Bevrijdingsmonument Borkel en Schaft

Het monument is gelegen op de kruising van de Luikerweg (N69) en de Oude Dorpsstraat in Borkel en Schaft (gemeente Valkenswaard).

Tekst op het monument:
"11 september 1944 - 11 september 1994
Op deze plaats zetten de Britse bevrijders voor het eerst voet op Nederlandse bodem.
Dit monument is een eerbetoon aan onze bevrijders en een herinnering aan hun eerste contact met de bevolking van Valkenswaard."

Twee Daimler verkenningsvoertuigen van D Company, 2nd Household Cavalry werden er op 11 september uitgestuurd om de weg naar Valkenswaard te verkennen. De twee voertuigen stonden onder commando van Lieutenant Rupert Buchanan-Jardine. Ze hadden als doel om de brug over de Dommel, onder Valkenswaard, te verkennen en te beoordelen of deze nog intakt was en tanks kon dragen. Eenmaal aangekomen bij café Rustoord (tegenwoordig pannenkoekenhuis ‘De Familie Suykerbuyck’) stopten de twee voertuigen tussen een uitgelaten bevolking. De luitenant probeerde de bevolking te kalmeren, terwijl Lance-Corporal-of-Horse Jack Brook van de tweede Daimler de weg verder naar de brug verkende. Op de brug stond een Duitse Panzerkampfwagen IV waardoor hij bij terugkeer bij het café via de radio kon doorgeven dat de brug intakt was en tanks kon dragen. Hierna keerde de beide voertuigen terug door de Duitse linies: "coming through very heavy fire and running the gauntlet of an enemy anti-tank gun."

Lieutenant-General Horrocks, commandant van het XXX Corps zou deze verkenning omschrijven als "the most gallant reconnaissance ever carried out". Lieutenant Buchanan-Jardine zou voor zijn aandeel een Military Cross krijgen. De Nederlandse burgers waren echter nieuwsgierig geworden, zij dachten de bevrijding begonnen was. Veel mensen trokken naar de Luikerweg (N69) waar ze op een groep Duitsers stuitten. Deze zette vier Nederlands tegen de muur, maar gelukkig greep een Duitse officier in. Toen ze wegliepen werden ze echter alsnog beschoten, twee raakten er gewond, maar Christ Tegenbosch en Jan Maas overleden ter plekke. Zij liggen begraven op het kerkhof in Borkel en Schaft.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Jeroen Koppes
• Foto's: Jeroen Koppes (1), Herma de Vries (2, 3, 4, 5)
• WO 373/51/13 Recommendation for Award for Buchanan Jardine, Arthur John Rupert
• Peer Tilburgs over de bezetting en bevrijding van Bergeijk (pdf)
• Het parochiekerkhof van Sint Servatius in Borkel en Schaft
• HORROCKS, B., Corps Commander, Magnum Books, 1979.
• MARGRY, K., Operation Market-Garden.
• THE EARL OF ROSSE & HILL, E.R., The story of the Guards Armoured Division.

< >