Stelling van Amsterdam - Buskruitfabriek Muiden

Al vóór 1662 bestond een voorganger van "De Krijgsman" in Amsterdam. Na een explosie in 1700 werd de productie in 1702 verplaatst naar Muiden, waar een nieuwe molen aan de Zuiderzee werd gebouwd. In de 19e eeuw was "De Krijgsman" een van de laatste kruitmolens in Nederland. Abraham Bredius kocht de fabriek in 1831, waarna een samenwerkingsverband ontstond dat later bekend werd als De Gezamenlijke Buskruidmakers van Noord-Holland en Utrecht.

Vanaf 1848 concentreerde men alle productie in Muiden. De fabriek werd in 1869 herbouwd met een stoommachine, maar bleef kwetsbaar: in 1883 kwamen dertien werknemers om bij een explosie, en in 1886 vielen opnieuw doden. Ondanks de opkomst van rookloos buskruit bleef men zwart buskruit en schietkatoen produceren. Na winstgevende oorlogsjaren volgde in 1919 liquidatie, maar in 1922 werd de productie hervat.

Dat jaar werd ook de N.V. Nederlandse Springstoffenfabriek opgericht, samen met de Staat. In de jaren 1920 veroorzaakten explosies opnieuw slachtoffers. Tijdens de crisis van de jaren 1930 bleef de fabriek draaien door internationale oorlogsvoorbereidingen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog lag de productie stil uit angst voor sabotage, maar werd na de bevrijding snel hervat.

In 1947 leidde een fout bij het ontmantelen van granaten tot een zware explosie met zeventien doden. In 1948 en 1949 vielen nog twee slachtoffers bij afzonderlijke ontploffingen. In 1963 explodeerde de opslagplaats "De Eendekooi" met 30.000 kilo explosieven, zonder slachtoffers. In 1966 volgde een zware explosie in de trotylfabriek, met tientallen lichtgewonden en grote schade in Muiden.

In 1972 fuseerde dit bedrijf met de West-Duitse Dynamit Nobel AG. Meer explosies volgden. Eind mei 2004 sloot de fabriek zijn deuren. Tegenwoordig staan hier nog enkele dienstwoningen en het ketelgebouw. De gebouwen zullen onderdeel worden van een nieuwbouwwijk.

Stelling van Amsterdam
De standplaats van de commandant van Vak Muiden (Groep Diemerbrug - Sector Ouderkerk) was in één van de dienstwoningen van de fabriek aan het Kruidpad gevestigd.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: TracesofWar
• Foto's: TracesofWar
• stelling-amsterdam.nl