In 2025 wordt 80 jaar vrijheid herdacht en gevierd. Hier een overzicht van actualiteiten, fotoverslagen en andere relevante inhoud op onze website over 80 jaar bevrijding.
Dit jaar hebben we voor TracesOfWar geen persaccreditatie mogen ontvangen om de herdenking op het 5 mei plein in Wageningen te fotograferen. We hebben ons daarom met name geconcentreerd op het maken van foto's van de veteranen aan het begin en het eind van het defilé. Er waren veteranen van de Tweede Wereldoorlog uit Canada, het Verenigd Koninkrijk en Nederland. Daarnaast natuurlijk veel veteranen van latere conflicten.
Op 4 mei werden de doden van de Tweede Wereldoorlog in Ede herdacht. In sommige omringende plaatsen was dat vanwege de zondag al een dag eerder gebeurd. 's Middags was er een herdenking bij de oorlogsgraven op de Algemene Begraafplaats. 's Avonds was de herdenking bij het Mausoleum. De opkomst was groot.
Provincie Utrecht - Vanavond om 20.00 uur is de Nationale Militaire Dodenherdenking op de Grebbeberg in Rhenen. De hele dag door wordt de oorlogsbegraafplaats bezocht door familieleden en geïnteresseerden. Ik zoek het graf van mijn oom. Maar er zijn meerdere mensen die Jansen heten.
Je kan er niet omheen in Sleeuwijk. Portretten van verzetsstrijders uit het Land van Heusden en Altena zijn pal door het dorp gehangen, in een straat van ruim 2,5 kilometer lang. Hun namen krijgen nu een gezicht, hun verhalen blijven levend.
Mensen die uit eigen ervaring kunnen vertellen over de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding — ze worden steeds zeldzamer. Voor het eerst leven er deze 4 en 5 mei minder dan 1 miljoen mensen in Nederland van 1945 of eerder. Over vijf jaar is van die groep nog maar de helft over, verwacht het Centraal Bureau voor de Statistiek.
Op het ereveld Grebbeberg liggen 26 slachtoffers van RAF 320 Squadron. Dat was een van de drie Nederlandse squadrons. Elk jaar op 4 mei wordt een korte herdenking gehouden bij de graven van deze vliegers. Dit jaar namen de Britse veteranen die met de Taxi Charity for Military veterans in Nederland zijn, deel aan deze ceremonie. Er werden speciale kransen gelegd.
Nadat de groep Britse veteranen op 3 mei in Bronbeek aangekomen was, ging de reis na de lunch naar hun hotel in Wageningen. Hier werden ze verwelkomt door burgemeester Floor Vermeulen en de mensen van de organisatie Wageningen 45. Op 4 mei zullen de veteranen deelnemen aan herdenkingsactiviteiten, waaronder het aansteken van het bevrijdingsvuur in Wageningen. Op 5 mei nemen de veteranen deel aan het defilé in Wageningen.
Al vele jaren komt de Londense Taxi Charity for Military Veterans met groepen Britse oorlogsveteranen naar Nederland. De Taxichauffeurs brengen de veteranen naar herdenkingen en andere evenementen. Vandaag 3 mei kwam de groep aan bij Militair tehuis Bronbeek in Arnhem. De veteranen zullen op 4 mei een herdenking bijwonen en op 5 mei nemen ze deel aan het defilé in Wageningen.
Over hoe Dodenherdenking ruimte geeft aan herinnering, maar ook aan frustratie – en waarom dat soms gevaarlijk schuurt.
NRC publiceerde het afgelopen jaar een serie rond ’80 jaar bevrijding’. Een lovenswaardig initiatief en veelzijdige serie waaruit blijkt dat ook de geestelijke bevrijding voorlopig nog wel even op zich zal laten wachten.
Van 1 t/m 5 mei is in Nijverdal een Base Camp ter gelegenheid van 80 jaar vrijheid. Het is een indrukwekkend kamp in zijn soort. Zo zijn er heel veel tanks. Verder zijn er ook veel reenactors in burger. Op alle dagen zijn er speciale activiteiten. Een foto-impressie van vrijdag 2 mei:
Op vrijdag 2 was bij het monument voor de slachtoffers van een V2 ramp in Luttenberg een kranslegging. Dit gebeurde in het bijzijn van eigenaren van historische militaire voertuigen, reenactors en andere belangstellenden. De voertuigen en reenactors waren afkomstige ven het Base Camp in Nijverdal.
Na de kranslegging vertrokken de voertuigen naar hun volgende bestemming.
De Nationale Herdenking op 4 mei en Bevrijdingsdag op 5 mei worden op verschillende plekken in onze regio aangegrepen voor Gaza-protesten en alternatieve herdenkingen. Dat stuit op vragen bij het Nationaal Comité 4 en 5 mei.
Toen Jeanne Vetjens 14 jaar oud was, werd het huis van haar overburen gebombardeerd. Een verdwaalde granaat vloog over haar ouderlijk huis in het bevrijdde Dongen en belandde bij de buren. Vijf van de acht kinderen gingen daarbij dood, dat vergeet ik nooit meer, vertelt ze. Nu is ze op leeftijd, woont ze in Stiphout en rijden we aan de vooravond van Dodenherdenking nog één keer met haar naar Dongen voor een laatste groet.
Stichting Historische Kring Bodegraven organiseert een tentoonstelling over de Tweede Wereldoorlog in het Groene HartHuys. ’80 Jaar Oorlog en Bevrijding’ is te zien van 29 april tot en met 17 mei. ‘’We laten oude beelden zien uit Bodegraven, maar ook posters die destijds door het hele land hingen.’’
29 april 1945. De hulp komt op deze dag uit de hemel. Hongerend Holland krijgt weer te eten. Na onderhandelingen heeft de Duitse bezetter toestemming gegeven voor voedseldroppings.
Meer dan op de grond speelde de Tweede Wereldoorlog zich af in de lucht. In Nederland stortten in de jaren 1939-1945 zo'n 6000 militaire vliegtuigen neer. Zo ook de Lancaster ED603.
Dit voorjaar vieren we 80 jaar bevrijding. Door heel Nederland worden in dit teken activiteiten georganiseerd. We maakten hieronder een selectie. Uw aanvullingen zijn welkom.
Fryslân viert 5 mei op meerdere locaties in Leeuwarden 80 jaar bevrijding. Optredens van diverse artiesten staan gepland aan het Oldehoofsterkerkhof, in de Prinsentuin, op het Zaailand, Gouverneursplein en Mata Hariplein.
In aanloop naar de bevrijdingswedstrijd tegen Vitesse delen we meerdere verhalen over de bevrijding van Leeuwarden. Vandaag: de bijzondere wedstrijd op 13 mei 1945, waarin een Leeuwarder elftal het op Sportpark Cambuur opnam tegen een team van geallieerden.
In de meidagen van 1945 gold Hoek van Holland als een van de zwaarst bewaakte plekken van Nederland. Het dorp was veranderd in een Duitse vesting, volledig omsloten door bunkers, tankgrachten en duizenden landmijnen. Toch ging de bevrijding er opvallend vreedzaam aan toe: op 10 mei gaven de Duitse troepen zich zonder gevecht over aan de Britten.
Hé, is det beutien van oe? Kampenaar Warner Pap is die vraag, door een Canadese soldaat gesteld in het plat Kampens, nooit vergeten. In de vroege ochtend van 17 april 1945 roeit hij de IJssel over om zijn grootouders in het dan al bevrijde IJsselmuiden te bezoeken.
Amersfoort - Bij Nationaal Monument Kamp Amersfoort is vanmiddag herdacht dat de nazi's het concentratiekamp tachtig jaar geleden overdroegen aan het Rode Kruis. Meer dan zeshonderd mensen waren bij de herdenking. Onder hen onder andere een van de laatste oud-gevangenen van het kamp, Hans Gerritsen.
De lokale bevolking ontfermde zich vanaf het begin al spontaan over de graven van al die jonge Amerikanen. Emilie Michiels van Kessenich, echtgenote van de burgemeester van Maastricht, zette zich vervolgens in voor contact met hun families.
Op zaterdag 19 april 2025 reed de Bevrijdingscolonne in de Noord West Veluwe. De colonne met historische militaire voertuigen en deelnemers in authentieke uniformen trok door Putten, Ermelo en Harderwijk ter gelegenheid van de bevrijding van de regio 80 jaar geleden. Foto's gemaakt op het eindpunt in Harderwijk.
In het teken van de viering van de bevrijding werd op zaterdag 19 april 2025 een rit gehouden met historische legervoertuigen uit de Tweede Wereldoorlog. De tocht begon aan de Turfhaven in Doesburg en deed vervolgens alle zeven dorpen van de gemeente Rheden aan. Het eindpunt was in Rheden.
PUTTEN - In een Puttense achtertuin staat niet zomaar een stuk oud ijzer, maar een bijzonder stukje geschiedenis: twee originele aandrijfwielen van een Shermantank uit het Canadese bevrijdingsleger.
PUTTEN – Heb jij ’m al gespot? Voor de komst van de Bevrijdingscolonne Noordwest Veluwe op zaterdag 19 april 2025 is er een speciale flyer uitgebracht. Deze unieke uitgave staat vol met verhalen, foto’s en achtergrondinformatie over de bevrijding van de regio, inclusief de route en tijden van de colonne.
PUTTEN – Zet zaterdag 19 april 2025 in je agenda, want dan rijdt de Bevrijdingscolonne Noordwest Veluwe met veel indrukwekkend vertoon door Putten. Een stoet van tanks (onder voorbehoud), jeeps, trucks en militairen in authentieke uniformen trekt vanaf 09.30 uur door het dorp om 80 jaar bevrijding te herdenken. De route volgt de historische opmars van de Canadezen die in april 1945 Putten, Ermelo en Harderwijk bevrijdden.
Op 17 april 2025 was het 80 jaar geleden dat Ede werd bevrijd. Gemeente Ede, de Vereniging Oud Ede, het Veteranen Ontmoetingscentrum en het Platform Militaire Historie Ede hadden een bevrijdingsprogramma samengesteld om zo samen aandacht te besteden aan deze gebeurtenis.
Binnen een uur waren ze uitverkocht, de 'bevrijdingsshirts' van SC Cambuur. De club uit Leeuwarden heeft een speciale editie uitgebracht om te herdenken dat de stad tachtig jaar geleden door de Royal Canadian Dragoons werd bevrijd van Duitse overheersing. De reacties, vooral uit Canada, stroomden binnen.
Op 16 april 1945 werd Lunteren bevrijd. Nu 80 jaar later zijn er vier dagen uitgetrokken om hier uitgebreid bij stil te staan en om dit te vieren. Aan de Goorsteeg is een Base Camp ingericht met vele voertuigen en reenactors. Deze fotoreportage is gemaakt op 16 april. Aan het begin van de avond trokken de historische voertuigen via de Dorpsstraat naar de Oude Kerk. Bij het bevrijdingsmonument werd een herdenking gehouden. Aansluitend reden de voertuigen weer naar het Base Camp.
Dat de Canadezen Fryslân hebben bevrijd, is algemeen bekend. Maar wie waren zij? Fries om utens Edwin Meinsma gaat met zijn nieuwe boek 'Canadezen in Friesland' dieper in op de impact van de Canadese acties.
De bevrijding van Noordoost-Nederland wordt vanavond gevierd in de stad Groningen, die op 16 april 1945 in handen kwam van de Canadezen. Maar hierna duurde het onverwacht nog ruim twee weken totdat de Tweede Wereldoorlog voorbij was in de hele provincie Groningen.
Op zondag 13 april 2025 is voor de eerste keer een officiële herdenking van de bevrijding van Arnhem gehouden. Op die dag was het 80 jaar geleden dat Arnhem in geallieerde handen kwam met Operatie Anger. Deze gebeurtenis is altijd op de achtergrond geweest, omdat Arnhem na de mislukte operatie Market Garden geëvacueerd was. Er waren toen geen burgers meer die de bevrijders welkom konden heten, maar er vielen wel militaire slachtoffers.
Onder de naam Forgotten Liberation Arnhem 1945 werd een mooie herdenking gehouden in het stadhuis van Arnhem. Hierbij waren de Canadese ambassadeur en de Britse vice-ambassadeur onder de aanwezige genodigden.
Rodetorenplein is omgetoverd tot het ‘Plein van de Vrijheid’, waar inwoners en bezoekers samenkomen om deze bijzondere mijlpaal te herdenken en te vieren.
In het weekend van 10 tot 13 april 2025 wordt in Wilp herdacht dat het dorp 80 jaar geleden is bevrijd tijdens Operation Cannonshot, de oversteek van de IJssel en daarna de verdere bevrijding van West Nederland. In en om Wilp waren veel activiteiten. Er is een vector van de Liberation Route onthuld, er is een tentoonstelling in de kerk, de tijdelijke graven zijn opnieuw met kruizen gemarkeerd. Heel veel reenactors hebben hun kampen opgeslagen en spelen de gevechten na.
De gevechten zaterdagmorgen:
Lemmer – Op 17 april 2025 is het precies 80 jaar geleden dat Lemmer werd bevrijd. Ter gelegenheid van deze bijzondere mijlpaal organiseert Bibliotheek Lemmer een expositie over de Tweede Wereldoorlog en het verzet in het voormalige Lemsterland.
Utrecht - Een paar dagen voor hij in 1945 door de Duitsers wordt gefusilleerd schrijft verzetsheld Leendert Lans, vanuit de gevangenis op het Wolvenplein in Utrecht, een briefje aan zijn verloofde Gré.
Baarn - In de zomer van 1944 is Nederland hoopvol. De geallieerden zijn geland in Normandië en rukken op naar het Noorden. Ook de oom van Tineke Klaver is goed gemutst als hij die zomer het station van Baarn uitloopt. Dan ziet hij zijn nichtje zitten op een bankje met daarboven een bordje met de tekst: 'Voor joden verboden'. Hij geeft het dan 4-jarige meisje een cadeautje en maakt vervolgens een foto van haar.
DOOR: PATRICK SCHELLEN – Zaterdag 5 april opende in het Cobra Museum de tentoonstelling ‘Amstelveen 80 jaar bevrijd’. De tijdelijke tentoonstelling (tot en met 4 mei 2025) laat in vogelvlucht zien hoe Amstelveen (toen: Nieuwer-Amstel) door de oorlogsjaren is gekomen. Er is aandacht voor de militaire betrokkenheid, bezetting en onderdrukking, de Jodenvervolging, collaboratie en verzet, bevrijding en hoe de plaatselijke herdenkingscultuur tot stand is gekomen middels diverse monumenten. Speciale aandacht is er voor Jetty Paërl, ook bekend als Jetje van Radio Oranje.
Op 4 april 2025 was het exact 80 jaar geleden dat Almelo is bevrijd. Daar werd op grootste wijze aandacht aan gegeven. Het Schelfhorstpak was omgedoopt tot Liberty Camp. Hier stonden vele militaire voertuigen opgesteld. Om 11:00 werd het kamp door de burgemeester officieel geopend en konden schoolklassen kennis maken met de militaire geschiedenis. Om 12:00 uur was er een korte herdenking bij de Vriezebrug. Bij de bevrijding van Almelo zijn hier twee Canadese militairen gesneuveld.
HEDEL - Is de herdenking door militairen van het Garderegiment Fuseliers Prinses Irene op zondag 4 mei in Hedel nou de plaatselijke Nationale Dodenherdenking of niet? Nee, zegt Remco de Haan van muziekvereniging DES. Wat hem betreft is het een ceremonie voor de nieuwe lichting militairen van de eenheid. ,,Het is geen ramp om in Hedel voor dodenherdenking uit te wijken naar zaterdag 3 mei.”/b]
Op 31 maart 2025 was het 80 jaar geleden dat Eibergen werd bevrijd. 's Middags zijn er vijf namen toegevoegd op het plaatselijke monument met namen van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog in Eibergen. Twee van hen zijn de Engelse militairen van de Grenadier Quards: sergeant Francis Whittle (1922-1945) en soldaat Frank Page (1924 1945) die bij de bevrijding van Eibergen zijn omgekomen. De anderen zijn Marinus Verkerk, Hans Heinz Heller en Leon Krysztofiak.
In 2025 is het 80 jaar geleden dat Nederland werd bevrijd. Ter gelegenheid hiervan presenteert Groninger Kerken de indrukwekkende tentoonstelling Oorlog dichtbij in de Akerk. De expositie combineert persoonlijke verhalen met grote thema’s zoals vrijheid, verzet en onderdrukking. De tentoonstelling voert je mee door de oorlogsjaren van Groningen in een uniek samenspel van beeld, geluid en historische objecten gekoppeld aan de plekken waar je nog elke dag langsloopt.
Curator Martin Hillenga, bekend van het boek 40/45, stelde de tentoonstelling samen. Hij laat ons via uniek beeldmateriaal en menselijke verhalen kennismaken met de oorlogsgeschiedenis van Groningen. De Akerk speelt hierin een centrale rol vanwege haar eigen oorlogsverhaal: van ondergedoken Engelse vliegeniers en Duitse kerkdiensten tot een verzetsverhaal van het kostersechtpaar. Designduo Paul&Albert verantwoordelijk voor de presentatie, geven in de Akerk onderdak aan een verwoeste skyline van Groningen. In deze ruïnes gaan originele voorwerpen schuil uit de periode ‘40 - ‘45. Al wandelend door de Akerk komt de Tweede Wereldoorlog in en rond de Akerk tot leven. Oorlog dichtbij.
HEDEL - De vrijwilligers van Historisch Museum Hedel hebben het afgelopen jaar hard gewerkt aan de voorbereidingen van de expositie ‘Tachtig jaar bevrijding’, die op zaterdag 22 maart open gaat. Het resultaat biedt bezoekers een indrukwekkend overzicht van de gebeurtenissen in de Tweede Wereldoorlog.
Op 13 maart 1945 kwam koningin Wilhelmina bij Eede in Zeeuws-Vlaanderen het reeds bevrijde deel van Nederland binnen. Op donderdag 13 maart 2025 werd hier tijdens een herdenking bij stilgestaan. Op zaterdag 15 maart werd de aankomst van koningin Wilhelmina op de historische plek nagespeeld. Ze stapte daarbij over de grens die met een meelstreep gemarkeerd was. Toenmalig commissaris van de koningin Quarles van Ufford werd nu nagespeeld door de huidige commissaris van de Koning Hugo de Jonge.
Nadat de grens was gepasseerd werden bij de monumenten in Eede toespraken gehouden door burgemeester Marga Vermue van de gemeente Sluis en door commissaris van de Koning Hugo de Jonge.
Op donderdag 13 maart 2025 was het exact 80 jaar geleden dat koningin Wilhelmina bij Eede in Zeeuws-Vlaanderen de grens overstak om landgenoten te ontmoeten in het deels bevrijde Nederland. Ze had Eede uitgekozen omdat in West Zeeuws-Vlaanderen de verwoestingen door het oorlogsgeweld heel erg groot waren. Ze kwam om de mensen een hart onder de riem te steken. Voor de gelegenheid werd de grens gemarkeerd met een streep van varkensmeel.
80 jaar later was er een mooie herdenking bij het monument de Nederlandse Maagd in Eede. Aansluitend werd een tijdelijke expositie in de RK kerk geopend. Ronald de Croock, voorzitter van de dorpsraad van Eede, kreeg een koninklijke onderscheiding uitgereikt voor zijn inzet o.a. voor deze evenementen.
Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog was Zuid Nederland als eerste bevrijd. Op 13 maart 1945 kwam koningin Wilhelmina bij Eede in Zweeuws Vlaanderen Nederland binnen gelopen.
Voor de gelegenheid was toen de grens gemarkeerd met een meelstreep. Op 13 maart 2025 was er een herdenking bij de monumenten in Eede. Op zaterdag 15 maart wordt het oversteken van de meelstreep nagespeeld en is er een optocht met historische voertuigen in de regio.
Fotoreportage volgt.
Op 5 mei 2025 wordt in Nederland de 80e verjaardag van de bevrijding gevierd. Vanwege het jubileumjaar zijn er dit jaar extra veel evenementen om hier bij stil te staan. Plaatselijke oorlogsmusea maken van de gelegenheid gebruik om dit aspect van de streekhistorie extra te belichten.
Op zaterdag 8 maart bezochten we Museum Vaassen Historie. Hier een impressie:
Op zaterdag 15 februari 2025 vond op War Cemetry Milsbeek een bijzondere herdenking plaats. De herdenking was namelijk tevens de start van het project Faces of Milsbeek - stones with names, names with faces, faces with stories-.
In februari 2025 is het 80 jaar geleden dat Gennep is bevrijd door de Schotse 51e Highland Division als laatste stad van Limburg. Op zaterdag 15 februari 2025 zijn op locatie Vrijheidsplein/Highlanderbridge (voorheen Niersbrug) de soldaten die vochten voor de bevrijding van Gennep herdacht.
Dit jaar herdenkt Rhenen 80 jaar vrijheid en 85 jaar Slag om de Grebbeberg. Dit bijzondere lustrumjaar laten wij zeker niet ongemerkt voorbij gaan.