Oorlogsgraf van het Gemenebest Gemeentelijke Begraafplaats Kleverlaan

Op de Algemene Begraafplaats Kleverlaan te Haarlem bevindt zich een oorlogsgraf van het Gemenebest van de Eerste Wereldoorlog. Het is het graf van een Brits zeeman Walter STOKES, Engineer Commander, H.M.S. "Hogue", Royal Navy.

Datum van overlijden op de grafzerk 20 oktober 1914, volgens het CWGC-register 22 september 1914. Op 22 september 194 werd de H.M.S. Hogue getorpedeerd.
Epitaaf : "IN THIS VAST GARDEN LEAVE ME GOD REDEEM AND CHRIST RECEIVE ME".

Achtergrond
Walter Stokes was in 1914 de chef-machinist (engineer commander) van de H.M.S. Hogue, een oude Engelse kruiser, waarvan Wilmot Stuart Nicholson de kapitein was.

Bij het begin van de eerste wereldoorlog, op 22 september 2014, vond er een zeeslag plaats op de Noordzee.
In de vroege ochtend patrouilleerden drie oude Engelse kruisers op de Noordzee om de bevoorradingsroute naar Frankrijk te beschermen: de Hogue, de Aboukir en de Cressy. Door een Duitse U9 onderzeeboot werden er torpedo's afgeschoten op deze drie kruisers, waardoor de schepen onder de golven verdwenen.
Meer dan 2000 Britse zeelieden lagen in het water of dreven in een van de weinige vlotten of sloepen. Er waren bijna geen zwemvesten aan boord van de schepen. 837 opvarenden werden gered door Nederlandse vissersschepen en koopvaardijschepen of wisten op vlotten de Nederlandse kust te bereiken. 1459 opvarenden verdronken.
De schepen Aboukir, Hogue en Cressy vormen nog steeds het grootste massagraf van de Noordzee.

Een aantal van de schipbreukelingen werd door het schip 'Flora' vervoerd naar IJmuiden, waar zij in hotels werden opgevangen. Onder de schipbreukelingen waren één zwaargewonde, namelijk deze Walter Stokes, en vier lichtgewonden.

De eigenaar van het landgoed Duin en Kruidberg, J.T. Cremer sprak de schipbreukelingen in IJmuiden toe, en nam de kapitein van de Hogue, Nicholson, en 38 anderen met auto's mee naar zijn landgoed om daar de nacht door te brengen.
De rentmeester van Duin en Kruidberg, jonkheer Mock, heeft er voor gezorgd dat deze schipbreukelingen briefkaarten naar hun familie konden sturen. Zij schreven naar huis dat zij als 'lords' waren behandeld.

Walter Stokes ging niet naar Duin en Kruidberg. Hij had zware kneuzingen opgelopen en werd in het Elisabeth Gasthuis in Haarlem opgenomen.
Daar overleed hij op 21 oktober 1914 op 40-jarige leeftijd aan zijn verwondingen.
Stokes kreeg op 23 oktober 1914 een militaire begrafenis Haarlem, waarna hij werd begraven op de Kleverlaan, in een oorlogsgraf van het Gemenebest van de Eerste Wereldoorlog.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: TracesOfWar & Hans Prins
• Foto's: Luc Van Waeyenberge
• Villa Valkenhoef Santpoort – De geschiedenis van Villa Valkenhoef’, Frans Looij
• LEEUWEN, M. VAN & STAARMAN, A., Tastbare Herinneringen 1914-1918, Western Front Association Nederland, 2008.