Crashlocatie Fokker T-5 856

Crezéepolder, Ridderkerk

Nederland Zuid-Holland Ridderkerk

Op 13 mei 1940 stortte in het griendengebied langs de rivier de Noord in Ridderkerk de Nederlandse Fokker T-5 bommenwerper neer. Het toestel met registratie 856 was met escorte van twee Fokker G-1 jachtvliegtuigen in de vroege ochtend opgestegen van Schiphol met als doel het bombarderen van de Moerdijkbruggen om zo de Duitse opmars richting West Nederland te vertragen.

De opdracht:
‘Bombardeer met de grootst mogelijke nauwkeurigheid de verkeersbrug bij Moerdijk met mijnbommen van 300 kilogram met vertraging. Bescherming twee G-1’s, welke eventueel nog kunnen mitrailleren, doch niet ten koste van veiligheid T-5 voor en tijdens bombardement. Het juiste treffen van de brug is thans van het grootste belang. Bemanning T-5 en G-1’s moeten na deze actie zo spoedig mogelijk tevens berichten of grote colonnes pantservoertuigen op of nabij de bruggen zijn waargenomen’. Generaal Piet W. Best (Commandant - Luchtverdediging)

De bemanning:
Reserve 2e. Luitenant Waarnemer B. Swagerman
Reserve 1e Luitenant Vlieger W.F. Anceaux
Sergeant Adspirant Reserve Officier Vlieger O.W. Douwes Dekker
Sergeant Boordtelegrafist C.A. van Riemsdijk
Soldaat Luchtschutter J. Wijnstra
(De ongehuwd Swagerman nam op deze missie die toen al als zeer risicovol werd gezien, vrijwillig de plaats in van de gehuwde Luitenant Gerard Ruygrok)

Het verloop van de missie:
De om 5.19 uur opgestegen toestelen weten laagvliegend Dordrecht te bereiken. Daar moesten zij klimmen naar een hoogte van 1.000 meter om de bommen af te kunnen werpen. De eerste bom die direct na het aanvliegen van de bruggen werd afgeworpen mistte doel. Na te zijn gedraaid richting noorden raakte de tweede bom een peiler maar ontplofte niet.

Ondertussen waren de Nederlandse vliegtuigen al ondekt door Duitse Messerschmidts die meteen in de aanval gingen. De eerste G-1 werd neergeschoten en crashte in Nieuw-Lekkerland waarbij beide bemanningsleden (Paul Schoute en Han Lindner) omkwamen. Daarna werd de T-5 van twee kanten aangevallen en in brand geschoten. De piloot Willem Anceaux heeft waarschijnlijk nog getracht een noodlanding te maken want het toestel kwam plat op haar buik neer, half in het riet half in het water. Eén bemanningslid was al zonder parachute uit het vliegtuig gevallen, van de andere vier bemanningsleden waren er twee nog in leven die probeerden hun brandende kleren in het water te doven. Volgens een ooggetuige beschoot de Messerschmidt nogmaals het wrak waarbij ook beide mannen alsnog omkwamen.
De overwinning werd geclaimd door Hauptmann Karl Ebbighausen van de vijfde Staffel van het Jagdgeschwader 26 van
de Duitse Luftwaffe. In zijn gevechtsrapport verklaarde hij dat hij met zijn Me-109 de T-5 en de G-1 respectievelijk om 05.38 en 05.40 A.T. had neergeschoten.

Na de crash:
Op 15 mei werden de lichamen door boeren geborgen en snel daarna met het grootste respect op de Ridderkerkse begraafplaats Rusthof begraven. Later zijn hun lichamen elders herbegraven. In de weken en jaren daarna is het wrak veelvuldig bezocht en zijn er wrakstukken meegenomen en een gevonden motor belandde bij het schroot. In 2004 is door de Stichting Crash nog uitgebreid onderzoek gedaan en zijn er ook nog restanten gevonden. Deze zijn te zien in het Crashmuseum in Rijsenhout. In 1995 werd bij de Moerdijkbrug een monument ter herinnering aan het mislukte bombardement onthuld. Op de begraafplaats Rusthof staat eveneens een gedenkteken voor de omgekomen bemanning.

Anno 2025 bestaan er plannen om op de plek waar het toestel neerkwam eveneens een gedenkteken te plaatsen.