Stelling van Amsterdam - Militiegebouw (Bushuis)

Het Bushuis in Amsterdam werd rond 1550 gebouwd als arsenaal voor de stedelijke schutterij, bedoeld voor de opslag van wapens en munitie. Tijdens de aanleg van de nieuwe stadswallen vanaf 1609 kreeg het gebouw een centrale rol in de militaire infrastructuur van de stad. Een vergelijkbaar arsenaal uit die periode staat aan het Waterlooplein. In de tijd van Lodewijk Napoleon en Koning Willem I deed het Bushuis dienst als stal voor hofrijtuigen en paarden van het koninklijk huis.

Vanaf het begin van de zeventiende eeuw speelde het Bushuis ook een belangrijke rol in de opkomst van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC). In 1603 huurde de net opgerichte VOC een deel van het gebouw voor opslag van goederen, en vanaf 1605 kreeg ze het volledige pand in gebruik. Het Bushuis fungeerde zelfs als slachthuis voor de VOC, waar jaarlijks duizenden ossen werden verwerkt als proviand voor de lange zeereizen. In 1606 werd het naastgelegen Oost-Indisch Huis aangebouwd, het eerste speciaal voor de VOC ontworpen gebouw in Nederland. Tot aan het einde van de achttiende eeuw was het Bushuis de zetel van de Amsterdamse VOC-kamer en het centrale bestuur, de Heren XVII. Na het faillissement van de VOC in 1799 werd het pand nog tot 1808 gebruikt door het koloniaal bestuur.

Later kreeg het gebouw een nieuwe functie als Militiegebouw, waar dienstplichtige mannen uit Amsterdam zich moesten melden, loten voor militaire dienst en vrijstellingen konden aanvragen.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog konden families van gemobiliseerde soldaten hier een kostwinnersvergoeding aanvragen. Het oorspronkelijke Bushuis werd rond 1890 gesloopt, maar het huidige neogotische gebouw (een rijksmonument) op dezelfde locatie herbergt tegenwoordig de Faculteit der Geesteswetenschappen van de Universiteit van Amsterdam. De ingang bevindt zich aan de Handboogstraat.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: TracesofWar
• Foto's: TracesofWar
• stelling-amsterdam.nl