderniseerd. Dit resulteerde in twee voorstellen vanuit de Director of Naval Construction (DNC) voor onderzeeboten met een waterverplaatsing van 1000 ton. Deze DNC A en DNC B, Bijstellingen in het eisenpakket, resulteerde in nogmaals twee nieuwe ontwerpen totdat op 24 juni 1935 werd besloten de nieuwe onderzeeboten te rangschikken binnen een nieuwe T-klasse. De Admiralty Board gaf op 13 februari 1936 haar goedkeuring aan het nieuwe ontwerp en op 5 maart 1936 werd de opdracht voor het eerste schip vergeven.^[2]

Op basis van de bewapening en aanpassingen tijdens de bouw konden drie groepen worden onderscheiden.:

De eerste groep kreeg een bewapening van 1 stuks geschut van 10 cm, drie machinegeweren voor luchtafweer en tien 53,34 cm torpedolanceerbuizen. Van deze buizen waren er zes in de boeg van drukromp ingebouwd en twee in de boeg van de buitenromp. door deze opstelling kregen de schepen een bultige boeg, welke in de praktijk voor slechtere stroomlijn zorgde^[3]. Midscheeps waren eveneens twee voorwaarts vurende torpedolanceerbuizen in de buitenromp aangebracht. Deze schepen hadden een bemanning van 59 koppen. Van deze eerste groep is van twee schepen, HMS Tigris (N63) en HMS Torbay (N79) bekend dat zij een elfde naar achter vurende torpedolanceerbuis in de hek van het schip gemonteerd hebben gekregen. De brug van de eerste groep was open gebouwd, waardoor de manschappen open stonden aan weersinvloeden. In de groep werd gedurende de bouw geëxperimenteerd met verschillende vormen brugopbouw^[4][5].

De tweede groep schepen, had een bemanning van 61 koppen aan boord en had eveneens aan de achterzijde een naar achter vurende torpedolanceerbuis er bij gemonteerd gekregen. Voor het overige was de bewapening hetzelfde als de eerste groep. De twee in de buitenste romp aangebrachte torpedolanceerbuizen in de boeg waren echter verder naar achter geplaatst waardoor de stroomlijn verbeterde^[6]. Bij de tweede groep werd een meer beschutte brugopbouw toegepast.

De derde groep had dezelfde combinatie aan bewapening als de tweede groep, maar had een aanvullend 20 mm luchtafweergeschut gekregen. De stroomlijn werd nog verder verbeterd bij deze groep^[7]. Daar waar bij de eerste en de tweede groep de gehele romp was samengesteld met klinknagels, werd bij de derde groep een groot deel van de romp gelast, waarmee de schepen tot grotere diepte konden duiken^[8]. Bij de derde groep werd weer overgestapt op een meer open brugopbouw omdat gebleken was dat dit voor een beter uitzicht zorgde^[9].

Hr. Ms. Zwaardvisch Bron: Wilco Vermeer collection

Na afloop van de Tweede Wereldoorlog werden de meeste nog in dienst zijnde schepen gesloopt of omgebouwd tot anti-onderzeeboot vaartuig. Bij de Royal Navy ging het laatste schip in 1969 uit de operationele dienst. Enkele werden nog tot 1974 als trainingsschip gebruikt. Het laatste exemplaar werd in 1977 bij de Israëlische marine uit de vaart genomen.^[11]

Noten

1. Kemp, 1990, pag 9
2. McCartney, 2013, pag. 9
3. Kemp, 1990, pag 18
4. Kemp, 1990, pag 18
5. Ross, 2016, pag.84
6. Kemp, 1990, pag 19
7. Kemp, 1990, pag 20
8. Kemp, 1990, pag 21-22
9. Kemp, 1990, pag 19
10. Kemp, 1990, pag 28
11. Ross, 2016, pag.84