• Duitse Bevelhebbers
• Legioen Condor

Geboortedatum:

10 oktober 1895 (Barzdorf/Neder-Silezië, Duitse Rijk)

Overlijdensdatum:

12 juli 1945 (Bad Ischl/Opper-Oostenrijk, Oostenrijk)

Nationaliteit:

Duitse (1933-1945, Derde Rijk)

Wolfram Freiher von Richthofen (10 oktober 1895 in Barzdorf in de gemeente Striegau – 12 juli 1945 in Bad Ischl) was een Duitse leger- en Luftwaffe soldaat. Als stafchef van Legioen Condor was hij tijdens de Spaanse Burgeroorlog verantwoordelijk voor de vernietiging van Guernica. In de Tweede Wereldoorlog was hij tijdelijk bevelhebber van Luftflotte 4 en Luftflotte 2. Vanaf 1943 was hij generaal-veldmaarschalk van de Luftwaffe van het Duitse Rijk.

Op 1 oktober 1933 werd Richthofen lid van de nieuw-opgerichte Luftwaffe. Hierbij werkte hij in het Reichsluftfahrministerium als chef van de ontwikkelingsafdeling. In 1934 werd hij gepromoveerd tot majoor en in 1936 tot Oberstleutnant.

Spaanse Burgeroorlog
Vanaf 1936 werd Richthofen als lid van Legioen Condor tijdens de Spaanse Burgeroorlog aan de kant van de Falangisten ingezet bij de strijd tegen de democratisch gekozen republikeinse regering. Daarbij zag Richthofen zijn positie in Spanje als kans om nieuwe vliegtuigsoorten en bommen onder oorlogsomstandigheden te testen.

Richthofen was stafchef van Legioen Condor tijdens de bekende luchtaanval op Guernica in april 1937. Deze aanval waarbij de religieuze hoofdstad van het Baskenland volledig werd vernietigd en waarbij honderden burgers gedood werden, was het eerste tapijtbombardement ooit en de eerste grote schending van de Duitse Luftwaffe tegen het oorlogsrecht. Richthofen noteerde een beoordeling van de aanval in zijn oorlogsdagboek: "de 250ers gooiden een aantal huizen om en vernietigden een waterleiding. De brandbommen hadden nu tijd om zich uit te vouwen en hun werk te doen. De manier waarop huizen gebouwd waren: daken met pannen, huizen van hout en vakwerkhuizen zorgden ervoor dat ze compleet vernietigd werden. (…) Bominslagen op straten nog te zien, gewoon geweldig."

Na terugkeer uit Spanje in oktober 1937 werd Richthofen in januari 1938 gepromoveerd tot Oberst. Hij nam vervolgens op 1 april 1938 Kampfgeschwader 257 over in Lüneburg. Al op 1 november 1938 werd hij tot generaal-majoor en bevelhebber van Legioen Condor benoemd. Dit bleef hij tot het einde van de burgeroorlog in de lente van 1939.

Tweede Wereldoorlog
Bij de inval in Polen aan het begin van de Tweede Wereldoorlog werd Richthofen als "Fliegerführer zur besonderen Verfügung" ter ondersteuning bij het tiende Armee ingedeeld. Op 1 september 1939 gaf Richthofen bevel op de Poolse stad Wieluñ aan te vallen. De vernietiging van deze stad door 87 Duitse Sturzkampbomber (meerdere luchtaanvallen van 4:35 tot 14:00) leidde tot de dood van 1200 van de 16.000 inwoners. Aangezien deze aanval op een niet-militair doel plaatsvond, kan deze volgens sommigen als oorlogsmisdaad beoordeeld worden.

Aan het begin van de Westfeldzug was Richthofen commanderend generaal van het achtste Fliegerkorps en hiervoor ontving hij op 18 mei 1940 het Ritterkreuz des Eisernen Kreuzes. Bij de Balkanfeldzug gaf Richthofen het bevel aan de verbanden rondom de luchtslag om Kreta. Tijdens de oorlog tegen de Sovjet-Unie was het Fliegerkorps van Richthofen aan het begin ingezet als ondersteuning bij de derde Panzergruppe. Op 17 juli 1941 ontving Richthofen het Eichenlaub zum Ritterkreuz.

Op 1 februari 1942 werd Richthofen gepromoveerd tot Generaaloberst. In juli van dit jaar nam hij van Alexander Löhr de leiding van Luftflotte 4 over. Met deze Luftflotte maakte hij deel uit van de slag om Stalingrad. Op 16 februari 1943 werd hij tot generaal-veldmaarschalk benoemd. Op dat moment was hij (op Göring na) de jongste die deze positie bekleedde (zowel bij de Luftwaffe als bij de Wehrmacht). Aan het einde van juni 1943 nam hij ook de leiding van Luftflotte 2 van Albert Kesselring over. Midden 1944 werd bij Richthofen een hersentumor geconstateerd. Deze moest operatief worden verwijderd. Als gevolg daarvan gaf hij zijn commando op.

Op 12 juli 1945 stierf hij in Amerikaans oorlogsgevangenschap in het Lufftwaffenziekenhuis van Bad Ischl.

Heeft u zelf meer informatie over deze persoon? Lever het aan!

• Foto 1: Wilco Vermeer
• - THOMAS, FRANZ & WEGMANN, GÜNTER, Die Eichenlaubträger 1940-1945, Biblio-Verlag, 1998.
  - Kwasny A., Kwasny G., Die Eichenlaubträger 1940-1945 (CD), Deutsches Wehrkundearchiv, Lage-Waddenhausen, 2001
  - Fellgiebel W.P., Elite of the Third Reich, The recipients of the Knight's Cross of the Iron Cross 1939-1945: A Reference, Helion & Company Limited, Solihull, 2003, ISBN 1-874622-46-9
  - Helden der Wehrmacht, Sammelband (Miscellany), FZ-Verlag GmbH, München, Deutschland, 2000
  - Axis Biographical Research
  - Eva Fiolet (vertaling)