Fort Amherst

Fort Amherst (1756) werd nog steeds gebruikt door het Britse leger toen de Tweede Wereldoorlog uitbarste. Tijdens deze oorlog kreeg het fort een licht luchtafweer geschut erbij.

Het fort tegenwoordig:
Het fort is tegenwoordig te bezichtigen.

De geschiedenis van Fort Amherst
De eerste nederzetting van Chatham lag rond wat we nu kennen als St Mary's Church, met uitzicht op de rivier de Medway. Vroege verslagen wijzen erop dat er hier al in het stenen tijdperk, meer dan 3000 jaar geleden, een nederzetting was! Tijdens de bouw van de Chatham Lines en Fort Amherst zijn sporen gevonden van prehistorische, Romeinse, Jutische en Saksische activiteiten.

Stel je een tijd voor waarin de macht van Groot-Brittannië lag in zijn dominantie op de oceanen.
Sinds de Tudor-tijd (meer dan 400 jaar geleden!) bouwde, repareerde en onderhield Chatham Dockyard de oorlogsschepen van Groot-Brittannië. Van de nederlaag van de Spaanse Armada in 1588 tot de Koude Oorlog in de 20e eeuw speelde Chatham een cruciale rol.
Groot-Brittannië begon in de 17e en 18e eeuw met de opbouw van zijn marine. Maar in juni 1667 lanceerden de Nederlanders, een andere sterke zeevarende natie, een aanval op de rivier de Medway. Engeland leed een verschrikkelijke nederlaag op zee: 13 schepen werden vernietigd en het vlaggenschip van de vloot (de Royal Charles) werd op vernederende wijze veroverd.
Onmiddellijk werden de verdedigingswerken aan zee versterkt. Sommige mensen waren echter van mening dat de dokken ook vanaf het land konden worden aangevallen en dat het hoge land rond Chatham strategisch moest worden gebruikt om ze te beschermen.
In het begin van de 18e eeuw werd grond voor de bouw van vestingwerken onteigend, maar pas na een invasiedreiging door de Fransen in 1756 werd daadwerkelijk met de werkzaamheden begonnen. Deze eerste ‘Chatham Lines’ die rond de scheepswerf werden gebouwd, bestonden uit greppels, aarden wallen en houten bekledingen.
Helaas stonden de mensen en gebouwen van het oude stadje Chatham in de weg. De oude stad werd gesloopt en herbouwd op het moerasland onderaan de heuvel waar het huidige Chatham ligt.
De Napoleontische oorlogen waren een reeks conflicten tussen Europese landen en de Franse Republiek, onder leiding van Napoleon Bonaparte. Napoleon was ambitieus en wilde macht. Hij was tijdens de Franse revolutie opgeklommen van artillerieofficier tot ‘eerste keizer van de Fransen’ in 1804. Het was van vitaal belang dat Groot-Brittannië voorbereid was op een aanval!
In deze periode waren de Britse marine en soldaten zo goed mogelijk getraind; Fort Amherst en de inwoners van Chatham waren voortdurend in hoogste staat van paraatheid, altijd klaar voor een aanval vanaf het land. Een Britse vloot onder leiding van admiraal Lord Nelson vocht tegen de Franse marine en versloeg deze in de Slag bij Trafalgar (1805). De oorlogen gingen echter door totdat Napoleon in juni 1815 werd verslagen in de Slag bij Waterloo door een gecombineerd Europees leger onder leiding van de hertog van Wellington.
Aan het einde van de 18e eeuw en het begin van de 19e eeuw werden de Lower Lines gebouwd. Fort Amherst werd versterkt met de toevoeging van Spur Battery en Prince William's Battery (op het hoogste punt van Chatham) en een Horn Work (een Italiaanse vestingwerk). Het wachthuis en de brug die de wegen beschermden, werden ook herbouwd. Kanonnen werden geplaatst rond wat nu algemeen bekend stond als de Chatham Lines. Kanonnen hebben droog buskruit nodig, dus werd het Fort Amherst Grand Magazine gebouwd als de belangrijkste kruitopslagplaats.
Een deel van het terrein omvatte een krijtgroeve met grotten. Deze grotten werden tussen 1776 en 1805 uitgebreid, waardoor ondergrondse tunnels en geschutsopstellingen ontstonden die goed beschermd zouden zijn in geval van een belegering – en waardoor de vijand kon worden beschoten zonder gezien te worden. De tunnels waren uitgerust met een waterput, toiletten, geschutsopstellingen, musketgalerijen en verdedigbare poorten.

Fort Amherst was in hoogste staat van paraatheid. Het legerleven was zwaar en het loon laag, één shilling per dag voor een soldaat: geen aantrekkelijke baan! Er was geen verplichte dienstplicht en de meeste soldaten meldden zich aan voor de ‘premie’ van £ 23 17s 6d. Van hen werd verwacht dat ze vroeg opstonden, verschillende taken uitvoerden en trainden om te vechten. De hertog van Wellington verklaarde zijn mannen beroemd als ‘het uitschot van de aarde’, maar voegde eraan toe dat ‘het geweldig is dat we van hen de fijne kerels hebben gemaakt die ze nu zijn’. Getrouwde soldaten kregen slechts een halve extra portie voedsel, maar niet alle vrouwen konden bij hun man in het fort blijven.
Na de overwinning bij Waterloo veranderde de technologie snel. Er werden kanonnen ontwikkeld met een groter bereik en in 1820 werden de eens zo ‘geavanceerde’ verdedigingswerken van Chatham verouderd verklaard.
Tijdens het Victoriaanse tijdperk werden de hele vestingwerken echter gebruikt als oefenterrein voor het Britse leger. Duizenden mensen kwamen naar Chatham om deze oefeningen bij te wonen, die uitvoerig worden beschreven in het boek The Pickwick Papers van Charles Dickens.
De eerste luchtafweergeschutten ter wereld werden hier opgesteld om de scheepswerf te beschermen tegen vliegtuigen en zeppelins (luchtschepen). Fort Amherst en de Chatham Lines werden gebruikt om Royal Engineers en andere soldaten te trainen voor de strijd in Frankrijk.

Winston Churchill verklaarde het gebied rond Chatham tot een ‘knooppunt’ dat koste wat kost verdedigd moest worden. De Chatham Lines werden aangepast om antitankgreppels te vormen. In Fort Amherst werden luchtafweergeschut geïnstalleerd - en gebruikt! De tunnels werden een controlecentrum voor civiele bescherming en een militair hoofdkwartier tegen invasies.
De tunnels van Fort Amherst werden aangepast voor de coördinatie van de civiele bescherming voor de regio North Kent.
ARP (Air Raid Precautions) werd beheerd door Medway Group Control. Berichten werden telefonisch aangenomen, meestal door vrouwen, en hulpdiensten kregen instructies over waar hulp nodig was tijdens een aanval. Tegenwoordig is een deel van de tunnels realistisch gereconstrueerd en ingericht om te laten zien hoe mensen in die tijd in de tunnels leefden en werkten.

Voor de actuele bezoekersinformatie, kunt u terecht op de website van het museum.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Kaj Metz + Sharky Ward
• Foto's: Anthony (Sharky) Ward