Japanse Torpedobootjager Yomogi (1922) - 蓬

De Momi-klasse torpedobootjager Yomogi werd in 1922 door de Japanse Keizerlijke Marine in gebruik genomen. Het schip werd in 1940 verbouwd tot Patrouillevaartuig Nr. 38 van de zogenaamde Nr. 31-Go shokaitei-klasse. In deze hoedanigheid nam het schip deel aan de strijd in de zuidwestelijke Pacific. Op 25 november 1944 werd het schip getorpedeerd door de Amerikaanse onderzeeboot USS Atule (SS-403).

Op 26 februari 1921 werd op de scheepswerf Ishikawajima in Tokio de kiel gelegd voor de 21e torpedobootjager in de Momi-klasse (1919). Op 14 maart 1922 werd het schip te water gelaten en kon op 19 augustus 1922 worden afgeleverd.

De torpedobootjager Yomogi was een zogenaamde 2e klasse torpedobootjager gebouwd onder het bouwprogramma uit 1920 voor acht schepen uit de Momi-klasse (1919). De schepen uit deze klasse en dus ook de Yomogi waren een verbeterde variant op de Momo-klasse (1916), waarbij het voornaamste verschil bestond uit de toepassing van twee tweevoudig torpedolanceerinstallaties van 533 mm in plaats van de gebruikelijke drievoudige 450 mm torpedolanceerinstallaties. De voortstuwing bestond uit een krachtiger installatie dan bij de Momo-klasse schepen met twee Zoelly geschakelde stoomturbines en drie Kampon boilers. Hiermee kon een snelheid van 36 knopen (67 km/u) worden bereikt en bij een snelheid van 15 knopen (28 km/h) een afstand van 6.500 km worden afgelegd. De Yomogi had een waterverplaatsing van 850 ton standaard en 1.020 ton maximaal met een lengte van 85,30 meter, een breedte van 7,90 meter met een diepgang van 2,50 meter. De 110 bemanningsleden hadden de beschikking over drie stuks geschut van 120 mm, twee 7,7 mm machinegeweren en twee installaties met elk twee torpedolanceerbuizen van 533 mm. Op het achterschip konden twee mijnenrails worden geplaatst waarmee 20 mijnen konden worden gelegd.^[1][2][3][4]

De Yomogi maakte deel uit van de 28e Torpedobootjager Divisie en werd ingezet tijdens de 2e Chinees-Japanse oorlog. In 1937 werden de schoorstenen van het schip verhoogd en voorzien van kappen en in 1939 werd het schip aangewezen om als opleidingsvaartuig te dienen, maar werd al spoedig voorbestemd om verbouwd te worden tot patrouillevaartuig.

In 1939 werd de Yomogi verbouwd tot patrouillevaartuig met de aanduiding Dai 38-Go shokaitei. Met acht zusterschepen vormde het schip zo de Dai 31-Go shokaitei-klasse (1940). Bij de verbouwing werd één boiler verwijderd, waardoor de maximale snelheid op 18 knopen (33,34 km/u) kwam te liggen met een vermogen van 12.000 shp. De waterverplaatsing nam toe tot 935 ton standaard en 1.162 ton maximaal. Het in het midden van het schip geplaatste 120 mm geschut werd verwijderd en er werden drie stuks dubbele 25 mm luchtafweer geplaatst. Ook de twee 7,7 mm machinegeweren en de twee torpedolanceerinstallaties werden verwijderd. Hiervoor in de plaats ontving het schip vier dieptebommenwerpers met totaal 60 dieptebommen. Daarnaast werd een Type 93 sonar en Type 93 hydrofoon geïnstalleerd. Op 1 april 1940 werd het patrouillevaartuig in dienst gesteld.^[5][6]

In 1941 onderging het schip een reconstructie waarbij de achterste schoorsteen werd verwijderd en het achterschip werd gereconstrueerd om als snel aanvalstransportschip te dienen. Hiertoe werd de hoeveelheid mee te vervoeren dieptebommen verkleind tot 18 stuks en werd een Daihatsu landingsvaartuig aan boord geplaatst. Accommodatie werd gecreëerd om 150 militairen voor landingsoperaties mee te voeren en de 25 mm luchtafweer werd uitgebreid. De Patrouilleboot Nr. 38 werd op 10 februari 1941 aangesteld als vlaggenschip voor de Sasebo Garde Eenheid.^[7]

In januari 1942 werd het schip ingezet bij de invasie van Tarakan, Nederlands-Borneo, waarbij het schip samen met de torpedobootjager Yamakaze (Dai-72) de Nederlandse mijnenlegger Hr. Ms. Prins van Oranje (1931) tot zinken bracht. Later die maand nam het schip deel aan de invasievloot voor Balikpapan, Nederlands-Borneo. In maart en april van dat jaar werd de Patrouilleboot Nr. 38 ingezet bij de invasie van Nederlands Nieuw-Guinea. In augustus 1942 werd het schip ingedeeld bij de 1e Marine Escorte Divisie, opererend vanuit Rabaul. Vervolgens nam het schip deel aan diverse operaties rond Guadalcanal, waarbij het verschillende escortediensten vervulde vanuit Rabaul en vanaf mei 1943 ook vanuit Sasebo Vanaf april 1944 opereerde het schip als escorteschip in de Nederlands-Indische archipel en rond de Filippijnen en retourvaarten naar Sasebo. Op 19 november 1944 lag de Patrouilleboot Nr. 38 voor anker in de straat van Santiago in de golf van Lingaya, waar het werd aangevallen door Amerikaanse vliegtuigen. Hierbij werd lichte schade ondervonden. Na een tocht naar Manilla, vertrok het schip op 23 november richting Takao als escorte voor een konvooi.^[8]

Het Patrouillevaartuig Nr. 38 werd op 25 november 1944 met torpedo's tot zinken gebracht door de Amerikaanse onderzeeboot USS Atule (SS-403) in de Straat van Bashi. Het schip werd door een onbekend aantal torpedo's geraakt en zonk direct waarbij alle opvarenden om het leven kwamen. De Patrouilleboor Nr. 38 werd op 10 maart 1945 geschrapt uit het marine register.^[9][10]

Noten

1. Gogin, 2021, pag. 84
2. Watts, 1971, pag. 259-261
3. Jentsura, 1976, pag. 137
4. Gray, 1984, pag. 244
5. Gogin, 2021, pag. 84
6. Watts, 1971, pag. 261, 377
7. Gogin, 2021, pag. 84
8. Bertke, 2009, pag. 358
9. Gogin, 2021, pag. 85
10. Watts, 1971, pag. 377