Duitse Antitankgeweer Gustloff PzB 38

In de jaren 1930 werd een anti-tank patroon ontwikkeld om gebruikt te kunnen worden in een antitankgeweer. Op basis van de gegevens van deze Patrone 318 SmK-Rs-L'spur, werd door de Gustloff-Werke in Suhl een nieuw wapen ontwikkeld, de Panzerbüchse 38 (PzB 38)

Panzerbüchse PzB 38 Bron: Wilco Vermeer collection

Vanaf de introductie van de tank in de Eerste Wereldoorlog werd op allerlei manieren getracht de infanterie te voorzien van antitankwapens. Het meest voor de hand liggend was natuurlijk specialistisch antitankgeschut. De snelheid waarmee de verplaatsing van troepen op het slagveld plaats vond stond niet altijd toe dat tijdig de ondersteuning van antitankgeschut mogelijk was. Om tussentijds de eenheden te kunnen beschermen tegen vijandelijke pantserwagens en tanks werd een oplossing gevonden in de vorm van een antitankgeweer.

De eerste Duitse versie van dit wapen tijdens de Eerste Wereldoorlog werd het T-Gewehr (Tank-Gewehr). Dit was een wapen met een kaliber van 13 mm, dat een 52 g zwaar projectiel afschoot met een snelheid van 780 m/s. Tijdens de Eerste Wereldoorlog voldeed dit wapen redelijk, wat meer te danken was aan de zwakke bepantsering van de toenmalige tanks dan aan het wapen zelf.

De ontwikkeling van de tank, bracht de Duitse firma Rheinmetall in de jaren 30 van de twintigste eeuw ertoe om op basis van het oude T-Gewehr met de ontwikkeling te beginnen van een nieuw wapen. Allereerst richtte men de aandacht op de munitie. Het wapen werd geschikt gemaakt voor een projectiel met een kaliber van 7,9 mm en een gewicht van 14,6 g. Het projectiel kon hierdoor worden afgeschoten met een snelheid van 1150 m/s. Dit werd de Patrone 318 SmK-Rs-L'spur genoemd. Het was in feite een 7,9 mm kogel op een 13 mm huls. De kogel was van gehard staal.

Voor dit nieuwe projectiel werd een geheel nieuw wapen ontwikkeld, de Panzerbüchse 38 (PzB 38). Tot dat moment werd door de Wehrmacht gebruik gemaakt van de Panzerbüchse 35 (PzB 35) , dat de Panzerbüchsepatrone P-35 7,92 x 107 munitie gebruikte. Deze woog totaal 62,6 g en vuurde een 14,5g projectiel af met een snelheid van 1270 m/s. Een nadeel van dit wapen was dat het door de zware terugstoot veel verwondingen tot gevolg had.

De nieuwe PzB 38, ontwikkeld door B. Brauer van de Gustloff-Werke te Suhl, trachtte dit probleem op te lossen door de loop totaal 9 cm te laten terugschieten na afvuren van het wapen. De afgevuurde huls kon dan met een hendel worden verwijderd, waarna de nieuwe patroon kon worden ingelegd. Dit ingewikkelde mechanisme had echter al nadeel dat het nogal eens weigerde nadat er stof en zand in terechtkwam.

Het wapen kon worden aangebracht op de tweepootstandaard van een MG 34 en kon deels worden opgevouwen om transport te vergemakkelijken. Tussen 1939 en 1940, werden totaal 1600 exemplaren van dit wapen geproduceerd door Gustloff. Bij de Duitse invasie van Polen in september 1939, werden tenminste 62 van deze wapens gebruikt. Hierna werd het wapen echter snel vervangen door haar opvolger, de PzB 39.^[1][2]

Een Duitse infanteriecompagnie bezat over het algemeen drie teams, bestaande uit een schutter en een lader, die waren bewapend met een PzB 38 of 39. Deze vielen direct onder het commando van de commandant van de compagnie. Tegen de lichte tanks van Polen voldeden de wapens nog redelijk, maar vooral tijdens de veldtocht in de Sovjet-Unie bleek toch wel dat het wapen hopeloos was verouderd. De lage snelheid van het projectiel en de gebrekkige explosiekracht, maakte het kansloos tegen de goed bepantserde Sovjettanks. Het wapen was zo impopulair bij de soldaten, dat het vaak op het slagveld werd achtergelaten, simpelweg uit frustratie door de bedieners ervan weggegooid. Hoewel er nog verscheidene opvolgers zijn geproduceerd en in gebruik genomen, werd al snel geconcludeerd dat een nieuw wapen nodig zou zijn. Bij de Duitse Wehrmacht werd die vooral gevonden in de Panzerfaust en Panzerschreck.^[3]

Noten

1. Rottman, 2014, pag. 42
2. McNab, 2011, pag. 125
3. McNab, 2011, pag. 125