TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

Oorlogsvader

Titel:Oorlogsvader - een herinnering
Schrijver:Keyl, C.
Uitgever:Just Publishers
Uitgebracht:2021
Pagina's:168
Taal:Nederlands
ISBN:9789089758392
Omschrijving:

Een persoonlijk verhaal van een bekende Nederlander, televisiemaakster Catherine Keyl (1946), over de impact van de Tweede Wereldoorlog op haar leven. We staan niet vaak stil bij de invloed die deze oorlog nadien heeft gehad op willekeurige mensen en hun gezin. Bij niemand, ook niet bij bekende Nederlanders. Mensen die zelf de oorlog hebben meegemaakt of hun latere gezinsleden zijn vaak beïnvloed door ervaringen die in de oorlog zijn meegemaakt. Soms ging het om arrestaties en martelingen, Duitse kampen of andere zaken die traumatisch waren.

Na de oorlog was het de tijd van de wederopbouw. Niemand wilde terug naar die zwarte periode in onze geschiedenis. Vele jaren later, soms zelfs langer dan 70 jaar na dato, werd pas het zwijgen doorbroken en kregen we door allerlei verhalen inzicht in de gevolgen van de oorlog en in wat gezinnen meemaakten tijdens de wederopbouw en de periode erna. Persoonlijke, waargebeurde verhalen, die niet alleen aangrijpend en interessant zijn, maar waarin ook veel leed, drama’s en soms ten hemel schreiende ervaringen schuil gaan.

Tijdens een barbecue in Zuid-Afrika ervaart Catherine Keyl dat sommige gasten niet weten wat een nazi is. Ze is verbijsterd. Het is één van de redenen waarom ze besluit dit boek te gaan schrijven. Ze verhaalt over haar eigen leven en over datgene wat haar vader haar heeft verteld over zijn leven. Haar vader was Joods, haar moeder niet. Hun achternaam werd in eerste instantie als Keijl geschreven. Catherine ontdekte dat zij en haar vader onafhankelijk van elkaar het omgevormd hebben naar Keyl. Dat was neutraler en makkelijker.

Eliazar (Eddy) Keyl had in concentratiekamp Sachsenhausen gezeten. Hij overleefde maar was zwaar getraumatiseerd. Het dagelijkse leven na de oorlog stond voor hem altijd in het teken van zijn ervaringen. Bij verjaardagen en andere gebeurtenissen kwam het kampleven altijd ter sprake. Er ging zelden een moment voorbij waarbij de aandacht niet naar die ervaringen uitging.

Catherine gaat vanaf de jaren zeventig bij de tv werken. Ze heeft als doel "belangrijk nieuws" te maken. Mensen zijn dan goed geïnformeerd en hebben een keuze wat te doen. Nu hadden leden van haar Joodse familie zich zonder slag of stoot gemeld voor deportatie en waren ze naar de vernietigingskampen afgevoerd waar ze zijn vermoord. Als zij toen beter waren voorgelicht over wat er in de kampen gebeurde, hadden ze een andere keuze kunnen maken en mogelijk de oorlog overleefd, vindt Catherine. Opvallend is dat haar vader regelmatig zijn in de oorlog omgekomen familieleden verwijt dat ze zich als tamme schapen hebben laten leiden en daarom in de gaskamers geëindigd zijn.

Ook het effect en de diepte van haar vaders trauma van het overleven van het concentratiekamp komen aan de orde. Het is representatief voor vele andere Nederlanders die hetzelfde meemaakten. We staan er niet vaak (meer) bij stil. "Het is al zo lang geleden…", "Oh dat was toen…", maar voor sommige mensen en hun gezinsleden was en is het een levenslange veroordeling.

Behalve haar vaders oorlogsverleden beschrijft Catherine haar carrière, onder andere als medewerker van NCRV-actualiteitenprogramma ‘Hier en Nu’. Ze heeft fantastische interviews afgenomen, bijvoorbeeld met ter dood veroordeelde Indonesische oud-politici of met personen achter het IJzeren Gordijn. Later presenteert ze ‘De 5 Uur show’ en de dagelijkse talkshow ‘Catherine’. Het contact met haar vader is goed. Ze bespreekt veel met hem en hij geeft haar commentaar op haar televisiewerk. Bizar is het om te lezen dat hij op zijn sterfbed ligt terwijl Catherine in de studio bezig is met life televisie.

Uiteindelijk blijkt na zijn dood dat hij, hoewel Catherine wist dat hij getraumatiseerd was door alle gebeurtenissen in de oorlog, ook een verborgen leven heeft geleid in de oorlog. Hij was erg gesloten en vertelde niet veel. Op Catherines vraag wat een Jood was, antwoordde hij haar dat ze dat zelf maar moest uitzoeken. Wel vertelde hij dat hij ooit een Duitser gedood had, maar over het hoe en waarom zei hij niets en Catherine heeft het hem ook nooit gevraagd. Gedurende het onderzoek voor deze publicatie deed ze verrassende ontdekkingen, waar ze in haar boek over vertelt.

Persoonlijke zaken worden niet geschuwd en ook zelfreflectie is aan de orde. De achterliggende boodschap is duidelijk: niets is wat het lijkt, er zijn aangrijpende ervaringen of schokkende gebeurtenissen die een levenslang stempel kunnen drukken op iemands leven. Het boek is eerlijk, oprecht en vanuit het hart geschreven. Het leest makkelijk weg. Catherine neemt de lezer bij de hand en deelt haar emoties en ervaringen, net zoals in haar werk voor de tv. ‘Oorlogsvader’ laat zien hoe de oorlog nog lang na de bevrijding het leven van Catherine heeft beïnvloed, ook al werd ze zelf na de oorlog geboren. Net zoals het leven van veel andere families gekenmerkt werd door oorlogservaringen van ouders die de oorlog hebben meegemaakt. Het boek is niet alleen interessant voor een volwassen publiek, maar door de toegankelijke schrijfwijze zeer zeker ook voor jongeren.

Beoordeling: Uitstekend

Informatie

Artikel door:
Wijnand de Gelder
Geplaatst op:
04-09-2021
Feedback?
Stuur het in!

Afbeeldingen