Stolpersteine Domstraat 29-31

Deze messing plaquettes (Stolpersteine of struikelstenen), die zijn gelegd op 15 april 2017 herdenken:

* KITTIE KOPERBERG, (geb. 1892, vermoord 14.5.1943, Sobibor)
* ELLY KOPERBERG, (geb. 1897, vermoord 14.5.1943, Sobibor)

Deze Stolpersteine liggen hier voor Joodse oorlogsslachtoffers, vervolgd, gedeporteerd en vermoord in de Tweede Wereldoorlog.

"Stolpersteine" is een kunstproject in Europa van Gunter Demnig ter herdenking van slachtoffers van het nationaalsocialisme (nazisme). Stolpersteine (struikelstenen) zijn kleine, 10x10cm messing plaquettes geplaatst in de stoep voor een verblijfplaats van (meestal Joodse) slachtoffers van de nazi's. Elke plaquette is voorzien van de naam van het slachtoffer, de geboortedatum en het lot van deze mensen. Op deze manier geeft Gunter Demnig een individueel gedenkteken aan elk slachtoffer. Eén steen, één naam, één persoon. Hij citeert de Talmoed: "Een mens wordt alleen vergeten als zijn of haar naam wordt vergeten."

"Stolpersteine" is een kunstproject in Europa van Gunter Demnig ter herdenking van slachtoffers van het Nationaal-Socialisme (nazisme). Stolpersteine (struikelstenen) zijn kleine, 10x10cm messing plaquettes geplaatst in de stoep voor de laatste vrijwillige residentie van (meestal Joodse) slachtoffers die zijn vermoord door de nazi's. Elke plaquette is gegraveerd met de naam van het slachtoffer, de geboortedatum en de plaats (meestal een concentratiekamp) en de datum van overlijden. Op deze manier geeft Gunter Demnig een individueel gedenkteken aan elk slachtoffer. Eén steen, één naam, één persoon. Hij citeert de Talmoed: "Een mens wordt alleen vergeten als zijn of haar naam wordt vergeten."

Achtergrond

Catharina Helmina Koperberg (Kittie genaamd) en haar zus Ella Julie Koperberg (Elly genaamd) werden beiden geboren in Weltevreden in koloniaal Indonesië. Het gezin verhuisde naar Utrecht, waar hun moeder in 1908 overleed. Hun vader bleef in Nederland en werd in 1910 eervol ontslagen.

Als volwassenen werkten beide zussen. Kitty was assistente in een bibliotheek van de Nederlandse nationale weerdienst van 1938 tot ze in 1940 per nazi-decreet werd ontslagen. Elly, die gepromoveerd was aan de Universiteit van Amsterdam, begon in 1938 met een studie biologie aan de Universiteit van Utrecht, maar nam twee jaar later ontslag uit solidariteit met de Joodse leraren die ontslagen waren. Daarna werd ze lerares aan de gemeentelijke handelsschool.

In september besloten de zussen onder te duiken. Ze werden gevonden, als misdadigers behandeld en op 6 mei 1943 naar de strafbarak van Westerbork gebracht. Vijf dagen later werden zij en 4 andere “criminelen” in een transport van 1.446 Joden naar Sobibor gedeporteerd. Het kwam aan op 14 mei. Gezien hun leeftijd (51 en 45) is er geen reden om aan te nemen dat ze geselecteerd zouden zijn voor arbeid. Catharina Helmina Koperberg en Ella Julie Koperberg zijn vermoord in de gaskamer van Sobibor op dezelfde dag dat ze aankwamen.

NB. Joods Monument geeft als woonadres Domstraat 9 bis-b aan. De stenen lagen voorheen voor nummer 5 (oude foto's 3 en 4) maar zijn verplaatst naar het portiek voor nummer 29-31.