Strafkamp Börgermoor (Emslandlager I)

Het was één van de eerste concentratiekampen die in nazi-Duitsland werden opgericht en had de taak om politieke vijanden en criminelen voor een onbepaalde tijd vast te houden. Tot 1934 was Börgermoor een concentratiekamp waarna het een strafkamp werd. Börgermoor (officieel: Lager I Börgermoor) was tevens het eerste kamp van de Emslandlager (Eemsland kampen).

In juni 1933 werd het kamp geopend met een een capaciteit van 1.000 gevangen. Kamp Börgermoor stond onder het bevel van de SS. De gevangenen werden gebruikt voor de uitbreiding van de kampen Börgermoor en Esterwegen. Kort voor kerstmis 1933 werden de meeste gevangenen vrijgelaten. Börgermoor werd in mei 1934 onder beheer van de Nazi justitie gesteld was nu formeel een strafgevangenenkamp. In mei 1937 werd het kamp uitgebreid naar een capaciteit van 1.500 gevangenen. De volgende deportaties naar Börgermoor zijn bekend:

- 20 mei 1944:1.300 Duitse gevangenen, waaronder 600 militaire strafgevangenen.
- Maart/April 1944: Tijdelijke overdracht van 920 verzetslieden uit kamp Esterwegen.
- Januari 1945: 400 gevangenen veroordeeld door militaire tribunalen.

Ook vonden er 3 grote deportaties vanuit Börgermoor plaats naar Frankrijk en Noorwegen. Op 10 april 1945 moesten de gedetineerden van Börgermoor en Esterwegen in een dodenmars naar Aschendorfermoor marcheren, 12 dagen later was het kamp bevrijd. Een exact dodenaantal van Börgermoor is niet bekend, maar men schat dat er minimaal 237 mensen in het kamp zijn omgekomen.

Tot halverwege de jaren '60 werd het kamp doorgebruikt als gevangenis onder de naam "Strafanstalten Emsland, Abteilung Börgermoor". Tegenwoordig staat dit kamp er niet meer, wel kan men een gedenksteen en een aantal informatiepanelen op het voormalige kampterrein aantreffen.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Kaj Metz
• Foto's: Meijco van Velzen (1, 3, 4, 5), Geert Westerhof (2)