Op ontdekkingsreis naar historische bezienswaardigheden? Download de TracesOfWar-app direct in Google Play of in de Apple App Store.
Het verzwegen verhaal van een propagandatekenaar aan het Oostfront

jan2021

Het verzwegen verhaal van een propagandatekenaar aan het Oostfront

Tijdens de Tweede Wereldoorlog meldden zo’n 25.000 Nederlanders zich als vrijwilliger bij de Waffen-SS om aan het Oostfront tegen het communisme te vechten. Bij dit Legioen voegde zich een groep Nederlandse Kriegsberichter (oorlogsverslaggevers), die de ‘heldendaden’ in beeld moesten brengen voor het Nederlandse publiek. Een van hen was Willem Zwagers (1905-1975). Aan het Russische en het Nederlandse front maakte hij propagandatekeningen voor Nederlandse kranten en nationaalsocialistische tijdschriften. Onno Lassooy schreef over deze man een boek, getiteld 'Getekend voor het leven'. Wij stelden hem via e-mail enkele vragen over deze publicatie.

Lees meer

Avonturier Pierre Sweerts was instrument in het grote geheel van de Koude Oorlog

dec2019

Avonturier Pierre Sweerts was instrument in het grote geheel van de Koude Oorlog

Jochem Botman schreef verschillende artikelen voor deze website, onder andere over Nederlandse nazi-collaborateurs die na de oorlog naar het buitenland ontsnapten. In 2013 verscheen bij uitgeverij Aspekt van hem het boek “De intriges van de gebroeders Sassen”, over de broers die tijdens de oorlog met de nazi’s collaboreerden en na de oorlog uitweken naar Zuid-Amerika. In november 2019 verscheen bij dezelfde uitgever zijn nieuwste boek, getiteld “De Tarzan van Limburg”. Hierin vertelt de auteur over het onwaarschijnlijke leven van de Belgische dubbelspion en meestersmokkelaar Pierre Sweerts. We stelden hem via e-mail enkele vragen over deze publicatie.

Lees meer

Gerelateerde personen

Ark, van, Albert* 23 september 1927

Baas, Ivan Hugo* 18 oktober 1915
† 1943

Bakker, Albert* 15 juli 1923
† 9 maart 1945
Vak: CA Rij: 7 Graf: 163

Bakker, Pieter* 22 januari 1926
† 24 september 1944
Graf: onbekend

Belzer, Johan Herman* 14 mei 1917
† 22 oktober 1943

meer
Berendsen, Hendrik Fredrik* 16 april 1909
† 1944

Bertens, Gerard* 24 januari 1924
† 1944

Bezooijen, Jacobus Cornelis* 7 januari 1924
† 25 september 1944
Graf: onbekend

Bischoff, Bernard* 10 april 1924
† 1944

Boer, de, Cornelius* 16 juni 1914
† 7 maart 1944

Boersma, Adrianus Wilhelmus* 11 februari 1925
† 28 februari 1945
Vak: 57 Graf: 651

Bol, Robert* 22 juni 1925
† 1944

Bor, Jacob Hendrik* 25 oktober 1919
† 11 september 1944
Vak: CR Rij: 10 Graf: 231

Borgers, Sander* 13 september 1917
† 1985

Bos, Adrianus* 31 december 1922
† 5 februari 1944

Bos, Eppo* 5 november 1925
† 18 oktober 1944

Bos, Jan† 13 december 1942

Bos, Marten* 28 juli 1923
† 6 september 1944

Bos, van den, Frans* 1 februari 1921
† 13 februari 1945

Bos, van den, Jakob* 17 februari 1921
† 2 augustus 1941

Bos, van der, ?* 21 november 1918
† 29 september 1943

Bruins, Derk Elsko (Waffen SS)* 20 maart 1923
† 5 februari 1986

Buik, Simon* 1917
† 1943

Bönninghausen, von, Egon Lodewijk Maria Theresia* 15 maart 1899
† 26 februari 1943

Capelle, Johan* 30 januari 1918
† 1944

Cuypers, Johannes "Joop"* 1 augustus 1920

Deutekom, van, Hans Johannes Leonardus* 13 oktober 1923
† 27 december 1941

Feldmeijer, Johannes Hendrik* 30 november 1910
† 22 februari 1945

Flentge, Johannes Cornelis Leendert* 29 januari 1916
† 1944

Gemeren, van, Willem* 10 december 1922
† 4 januari 1943

Groot, de, Evert* 19 december 1912
† 16 februari 1944

Groot, de, Hermann* 21 augustus 1916
† 7 oktober 1943
Vak: 5 Rij: 8 Graf: 11

Groot, de, Peter-Hubert* 20 januari 1918
† 10 augustus 1944
Vak: 36 Graf: 143

Groot, de, Simon* 11 april 1924
† 23 april 1944

Havik, Johan "Joop"* 5 mei 1923
† 21 september 1997

Hendriks, Gerhard* 9 november 1910
† 1 januari 1943

Heubel, Willem Johannes "Wim"* 7 juni 1910
† 28 april 1945
Vak: CC Rij: 6 Graf: 146

Hoogeveen, Wiebe* 4 april 1920
† 31 januari 1944

Hunnik, van, Johannes* 28 maart 1920
† 17 juni 1943

Kerk, van, John* 1 augustus 1921
† 21 februari 1945

Linschoten, Willem Cornelis* 20 augustus 1907
† 31 januari 1944

Mooijman, Gerardus Leonardus* 23 september 1923
† 21 juni 1987

Mulder, Harmen* 16 december 1923
† 3 april 1944

Mulder, Hendrik* 4 mei 1921
† 21 december 1944
Vak: 12 Rij: 1 Graf: 53

Mulder, Hendrik* 30 april 1923
† 27 januari 1942

Mulder, Hendrik* 13 juni 1913
† 6 maart 1944

Mulder, Hendrikus* 23 februari 1921
† 5 december 1944

Mulder, Jan* 30 juli 1905
† 1 januari 1943

Mulder, Jan Hendrik* 27 maart 1903
† 8 maart 1942

Mulder, Johann* 30 maart 1917
† 12 augustus 1943
Vak: 6 Rij: 17 Graf: 1308

Mulder, Martin* 11 maart 1913
† 3 april 1942

Mulder, Paul* 13 mei 1921
† 21 februari 1945
Graf: 14

Mulder, Pieter Fokko* 25 juni 1909
† 22 maart 1944

Nagtegaal, Wilmar* 27 september 1923
† 12 juni 1944

Nieuwendijk-Hoek, Cornelis Adriaan* 22 juli 1919
† 6 september 2007

Nieuwenhuis, Jacob* 23 februari 1919
† 1944

Oostwouder, Folkert* 17 december 1915
† 1944

Pieters, Andries Jan* 1916
† 21 maart 1952

Plaizier, Johannes Hubertus* 6 augustus 1918
† 1943

Pulles, Gerrit-Jan* 7 januari 1923
† 1 februari 1945

Rappard, van, Ernst Hermann* 30 oktober 1899
† 11 januari 1953

Renes, Marie* 24 november 1922
† 1944

Reuser, Theodorus 'Theo'* 23 maart 1912
† 26 september 1944
Vak: BI Rij: 4 Graf: 97

Reyst, Martin Etienne* 25 november 1922
† 1944

Rijsdijk, Simon Teunis* 5 november 1920
† 6 juli 1941

Robbertsen, Robbert Jan Willem* 1 juni 1925
† 21 november 1943

Ru, de, Arie* 25 januari 1911
† 7 oktober 1942

Ruiter, Derk* 20 februari 1912
† 20 februari 1943

Scheringa, Willem Johannes* 22 juni 1923
† 8 oktober 1941

Sporck, Caspar* 10 augustus 1922
† 8 april 1945
Graf: 413

Spronsen, van, Hans* 9 oktober 1923
† 1944

Stans, Peter* 24 oktober 1918
† 1944

Swart, Willem Marinus* 12 november 1921
† 1943

Tappenbeck, Dieter* 26 december 1912
† 23 december 1941

Teljeur, Arnoldus* 6 november 1913
† 1944

Teunissen, Herman Richard 'Dick'* 1922
† 30 september 1944

Theil, Frans Cristiaan Gotlieb* 17 januari 1922
† 26 maart 1944

Ulijn, Johannes Henricus* 2 september 1906
† 1944

Vliet, van der, Jan* 27 juni 1924
† 1944

Vliet, van, Dirk Teunis* 6 november 1921
† 1944

Vries, de, Hugo* 1914
† 1944

Warmenhoven, Pierre* 1916
† 1943

Wit, de, Meeuwes* 5 mei 1905
† 29 augustus 1944
Vak: 10 Rij: 2 Graf: 106

Grid Lijst Kaart
Tappenbeck, Dieter, Bruno en Gert
  • Artikel door Jan-Willem van den Braak
  • Geplaatst op 23 juni 2018

Tappenbeck, Dieter, Bruno en Gert

De Tappenbecks behoorden tot een van oudsher Duitse familie, die eind 19e eeuw naar Noordwijk trok en daar het hotel Huis ter Duin tot grote bloei bracht. Rudolf was aan het begin van de oorlog directeur, samen met zijn broer Wolfgang, en hielp het verzet. Hij werd in 1944 verraden, opgepakt en kwam om in een concentratiekamp. In 1948 werd een monument voor hem opgericht aan de boulevard. Wolfgang zette het hotelbedrijf voort, moest samenwerken met de Wehrmacht maar werd na de oorlog vrijgesproken van ‘hulp aan de vijand’.

Onbedoelde aanslag op Rauter bij Woeste Hoeve
  • Artikel door René ten Dam
  • Geplaatst op 19 augustus 2006

Onbedoelde aanslag op Rauter bij Woeste Hoeve

Het mislukken van de operatie Market Garden zorgde in het najaar van 1944 voor een stroom aan evacués uit het gebied rondom Arnhem. De geallieerden waren op zoek naar een doorgang over de Rijn en in het voorjaar van 1945 stond een nieuwe poging op stapel. De bevolking van Arnhem en omgeving was voor een groot deel opgevangen in Apeldoorn waar de enorme toestroom aan vluchtelingen zorgde voor een groot tekort aan voedsel.

Rost van Tonningen, Meinoud
  • Artikel door Hans Molier
  • Geplaatst op 2 maart 2004

Rost van Tonningen, Meinoud

Meinoud Marinus Rost van Tonningen werd geboren op 19 februari 1894 in Soerabaja, Nederlands-Indië en was de zoon van generaal Rost van Tonningen, die zich had onderscheiden in de strijd op Lombok, Atjeh en Bali. In 1909 keerde het gezin terug naar Nederland en op 15-jarige leeftijd besloot Meinoud, evenals zijn vader destijds, om een militaire carrière op te bouwen. Echter, op aandringen van zijn vader die vond dat een militair nooit de erkenning en de medewerking van een regering kreeg, besloot Meinoud deze stap nog even uit te stellen. Daarom begon hij in 1912 aan een opleiding als ingenieur, maar verder dan het behalen van zijn propedeuse kwam hij niet. Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in 1914 meldde hij zich, ondanks de neutraliteit van Nederland, samen met Anton Mussert aan als vrijwilliger bij de artillerie. Hier leerde hij veel over de opbouw van het leger, maar ook over de houding van de Nederlandse regering ten opzichte van een oorlog; hij deed tijdens deze periode zijn eerste politieke ideeën op. Na de oorlog begon hij aan een studie rechten aan de Universiteit van Leiden en hier ontmoette hij zijn eerste vrouw, Mary Gordon Hasselbach, waarmee hij op 17 januari 1924 in het huwelijk zou treden.

Divisies van de Waffen-SS
  • Artikel door Kevin Prenger
  • Geplaatst op 17 april 2005

Divisies van de Waffen-SS

In het onderstaande overzicht staan alle divisies die binnen de Waffen-SS bestaan hebben. Diverse formaties binnen de Waffen-SS maakten een ontwikkeling door en werden uiteindelijk in dienst gesteld als divisie. Ook deze divisies maakten bepaalde veranderingen door, maar de in onderstaande tabel opgenomen informatie heeft betrekking op het laatste stadium in het bestaan van deze divisies. De naam van de divisies is de laatste naam waaronder deze bekend stonden. Ook de nationaliteit van de manschappen veranderden binnen de afzonderlijke divisies. Ook hiervoor geldt dat de meest vertegenwoordigde nationaliteit van de divisie in haar eindfase is opgenomen.

Sweerts, Pierre
  • Artikel door Jochem Botman
  • Geplaatst op 1 mei 2016

Sweerts, Pierre

De na de oorlog in zijn vaderland ter dood veroordeelde Belg Pierre Marie Ernest Sweerts werd na afloop van de oorlog aanvankelijk niet opgepakt omdat hij, werkzaam binnen het Reichssicherheitshauptamt (RSHA; de politie- en veiligheidsafdeling van de SS), zijn diensten had aangeboden aan de Britten. Na de oorlog werd hij door de Britten als ondervrager tewerkgesteld in speciale kampen, die te maken hadden met het oprollen van weerwolforganisaties (nazi-ondergrondse weerstandsgroepen) en het opsporen van Abwehr- en SD-leden in gevangen- en vluchtelingenkampen. Daarna kwam hij in dienst bij de Nederlandse Fiscale Recherche, waar hij zich bezighield met het opsporen van kapitaal dat door collaborateurs en nazi's was verduisterd. De auteur van dit artikel schreef over dezelfde persoon het boek 'De Tarzan van Limburg' (ISBN: 9789463387927).

Sporck, Caspar
  • Artikel door Ruben Krutzen
  • Geplaatst op 6 september 2016

Sporck, Caspar

Caspar / Casper Sporck (1922-1945) was een onderofficier in de Waffen-SS gedurende de Tweede Wereldoorlog. Wegens zijn heldhaftige daden kreeg hij het Duitse ridderkruis. Dat is opmerkelijk omdat slechts drie andere Nederlanders die onderscheiding kregen. Ook heeft Sporck andere onderscheidingen ontvangen, waaronder een medaille voor opgelopen verwondingen. Ongeveer 22.000 tot 25.000 Nederlanders meldden zich tijdens de Tweede Wereldoorlog vrijwillig aan bij de Waffen-SS.

Waffen-SS
  • Artikel door Kevin Prenger
  • Geplaatst op 17 april 2005

Waffen-SS

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden de manschappen van de Waffen-SS gevreesd vanwege hun meedogenloosheid, wreedheid en hun fanatieke vechtlust. Er ontstond een mythe rond de Waffen-SS als politiek elitekorps dat in haar strijd voor het nationaalsocialisme geen grenzen kende. Waffen-SS’ers waren onvoorwaardelijk trouw aan Adolf Hitler en hun leiders, wat het SS-motto “Meine Ehre heisst Treue” (mijn eer heet trouw) nog eens benadrukte. Toen na de oorlog de feiten over de Waffen-SS steeds meer de mythe verdrongen, bleek dat de Waffen-SS niet het politieke elitekorps was waarvoor het door velen werd aangezien.

Johannes Philippus Sopar, van SS’er tot Heilsoldaat
  • Artikel door Frank Meijerink
  • Geplaatst op 25 oktober 2007

Johannes Philippus Sopar, van SS’er tot Heilsoldaat

De nu volgende tekst is, op enkele redactionele opmerkingen na, een letterlijke weergave van een mondelinge levensbeschrijving van een Nederlandse Waffen-SS vrijwilliger. Het gesprek is opgenomen op 17 november 1988. Het verwoordt de mening van de spreker; niet die van de makers van deze website of de Stichting Informatie Wereldoorlog Twee (STIWOT).

Heerema, Pieter Schelte
  • Artikel door Jochem Botman
  • Geplaatst op 12 december 2014

Heerema, Pieter Schelte

Op dinsdag 30 oktober 1945, om vijf uur 's-middags, werd een Proces-verbaal van Aanhouding van ene Pieter Schelte Heerema opgemaakt, verdacht van lidmaatschap van de NSNAP-Majoor Kruyt en van het directeurschap van de Nederlandsche Oost Compagnie (NOC).

Olij, Jan
  • Artikel door Jochem Botman
  • Geplaatst op 13 februari 2006

Olij, Jan

Jan Olij woonde tot zijn dood in Argentinië, in de buurt van Buenos Aires. Hij werd in juli 1949 bij verstek door het Bijzonder Gerechtshof in Amsterdam veroordeeld tot 20 jaar gevangenisstraf wegens het in brand steken van een boerderij in Barneveld, het arresteren en overdragen van Rotterdammers aan de nazi´s en het lidmaatschap van de Waffen-SS, waarbij hij zich in 1940 had aangesloten.