“De successen en lauweren van de achtervolging van het Duitse leger door Frankrijk zouden worden geoogst door de Britse, Canadese en Amerikaanse soldaat. Iedereen zou erkenning krijgen, behalve de Polen.” Deze opmerking maakte generaal Stanisław Maczek in zijn memoires. Deze zijn nu, vijftien jaar na zijn dood, vertaald en uitgebracht in het Nederlands. Wat betreft de historiografie over de oorlog in noordwest-Europa is er ook veel minder aandacht voor de prestaties van de Poolse soldaat in vergelijking met zijn Britse, Canadese of Amerikaanse strijdmakkers. Maczek is hier zelf een goed voorbeeld van. Hij geniet veel minder bekendheid dan Britse, Amerikaanse of Canadese generaals. Zijn memoires zijn een nieuwe poging om het aandeel van de Poolse strijdkrachten meer onder de aandacht te brengen.

Stanisław Maczek dankt zijn bekendheid vooral aan het feit dat hij de 1e Poolse Pantserdivisie aanvoerde tijdens hun veldtocht in noordwest-Europa tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maczek had op dat moment al een lange carrière in het leger achter de rug. Hij maakte deel uit van Poolse paramilitaire organisaties en diende in het Oostenrijkse leger tijdens de Eerste Wereldoorlog. Toen Polen na deze oorlog weer een onafhankelijke staat werd nam Maczek dienst in het Poolse leger. Hij was een voorstander van de moderne bewegingsoorlogsvoering. Hij kreeg dan ook het bevel over de 10e Pantsercavaleriebrigade. Hij voerde de eenheid aan in de strijd tegen de Duitsers in 1939. Vervolgens leverde hij nog strijd in Frankrijk alvorens naar Engeland te ontkomen. Hier raakte hij betrokken bij de oprichting van de 1e Poolse Pantserdivisie, waar hij het bevel over kreeg.

De gebeurtenissen die het eerste gedeelte van het boek omvatten zijn voor het merendeel van de lezers waarschijnlijk onbekend. Hierbij gaat Maczek vooral in op de opbouw van het Poolse leger en expedities naar Chyrów (1918) en Zbrucz (1919). De beschrijving van deze gebeurtenissen is echter vrij oppervlakkig, wat bij dergelijke onbekende onderwerpen niet volstaat. Voor een beter begrip was een duidelijkere uitleg vereist geweest. Het gemis van illustrerende kaartjes is hierbij ook aanzienlijk, aangezien Maczek bij de beschrijving van manoeuvres verschillende streken en plaatsnamen noemt die bij de lezer onbekend zullen zijn. Dit alles maakt het eerste deel van het boek lastig leesbaar voor degenen die niet bekend zijn met de Poolse geografie en militaire geschiedenis.

In de tweede gedeelte van het boek komt de veldtocht van de divisie onder Maczek in noordwest-Europa aan de orde. De Poolse pantserdivisie landde op 1 augustus 1944 in Normandië. Maczeks divisie speelde onder andere een belangrijke rol tijdens de insluiting bij Falaise in augustus 1944, de daarop volgende achtervolging door Frankrijk en de bevrijding van zuid-Nederland en de bevrijding van Breda op 29 oktober 1944. De rol van de Poolse strijdkrachten in de eerstgenoemde operaties en de bevrijding van Breda zijn relatief weinig beschreven facetten van de Tweede Wereldoorlog. Maczek slaagt erin om deze onderdelen op een prettig leesbare manier onder de aandacht te brengen. Hij heeft hier meer oog voor de context van de gebeurtenissen en weet deze gebeurtenissen ook beter uit te leggen.

Ondanks dat het eerste gedeelte van het boek wat lastig leesbaar en oppervlakkig is zijn de oorlogsmemoires van generaal Maczek interessante materie om te lezen. Het deel dat de Tweede Wereldoorlog omvat is een stuk makkelijker te lezen en zijn uit de minder beschreven Poolse invalshoek bekeken. Het boek doet recht aan de Poolse militaire inzet tijdens de Tweede Wereldoorlog en de belangrijke rol die generaal Maczek daarbij gespeeld heeft. Vooral voor mensen die daarin geïnteresseerd zijn zal het een interessant boek zijn.