Nederlands Patrouillevaartuig Hr. Ms. Van Masdijn (1941)

In december 1941 werd door de Nederlandse Mijnenlegger Hr. Ms. Prins van Oranje een Japanse visserijschip, de Borneo Maru, in beslag genomen. Het schip werd bemenst met enkele bemanningsleden van de Prins van Oranje en werd in gebruik genomen als Patrouillevaartuig Hr. Ms. Van Masdijn. Het schip zonk op 10 januari 1942.

De Hr. Ms. Prins van Oranje (1932) was vanaf 8 december 1941 gestationeerd te Tarakan. Omdat er rond Tarakan en Nederlands-Borneo weinig van Japanse activiteit te bespeuren viel, vertrok het schip naar Tawao in Brits-Borneo. Hier werden door de Prijs van Oranje 56 lokale Japanse vissers geïnterneerd en een Japans visserijschip, de Borneo Maru buitgemaakt. Een aantal bemanningsleden van de Prins van Oranje nam bezit van het visserijschip, waarna het als Patrouillevaartuig Hr. Ms. Van Masdijn in gebruik werd genomen.

Op 10 januari 1942 vertrok de Hr. Ms. Van Masdijn vanaf Balikpapan naar Tarakan met aan boord, naast vijf bemanningsleden, vijftig KNIL militairen ter versterking van de militairen op Tarakan. Op datzelfde moment dreigde een Japanse blokkade van het eiland. De Dornier Do 24 vliegboot X-13 van Groep Vliegtuigen 4 (GVT-4) werd er rond 13.00 uur op uitgezonden de Van Masdijn te waarschuwen aangezien het schip geen radio aan boord had. Rond 15.00 uur werd het schip door de vliegboot gevonden, maar voor de X-13 kon landen werd de Van Masdijn aangevallen door een Japanse vliegboot. Hierbij kwamen 10 opvarenden om het leven, waaronder de commandant van het schip, Reserve Luitenant-ter-zee der 2e klasse Johan Engles en de stoker, Askander. Een bemanningslid lukte het de Van Masdijn aan de grond te laten lopen op een rif. Matroos milicien R.F. Falkenberg wist zwaargewond, samen met andere overlevenden, het schip te verlaten. De X-13 landde later in de nabijheid van het schip en nam de ernstig gewonden aan boord en bracht ze terug naar Balikpapan. Later weren twee andere Dornier Do 24 vliegboten, de X-14 en X-12 van Groep Vliegtuigen 4 (GVT-4) naar het wrak van de Van Masdijn gezonden en namen de overige overlevenden aan boord en brachten ze eveneens naar Balikpapan. Matroos Falkenberg zou later aan zijn verwondingen overlijden.^[1]

Noten

1. Womack, 2006, pag. 81