Cassou, Jean

Geboortedatum:: 9 juli 1897 (Bilbao, Spanje)
Overlijdensdatum:: 15 januari 1986 (Parijs, Frankrijk)
Nationaliteit:: Franse (1870-heden, Republiek)

Biografie

Op 16-jarige leeftijd moest hij zonder vader werken om zijn gezin te onderhouden, terwijl hij zijn studie voortzette aan het Lycée Charlemagne en vervolgens aan de Faculteit der Letteren in Parijs, waar hij een diploma in het Spaans begon.

In 1917 en 1918 zette hij het voort, terwijl hij de functie van master in studies aan het Lycée de Bayonne uitoefende.

Meerdere keren verdaagd door de beoordelingscommissie, werd het niet gemobiliseerd tijdens de Grote Oorlog.

Gepassioneerd door moderne kunst, neemt hij deel aan verschillende literaire recensies; hij was de secretaris van Pierre Louÿs voordat hij de column Spaanse brieven schreef, in het Mercure de France uit 1921.

In 1923 slaagde hij voor de wedstrijd voor redacteur bij het Ministerie van Openbaar Onderwijs en twee jaar later publiceerde hij zijn eerste roman, Eloge de la Folie.

Jean Cassou, inspecteur van historische monumenten vanaf 1932, was na 6 februari 1934 lid van de commissie voor waakzaamheid van antifascistische intellectuelen en leidde vanaf 1936 het overzicht Europa.

In 1936 behoorde hij tot het kabinet van Jean Zay, minister van Nationale Opvoeding en Schone Kunsten van het Volksfront. Gunstig om de Spaanse Republiek te helpen, benaderde hij de Communistische Partij, maar brak ermee tijdens het Duits-Sovjet-pact van augustus 1939.

Gemobiliseerd in september 1939, werd hij in april 1940 toegewezen aan het opleidingscentrum voor aspirant-studenten in Vincennes en speciaal toegewezen aan het Nationaal Museum voor Moderne Kunst in Parijs, waarvan hij de plaatsvervangend conservator was.

Geconfronteerd met de steeds urgenter wordende nadering van de Duitse legers, werd hij naar het kasteel van Compiègne gestuurd en wijdde zich vervolgens aan het werk van het beschermen van het nationale erfgoed en het was bij de opslag van het kasteel van Chambord dat hij op 17 juni hoorde, 1940, de toespraak van Pétain waarin de wapenstilstand werd aangekondigd. Hij weigert een nederlaag en besluit snel weerstand te bieden.

Meteen door de regering van Vichy ontslagen als conservator van het Museum of Modern Art, schreef hij in september 1940 zijn eerste pamfletten tegen Vichy en de Duitsers. Hij vond enkele van zijn vrienden zoals Claude Aveline of Agnès Humbert die, net als hij, zochten een manier om te handelen. In het najaar van 1940 ontmoette Jean Cassou de kleine groep onderzoekers van het Musée de l'Homme onder leiding van Boris Vildé, Anatole Levitsky en Paul Rivet, de groep van het "Musée de l'Homme", die al in de clandestiene actie was georganiseerd. (intelligentie, ontwijking, propaganda).

Met Claude Aveline, Agnès Humbert, Simone Martin-Chauffier en Michel Abraham wordt Jean Cassou belast met de redactie van de ondergrondse krant van de Groep, Resistance, waarvan de vijf nummers elkaar opvolgen van 15 december 1940 tot maart 1941.

Terwijl arrestaties tegen leden van de Musée de l'Homme-groep toenemen, ontsnapt Jean Cassou aan de Gestapo door zijn toevlucht te zoeken in Toulouse.

Agent P 2 van het "Bertaux" -netwerk, genoemd naar de oprichter Pierre Bertaux, werd vanaf augustus 1941 op 13 december 1941 gearresteerd voor de zaak Musée de l'Homme en opgesloten in de militaire gevangenis van Furgole in Toulouse, waar hij gecomponeerd, frontaal, omdat hij niet het recht had om te schrijven, zijn 33 in het geheim gecomponeerde sonnetten die in 1944 onder het pseudoniem Jean Noir door de Editions de Minuit werden uitgegeven. Hij werd door het Militair Tribunaal van Toulouse veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf.

Na zijn straf te hebben uitgezeten, wordt hij vrijgelaten en valt hij terug in handen van de bewaking van het Territorium (ST) dat hem naar het interneringskamp Saint-Sulpice du Tarn stuurt. Op bevel van het verzet aan de directeur van de ST die het dubbelspel speelde, werd hij op 18 juni 1943 vrijgelaten en hervatte hij onmiddellijk de dienst in het verzet.

Jean Cassou, aangesteld door de Stuurgroep van de Verenigde Verzetsbewegingen (MUR) als inspecteur van de zuidelijke zone, is voornamelijk verantwoordelijk voor de inspectie van netwerken, bewegingen en maquis in het zuidwesten. Hij sluit zich aan bij deze activiteit die van hoofdredacteur van de Cahiers de la Liberation en voorzitter van het Regionaal Bevrijdingscomité van Toulouse.

In juni 1944 werd hij door de Voorlopige Regering van de Franse Republiek benoemd tot commissaris van de Republiek voor de regio Toulouse. In de nacht van 19 op 20 augustus 1944, ten tijde van de bevrijding van Toulouse, nadat hij de eerste bijeenkomst had voorgezeten waarin enkele van de belangrijkste functionarissen van het Departementale Bevrijdingscomité bijeenkwamen, viel zijn auto op een Duitse colonne. Twee van zijn metgezellen worden aan zijn zijde gedood en, ernstig gewond, wordt hijzelf voor dood achtergelaten.

In coma naar het ziekenhuis gebracht, werd Jean Cassou, onder het pseudoniem Alain, op korte termijn vervangen door Pierre Bertaux, maar hij bleef behouden in zijn titel van Commissaris van de Republiek en nam ontslag na een jaar van herstel.

Jean Cassou hervatte zijn functie van hoofdconservator in de Nationale Musea en werd in oktober 1945 onmiddellijk benoemd tot hoofdconservator van het Nationaal Museum voor Moderne Kunst, een functie die hij bekleedde tot 1965.