Laatste nieuws

De oorlog en Landgoed De Utrecht: ‘Op een gegeven moment moet je zeggen, het verhaal is compleet’

DE UTRECHTESBEEK - Op Landgoed De Utrecht vind je eigenlijk niets meer terug van de persoonlijke drama’s die zich in de bossen hebben afgespeeld tijdens de Tweede Wereldoorlog. En toch is Ad van Rijswijk uit Esbeek daar nog wekelijks mee bezig. Eén grote puzzel is het, waar nog steeds stukjes van tevoorschijn komen. ,,Ik moet er een keer mee stoppen.”

Lees meer

Kerstmis 1943 in Dassel I

Vandaag is het 80 jaar geleden dat twintig Nederlandse studenten dwangarbeid verrichtte in Dassel, Duitsland. Zij hadden begin 1943 geweigerd de Duitse loyaliteitsverklaring voor studenten te tekenen. Hierdoor werden ze met 3.000 andere studenten voor de Arbeitseinsatz naar Duitsland gestuurd. Via Kamp Erika en een aantal plaatsen in Duitsland kwam er 22 studenten op 26 mei 1943 in Dassel aan. Het is nu Kerst 1943, twee studenten waren al arbeidsongeschikt verklaard en naar huis gestuurd. Het is op Tweede Kerstdag 1943 dat Gerard Schampers uit Helmond een brief naar huis schreef over de invulling van Kerst in het Lager in Dassel.

no. 29.
Dassel 2e kerstdag. 1943.

Beste allemaal,

Naar ik hoop hebben jullie op 't ogenblik heel prettige kerstdagen. Tot nu toe, het is nu half twaalf 's morgens, is 't kerstfeest hier heel prettig zelfs boven mijn verwachting verlopen. Het is natuurlijk heel anders dan thuis.

Vrijdagmiddag [23 december 1943] om 1 uur was ik klaar. De avondploeg werkte die dag niet en de ochtendploeg tot half twee. Om half acht 's avonds begon de nachtmis. Daarin zongen wij de IVe Greg. Mis.

Frau Kreutzer, de vrouw van den onderwijzer zong 'n kerstlied en Louis Raaymakers 'n Duitse tekst van The Holy City. Het was de mooiste kerstnacht die de pastoor in Dassel meegemaakt had zei hij. Na afloop was er 'n gezamenlijk souper, geheel uit eigen middelen bij elkaar gebracht. Witte brood, gebraden worst, boter, kaas, 3 soorten worst. Het was dus heel goed. Ondertussen enkele speechjes.
1e kerstdag: Weer de Mis zoals de Nachtmis. Hier in zongen we ook 't Introïtus. Na afloop gezamenlijk ontbijt. 's Avonds 'n kerstavond.

Programma als volgt:
De herdertjes lagen bij nachte - (gezamenlijk)
Inleiding - (Jannes Reiling)
Vrede - Adama van Scheltema - (Guus Janse)
Kerstverhaal 1e deel -
De vierde Wijze uit het Oosten - Henry van Dyke - (Dick Bals)
Rey van Edelinghe – Vondel - (Wik de Leeuw)
Nu seyt wellecome
Pauze

Na de pauze:
The Holy City - Adams - (Louis Raaymakers)
Kerstverhaal - 2e deel - (Guus Janse)
“Ik buig mij voor uw kribbe”. - J.S. Bach - (Frans Linders - Louis Raaymakers - Jannes Reiling - Janus Brekelmans)
“Begin van kerstnacht” - A.J.D van Oosten - (Gerard Schampers)
Persoonlijke indrukken over kerstmis - (Rudi Span)
“O, kerstnacht, schoner dan de dagen” - Vondel - (Wik de Leeuw)
“Klein lied in den kerstnacht” - Gabriel Smit - (Janus Brekelmans)
Er is een roos ontsprongen - (gezamenlijk)
Slotwoord - (Guus Janse)

De kamer is versierd met dennegroen, rode linten, kerstkrans, kerstklokken, kerstboom. We hebben ’n luidspreker. De radio staat in ’t kamertje van de wacht. We hebben de hele dag muziek. Er is ‘n klein kansje dat we dat houden in de toekomst. Tafel gedekt met tafellakens en echte borden. Daarvoor en voor andere dingen als kaarsen, kandelaars, tafelversiering, schemerlampen enz. zorgden: pastoor, dominee, en diverse bekenden. We hebben de medewerking van veel mensen gehad. Gisteren was de hele troep naar de kerk, ook de ongelovigen zelfs de ongedoopte Dekker. Natuurlijk waren die naar de prot. kerk. Vanmorgen waren we allemaal in de katholieke kerk. De niet-katholieken uitgenodigd om naar onze muzikale uitvoering te luisteren. Frau Kreutzer zong vandaag niet en Louis zong in plaats van The Holy City het Panis Angelicus. Daarna weer gezamenlijk ontbijt.

Vanavond draaien we ‘n filmpje over Albrecht Dürer van den dominee, waarbij Leo Caspers de explicatie geeft. Als er nog tijd over is draai ik 'n kerstfilmpje van den pastoor. Gisterenavond werd er onder de 13 katholieken hier ’n collecte gehouden om Missen te laten lezen voor 'n behouden thuiskomst en opdat de familie van oorlogsgeweld gespaard blijven. Opbrengst Rm 81.-.

Veel groeten van Gerard.

Een jaar later, met Kerst 1944, zou de situatie voor de studenten al weer heel anders zijn. Lees daar meer over in het verslag van Jannes Reiling.

Lees meer

Bol.com

Help TracesOfWar.com door boeken te bestellen via deze link. U betaalt hiervoor niets extra's.

Bestel nu

Avondrondleiding Nationaal Monument Kamp Vught

In de kerstvakantie biedt Nationaal Monument Kamp Vught op 27 december en op 3 januari vanaf 19.00 uur een avondrondleiding aan over het kampterrein. Op de afgelegen plek waar Kamp Vught in januari 1943 in gebruik werd genomen, nodigt een bezoek in de stilte van de avond uit tot bezinning. Juist dan is een bezoek een bijzondere ervaring. De opzet van de rondleiding is hetzelfde als de rondleiding overdag op het kampterrein van het enige SS-concentratiekamp in Nederland. Een deelnemer zei hierover: ‘Het verhaal is hetzelfde, maar het gevoel en de sfeer zijn ’s avonds heel anders; erg bijzonder en indrukwekkend.’ Reserveren voor activiteiten is mogelijk via nmkampvught.nl (Agenda).Het museum is gesloten op 24, 25 en 31 december en 1 januari.

Lees meer

'Leden Nederlands Auschwitz Comité jaren gevolgd door veiligheidsdienst'

Uit onderzoek van Het Parool blijkt dat Joden die terugkeerden uit concentratiekampen bespioneerd werden door de voorloper van de AIVD.

Lees meer

Ierse vrouw overleden die D-day een dag uitstelde door voorspelling over storm

Maureen Sweeney is op honderdjarige leeftijd overleden. De Ierse voorspelde in juni 1944 een zware storm boven de Atlantische Oceaan. Daardoor werd de geallieerde invasie van het door nazi-Duitsland bezette Frankrijk (D-day) met een dag uitgesteld tot 6 juni.

Lees meer

Gered door een kerstmaal van rendiervlees

DOOR: WESLEY DANKERS – Een hut in een besneeuwd berglandschap. Het lijkt een idyllische plek om kerst te vieren, maar dat was het allesbehalve voor een aantal Noorse militairen in 1942. Zij bevonden zich op vijandig terrein, in meerdere opzichten. Hun locatie was het onherbergzame Hardanger-plateau in het door de Duitsers bezette Noorwegen. Indien de vijand hen zou vinden, wachtte hen een gruwelijk lot. Daarbij kwam nog dat de winter ongenadig huishield. Hun voedselvoorraden waren uitgeput. De afgelopen weken hadden zij geleefd op rendiermos. Toen werd er aangeklopt. Wat zou het bezoek brengen?

Lees meer

Winter Event bij Bevrijdende Vleugels (winactie)

Op 6 en 7 januari vindt bij Bevrijdende Vleugels het Winter War event plaats.

Lees meer

Fijne kerst en een gelukkig 2024

Lees meer

Vrouw (98) die code van nazi’s ontrafelde en zo miljoenen mensenlevens redde tijdens de Tweede Werel

Mary Ratcliffe was nog maar een tiener toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak. Een jonge dame, met een gigantisch grote impact. Want haar kennis van de bombe-machine hielp de Britten om Duitse berichten te ontcijferen. Wat volgens velen ervoor zorgde dat de oorlog minder lang duurde en miljoenen mensenlevens redde.

Lees meer

Heldin (98) overleden die miljoenen levens redde tijdens de WO II door ontcijferen van nazi-codes

Mary Ratcliffe was nog maar een tiener toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak. Een jonge dame, met een gigantisch grote impact.

Lees meer

Meer dan driehonderd artilleriegranaten ontdekt bij bouwwerken.

Op een bouwwerf in Vlekkem, een deelgemeente van Erpe-Mere, zijn meer dan driehonderd granaten uit de Eerste Wereldoorlog aangetroffen.

Lees meer

Oorlogskerkhof Margraten opent nieuw bezoekerscentrum

Op de Amerikaanse begraafplaats in Margraten is maandag een nieuw bezoekerscentrum geopend.

Lees meer

Dieven stelen tientallen koperen platen van oorlogsgraven in België

Dieven hebben tientallen koperen platen gestolen van oorlogsgraven in het Belgische Leopoldsburg. Die zouden minstens 58 naamplaten hebben gestolen en 76 graven hebben beschadigd, melden diverse Belgische media.

Lees meer

Op de Duitse oorlogsbegraafplaats staan nu gedenktekens voor Nederlandse oorlogsslachtoffers

Op een Limburgse begraafplaats voor Duitse soldaten werden maandag gedenktekens onthuld voor Nederlandse oorlogsslachtoffers. Het initiatief kwam tot stand na intensieve dialoog tussen Nederlandse en Duitse organisaties.

Lees meer

Biografie over Dasselse Jannes Reiling

Op 30 november jl. promoveerde Jelle Horjus op de biografie van Jannes Rieling aan de Rijksuniversiteit Groningen. Jelle Horjus heeft acht jaar onderzoek gedaan naar het leven van Reiling. Reiling was een van de kerkleiders van de Unie van Baptistengemeenten. Het resultaat is een lijvig boek van bijna 500 pagina's, waarin twee hoofdstukken gewijd zijn aan de Tweede Wereldoorlog. Reiling was een van de 22 studenten die in Dassel in Duitsland tewerkgesteld werd.

Lees meer

Jos Wessels overleden

Op donderdag 30 november is Jos Wessels overleden. Hij is 102 jaar oud geworden. Jos diende aan het begin van de Tweede Wereldoorlog als KNIL-militair in Nederlands Indië en werd na de capitulatie als krijgsgevangene ingezet bij de aanleg van de Birma Siam Spoorlijn.

Lees meer

Oom Alfred was een van Hitlers trouwste generaals

Familiegeschiedenis: Bas von Benda-Beckmann schreef de geschiedenis van zijn familie, die nauwe banden had met top-nazi’s. Het leverde een verhaal op over moraliteit.

Lees meer

Documentaire over geallieerd bombardement op Nijmegen

De Evangelische Omroep (EO) werkt aan een documentaire over het geallieerde bombardement op Nijmegen van 22 februari 1944. Bij dit bombardement op de Nijmeegse binnenstad vielen bijna achthonderd doden. Het is daarmee het dodelijkste bombardement op Nederlandse bodem.

Lees meer

Wereldberoemde regisseur McQueen legt Amsterdams oorlogsverleden vast

Regisseur Steve McQueen, bekend van 12 Years a Slave, verfilmde het vuistdikke boek 'Atlas van een bezette stad'. Hij ging langs bij 130 Amsterdamse adressen om sporen van het oorlogsverleden vast te leggen. De film draait vanaf donderdag in de bioscopen.

Lees meer

Een nieuw perspectief voor de Muur van Mussert en omgeving

De Muur van Mussert, een rijksmonument op een historisch beladen plek, krijgt een nieuw toekomstperspectief. De Muur staat op Recreatiepark de Goudsberg in Lunteren (gemeente Ede) en is in verval. Gemeente Ede heeft als initiatiefnemer, samen met diverse andere partijen, gewerkt aan een nieuw ontwerpplan voor de herontwikkeling van de Muur en haar directe omgeving.

Lees meer

Duolezing ‘Oorlog van twee kanten’ in Nationaal Monument Kamp Vught

Voor het echtpaar Martine Letterie en Rinke Smedinga is de oorlog altijd aanwezig. Haar opa werd vermoord in kamp Neuengamme; de vader van Rinke was overtuigd nazi. Op zondag 10 december vertelt het echtpaar in Nationaal Monument Kamp Vught vanaf 14.00 uur over de impact van de Tweede Wereldoorlog op hun levens. Hun achtergrond verschilt, maar bindt hen in de ambitie om te leren van de oorlog.

Lees meer

Stormloop op online archief Nederlandse dwangarbeiders in nazi-Duitsland

In het digitale archief van het Nationaal Archief is het mogelijk om te zoeken op de naam van een dwangarbeider, om bijvoorbeeld te achterhalen waar diegene verbleef en wat voor werk hij deed.

Lees meer

Vermiste bemanningsleden van in 1943 gecrashte Lancaster geïdentificeerd

De stoffelijk overschotten die enkele maanden geleden werden ontdekt in een Britse bommenwerper in het IJsselmeer, zijn van de drie vermiste bemanningsleden. Dat meldt defensie.

Lees meer