Gedenkzuil Burgemeester Tielemans Aarschot

De feiten
Op 19 augustus 1914 werd Aarschot na hevige weerstand van het Belgische leger door de Duitse troepen bezet. De bevolking werd geterroriseerd. Huizen werden vernield en geplunderd. In de voormiddag werden 39 burgers vermoord. De namiddag was rustiger, maar rond 19.00 uur ontstond er bij de Duitse soldaten paniek en werd er overal in de stad geschoten. Bevelhebber Stenger werd gedood. In de daaropvolgende uren werden huizen in brand gestoken en burgers, mannen, vrouwen en kinderen werden samengedreven op de Grote Markt. Rond 19.00 werd een grote groep mannen weggeleid tot buiten de stad en gefusilleerd.
Omstreeks 23 uur werd een tweede groep gijzelaars weggevoerd. De mannen werden gedwongen zich met het aangezicht op de grond in een aardappelveld achter de toenmalige hoeve Stockmans neer te leggen. De volgende morgen, om 5 uur ratelde een kar voorbij met daarop het lijk van generaal-majoor Stenger. Het lichaam werd met militaire eer in de spoorwegberm begraven. Na bijna twee uren van beraadslagen beslisten de stafofficieren over het lot van de gijzelaars: elke derde man zou gefusilleerd worden. Burgemeester Tielemans, zijn zoon en zijn broer kwamen als eerste aan de beurt. De gevangenen werden in rijen van drie opgesteld. Een officier duidde uit elke rij een ongelukkige aan: 29 mannen werden geëxecuteerd.

De gedenkzuil
Omdat in 1921 de liberalen en socialisten in het gemeentebestuur weigerden om voor de vermoorde burgemeester Tielemans een gedenkteken op te richten, kocht weduwe Tielemans de grond in de buurt van de nu verdwenen Stockmanshoeve waar haar echtgenoot, zoon en schoonbroer neergeschoten werden. In 1923 financierde ze een herdenkingszuil: een hardstenen obelisk bekroond met een kruis en omgeven door het groen van treurwilgen, palmboompjes en rozenstruiken.

Opgejaagd door een bevel van de Duitsers om de stad te ontruimen, was weduwe Tielemans op 20 augustus 1914 met haar dochter naar Nederland gevlucht. Ze zou nooit meer naar Aarschot terugkeren. Ze betaalde voor het onderhoud van het monument en zelfs na haar dood in 1936 bleef haar dochter Florence dit doen. Omdat deze haar kinderen niet verder voor de kosten wilde laten opdraaien, schonk ze in 1939 de grond aan de stad.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Jan Rymenams
• Foto's: