Herdenkings- en educatiecentrum
In de nacht van 25 op 26 september 1944 trok het restant van de Britse 1e Airborne Divisie zich terug uit de Perimeter in Oosterbeek met Operatie Berlin. De miltairen verzamelden zich bij de Oude Kerk en liepen vandaar langs witte linten naar de oever van de Rijn. Hier werden ze met bootjes opgehaald. Sommigen zwommen de Rijn over.
De Airborneherdenkingen verliepen dit jaar heel anders dan gebruikelijk omdat maar weinig mensen door de Corona-maatregelen in de gelegenheid waren om ze bij te wonen. Voor Tracesofwar een mooie taak om de herdenkingen in het gebied van de Slag om Arnhem zoveel mogelijk vast te leggen. We hebben inmiddels al diverse reportages online gezet. Met dit fotoverslag willen we de beelden doorgeven van enkele kleinere herdenkingen of herdenkingen waar we zelf niet live aanwezig konden zijn, maar achteraf wat foto's hebben gemaakt van de kransen en bloemen.
Bij het nabij Gorinchem gelegen Slot Loevestein denk je algauw aan de ontsnapping van Hugo de Groot in een boekenkist. Deze gebeurtenis vond plaats in 1621 maar spreekt nog altijd sterk tot de verbeelding. De geschiedenis van het in de uiterwaarden van de Waal en de Afgedamde Maas kasteel begint echter al in veertiende eeuw. Pas in 1951 werd de militaire functie opgeheven. Eén van de laatste fasen in de historie is de Tweede Wereldoorlog, toen binnen de kasteelmuren waardevolle archief- en museumstukken werden opgeslagen om ze te beschermen tegen oorlogsgeweld. Hierover gaat de in september 2020 in het kasteel geopende expositie ‘Cultuur onder vuur’.
Het jaarlijks hoogtepunt van de herdenkingen van de Slag om Arnhem is de dienst op de begraafplaats in Oosterbeek op de zondagmorgen. Dit jaar waren er als gevolg van alle beperkingen maar enkele genodigden en geen veteranen of publiek aanwezig. Wat opviel was de stilte en de leegte. De dienst verliep volgens het gebruikelijke schema. De Mitchell bommenwerper van de Klu Historische Vlucht maakte enkele fly-by's.
Ook de herdenking op de Ginkelse Heide was dit jaar uitsluitend voor genodigden vanwege de COVID-19 maatregelen. Geen veteranen, geen publiek en geen grote aantallen parachutisten. Dit jaar voor het eerst een Franse vlag, omdat recentelijk bekend is geworden dat ook de Franse para Yves Frantz Hacart aan de Slag om Arnhem heeft deelgenomen. Luitenant Hacart is op 33 jarige leeftijd op de Ginkelse Heide overleden.
De jaarlijkse Airborne Herdenking in Arnhem was in 2020 alleen voor genodigden. De avond begon met een bijeenkomst in de Eusebiuskerk. Hier waren toespraken door burgemeester Marcouch, Hans Goedkoop en Gerdi Verbeet. Ook werd een filmpje vertoond van Arnhem veteraan Wilf Oldham. Aansluitend was de herdenking in de 'Berenkuil'.
Gelukkig konden de parachutesprongen van Parachute Group Holland bij Wolfheze in 2020 doorgaan, want dit hoort toch echt bij de Airborne herdenkingen. Al vroeg op de ochtend van vrijdag 18 september en bij prachtig weer sprongen de mannen op het terrein aan de Wolfhezerweg.
Op 17 september 1944 landden de eerste troepen van de Britse 1st Airborne Division in de omgeving Renkum/Wolfheze. Op 17 september is ieder jaar de herdenking van de start van de Slag om Arnhem bij het monument 'De Naald' tegenover het Airbornemuseum in Oosterbeek. Ook dit jaar, zij het met wat minder aanwezigen.
Op 17 september 1944, vlak voor de eerste luchtlandingen in de omgeving Renkum/Wolfheze, werd Ede Zuid gebombardeerd. De kazernes aan de oostkant van Ede waren de doelen, maar veel bommen vielen in de woonwijken in Ede Zuid. in totaal kwamen 69 burgers hierbij om. Vele anderen raakten gewond of raakten dakloos. Op 17 september 2009 is dit monument voor de slachtoffers onthuld.
Op zondag 13 september 2020 werd op Bronbeek in besloten kring de herdenking van de slachtoffers van de Japanse Zeetransporten gehouden. Er zijn nog vijf overlevenden van deze transporten. Alleen dhr. Baal, een bewoner van Bronbeek, kon bij deze plechtigheid aanwezig zijn.
Voor de bevrijding van Europa is 75 jaar geleden een bittere strijd gevoerd. In de tentoonstelling 'Hij of ik' in het Nationaal Militair Museum beleef je deze strijd door de ogen van twee militairen: een Canadees en een Duitser. Lopend langs levensechte diorama's beleef je hun verhaal, en hun emotie. Naast de tentoonstelling is het arsenaal uitgebreid met een bijzondere collectie WO2 materieel.
Foto-expositie A Bridge Too Far Een uniek kijkje achter de schermen
Op zaterdag 29 augustus vond de Herdenking van de Birma Siam en Pakan Baroe spoorwegen 2020 plaats bij het drie pagodenmonument op Bronbeek. Door de maatregelen i.v.m. Corona verliep de herdenking heel anders dan anders. Slechts een kleine groep mensen was bij de herdenking aanwezig. De thuisblijvers konden via een live-stream verbinding de herdenking volgen. Velen van hen hadden aan de oproep gehoor gegeven om bloemen te bestellen om het monument mee op te fleuren
Op 15 augustus vond bij het Nationaal Indisch Monument in Den Haag de Nationale Herdenking plaats. Herdacht werden alle slachtoffers van de Japanse bezetting van voormalig Nederlands-Indië. Met de Japanse capitulatie op 15 augustus 1945 kwam de Tweede Wereldoorlog voor het Koninkrijk der Nederlanden definitief ten einde.
In Nederland zijn veel oorlogsmusea. Op onze website hebben we er maar liefst 175 staan. De diversiteit is groot. Er zijn musea die een collectie hebben die honderd procent over de oorlog en/of militaire historie gaat. Er zijn ook musea waar dit onderwerp maar een klein deel van de collectie beslaat. Naast grote musea met nationale bekendheid, zijn er ook kleine privémusea. Hieronder bevinden zich echte juweeltjes.
In Garderen is momenteel een tentoonstelling van zandsculpturen te zien met als thema 75 jaar bevrijding. De sculpturen bevinden zich deels binnen en deels buiten. Tal van belangrijke gebeurtenissen en personen zijn uitgebeeld. De tentoonstelling is uitgebreid met diverse diorama's uit de Tweede Wereldoorlog en met een fototentoonstelling van Gelderland Herdenkt.
In de winter van 2019/2020 is het Airbornemuseum in Oosterbeek geheel nieuw ingericht. De feestelijke opening was gepland op vrijdag 13 maart. Door de Coronamaatregelen kon deze opening op het laatste moment niet doorgaan en moest het museum tot nader order gesloten blijven. Gelukkig mogen musea sinds 1 juni weer open, al is dat wel met strikte maatregelen. Het Airbornemuseum heeft inmiddels al weer heel wat bezoekers mogen begroeten. Alleen de tijdelijke tentoonstelling over Watership Down is i.v.m. de huidige situatie niet toegankelijk.
Veel van de evenementen in het kader van 75 jaar bevrijding zijn vanwege de Corona-crisis afgelast. Exposities kunnen niet bezocht worden, herdenkingen en festivals gaan niet door. Het plan van de Stichting 4 en 5 Mei Comité Neede pakt gelukkig wel goed uit. De stichting had een openlucht expositie ontwikkeld. Op vele locaties binnen en buiten de bebouwde kom zijn informatieborden geplaatst met een stukje oorlogsgeschiedenis van die plek.
Als gevolg van de corona-uitbraak worden veel herdenkingen van 75 jaar bevrijding in aangepaste vorm georganiseerd. Zo ook in Assen, waar op de ochtend van 9 april de slachtoffers van operatie Amherst worden herdacht. Het aangepaste programma is hier te vinden. In Assen hangen nu langs de Vaart en de Collardslaan banners met daarop alle tijdens de operatie gesneuvelde parachutisten.
Bij Museum Bevrijdende Vleugels Best is vrijdag 6 maart 2020 de kunstinstallatie “Airborne” geopend. Rondom 75 jaar vrijheid laat Brabant Remembers met 'De Kunst van Vrijheid' in een reeks tijdelijke kunstinstallaties op WOII-erfgoedlocaties niet alleen de impact van de Tweede Wereldoorlog toen zien, maar ook het belang voor nu en morgen.
Bij Nationaal Monument Kamp Vught is donderdag 5 maart 2020 de kunstinstallatie “Crossing Time” geopend. Rondom 75 jaar vrijheid laat Brabant remembers met 'De Kunst van Vrijheid' in een reeks tijdelijke kunstinstallaties op WOII-erfgoedlocaties niet alleen de impact van de Tweede Wereldoorlog toen zien, maar ook het belang voor nu en morgen.