TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

Artikelen

Adam Grünewald
  • Artikel door Kevin Prenger
  • Geplaatst op 7 januari 2019

Adam Grünewald

Adam Grünewald was een betrekkelijk onbeduidende figuur binnen de SS, die ondanks zijn herhaaldelijk vastgestelde beperkte capaciteiten opklom tot SS-Sturmbannführer en commandant van concentratiekamp Vught in Nederland. Daar was hij hoofdverantwoordelijk voor het Bunkerdrama dat zich afspeelde in de nacht van 15 op 16 januari 1944. Tien vrouwelijke gevangenen kwamen hierbij om door verstikking na met 64 anderen opgesloten te zijn in een veel te kleine, slecht geventileerde cel. Het vreselijke incident leidde tot zijn ontslag als kampcommandant.

Adolf Hitler
  • Artikel door Gerd Van der Auwera
  • Geplaatst op 24 april 2016

Adolf Hitler

Als er één figuur is die een enorme impact op de geschiedenis van de 20ste eeuw heeft gehad, is dat ongetwijfeld Adolf Hitler. Tot de dag van vandaag is de interesse voor Hitler en zijn Derde Rijk nog steeds groot. Getuige daarvan is de niet aflatende stroom aan boeken over de Duitse dictator. De drang om te begrijpen hoe het mogelijk is dat één figuur zulke mensenmassa’s in beweging kon brengen, dat één figuur zo’n vernietigende impact kon hebben op de menselijke geschiedenis, is groot.

Albert Gemmeker
  • Artikel door Kevin Prenger
  • Geplaatst op 22 juli 2006

Albert Gemmeker

Van oktober 1942 tot april 1945 was Albert Konrad Gemmeker kampcommandant in doorgangskamp Westerbork, waarvandaan meer dan 101.000 Joden gedeporteerd werden naar concentratie- en vernietigingskampen in Duitsland en Polen. Ondanks dat Gemmeker een belangrijke rol speelde in de Entjüdung van Nederland had de Joodse geschiedschrijver Abel Herzberg soms de indruk dat hij "net zo min een anti-semiet was als een slager anti-koe." De kampcommandant van Westerbork voerde geen schrikbewind, maar stond bekend als een correcte man die de Joden in zijn kamp "humaan" behandelde. Hoe kon iemand met deze instelling meewerken aan de uitroeiing van de Joden of heeft hij hiervan, zoals hij zelf altijd beweerd heeft, nooit geweten?

Alfred Jodl
  • Artikel door Wesley Dankers
  • Geplaatst op 28 januari 2019

Alfred Jodl

"Er zijn geen verzachtende omstandigheden. Deelname aan misdaden als deze worden van geen enkele soldaat ooit verwacht en hij kan zich nu niet verschuilen achter de mythische eis van militaire gehoorzaamheid tot elke prijs als excuus voor het begaan van deze misdaden."[note]Internationaal Militair Tribunaal, vonnis Jodl, 1946[/note]

Amon Göth
  • Artikel door Kevin Prenger
  • Geplaatst op 16 september 2004

Amon Göth

Oostenrijks nationaalsocialist Amon Göth werd geboren op 11 december 1908 in Wenen waar hij door zijn ouders katholiek opgevoed werd. Zijn grootvader en vader hadden een drukkerij waar ze boeken over militaire en economische geschiedenis drukten en bonden. Op de middelbare school volgde Amon voornamelijk exacte vakken. Hij was geen denker, al zag hij zichzelf op latere leeftijd als een ware filosoof. Al op jonge leeftijd sloot Amon zich aan bij de Oostenrijkse nationaalsocialisten. Op 17 jarige leeftijd werd hij lid van de Oostenrijkse nazi-jeugdbeweging en als volwassen man sloot hij zich in 1930 aan bij de Oostenrijkse nazipartij. In 1930 vluchtte Göth naar Duitsland omdat hij in de woorden van Oostenrijkse autoriteiten betrokken was geweest bij misdaden met explosieven. In het begin van de jaren ’30 smokkelde Göth voor de nazipartij vanuit Duitsland geld, wapens en informatie naar Oostenrijk. Een basis voor zijn latere criminele bestaan werd hier gelegd.

Aribert Heim
  • Artikel door Kevin Prenger
  • Geplaatst op 31 januari 2006

Aribert Heim

Op Alois Brunner na was Aribert Heim in het begin van de 21ste eeuw de meest gezochte nazi-oorlogsmisdadiger. Als kamparts in concentratiekamp Mauthausen verrichtte hij gruwelijke experimenten op menselijke proefpersonen. In oktober 2005 waren er geruchten dat hij was getraceerd in Spanje, maar nadien ontbrak ieder spoor van hem. In 2012 werd Heim door de Duitse autoriteiten officieel doodverklaard. Hij zou al in 1992 in Egypte zijn overleden.

Fritz Fullriede
  • Artikel door Kevin Prenger
  • Geplaatst op 15 augustus 2020

Fritz Fullriede

Toen er in maart 1945 gezocht werd naar een nieuwe vestingcommandant van de Duitse Oostzeebadplaats Kolberg werd gekozen voor de ervaren front-officier Fritz Fullriede. Onder zijn bevel hield de vesting lang genoeg stand om de aanwezige burgerbevolking te evacueren. Ook een groot deel van zijn troepen wist zich onder zijn aanvoering in veiligheid te brengen. En dat terwijl Adolf Hitler had opgedragen om koste wat kost stand te houden. Ook eerder had de militair al bevelen van hogerhand in de wind geslagen. Zijn naam is echter ook verbonden aan de razzia op Putten.

Hans Fischböck
  • Artikel door Jochem Botman
  • Geplaatst op 13 februari 2006

Hans Fischböck

Dr. Hans Fischböck, geboren 24 januari 1895 in Geras in de Gau Niederdonau ten noordoosten van Wenen (Oostenrijk), is niet bij verstek veroordeeld, noch is hij gevangen genomen na de oorlog. Zowel in Oostenrijk als in Nederland werd hij gezocht. In Oostenrijk gold hij als vermist en in Nederland nam de officier van justitie aan dat hij dood was. Hij werd verantwoordelijk gehouden voor het systematisch leegroven van de Nederlandse voorraden grondstoffen, landbouwproducten, deviezen en goud. Daarnaast werd hij ook verantwoordelijk gesteld voor de grote razzia's en de Arbeitseinsatz van 1944.

Hans Frank
  • Artikel door Robert Jan Noks
  • Geplaatst op 22 september 2008

Hans Frank

De naam van Hans Frank is onlosmakelijk verbonden met de misdrijven die door het naziregime zijn begaan in het zogenaamde Generalgouvernement, het gebied dat het grootste deel van het door de Duitsers in 1939 veroverde deel van Polen omvatte. De regio werd door de Duitsers niet geannexeerd, maar onder een Duits burgerbestuur geplaatst met Frank aan het hoofd. Frank was een jurist die zich met overgave inzette voor de nationaalsocialistische zaak, zowel voor als tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Heinrich Himmler
  • Artikel door Gerd Van der Auwera
  • Geplaatst op 14 februari 2005

Heinrich Himmler

Heinrich Himmler werd geboren op 7 oktober 1900 in München, als tweede zoon van de katholieke schooldirecteur Gebhard Himmler en diens vrouw Anna. Hij werd naar zijn peetoom, de Beierse prins Heinrich von Wittelsbach, genoemd. De familie Himmler, die welgesteld was, had namelijk een goede band met het Beierse hof. Zijn conservatieve ouders voedden hem heel streng katholiek en nationalistisch op.

Heinrich Hoffmann
  • Artikel door Joni van Essen
  • Geplaatst op 6 juli 2014

Heinrich Hoffmann

Heinrich Hoffmann, lijffotograaf van de Führer, was een man die niet vaak op de voorgrond trad, maar die desalniettemin een prominente figuur was binnen het naziregime. Naast het feit dat hij belangrijk was binnen de propagandamachine van het Derde Rijk was hij ook een veel geziene figuur in de nabijheid van naziprominenten, een vertrouweling van Hitler en zelfs een concurrent van Goebbels in de strijd om de engste vertrouwensband met de Führer. Na zijn arrestatie in 1945 zou de man die tientallen jaren foto’s maakte ter verheerlijking van het nationaalsocialisme, met behulp van diezelfde foto’s gedwongen worden te helpen bij de berechting van het na afloop van de oorlog resterende deel van de nazi’s die hij voor zijn lens had gehad.

Heinz Guderian
  • Artikel door Tom Notten
  • Geplaatst op 12 februari 2003

Heinz Guderian

Heinz Guderian werd geboren op 17 juni 1888 in het West-Pruisische Kulm (het huidige Poolse Chelmno) en was de zoon van een beroepsmilitair. In 1901 ging hij naar een militaire school en vervolgens naar de militaire academie in Berlijn die hij in 1907 afrondde. Guderian ging hierna dienen in het 10.Jägerbatallion dat onder bevel stond van zijn vader. Vervolgens volgde Guderian een officiersopleiding in Metz (in het huidige Frankrijk), dat toen nog tot het Duitse Rijk behoorde. Na het afronden van deze opleiding promoveerde hij in 1908 tot tweede luitenant en keerde terug bij het 10. Jägerbatallion. Daarna diende Guderian bij het 3e Verbindingsbataljon. Hij trouwde in 1913 met Margarethe Goerne en kreeg twee zonen, die beiden ook zouden dienen in de Tweede Wereldoorlog.

Hermann Göring
  • Artikel door Gerd Van der Auwera
  • Geplaatst op 29 juli 2005

Hermann Göring

Hermann Wilhelm Göring werd op 12 januari 1893 geboren in het Marienbadsanatorium in Rosenheim, een klein stadje vijfenzestig kilometer ten zuiden van München. Zijn ouders waren Franziska Tiefbrunn en de oudere Heinrich Ernst Göring, de consul-generaal op Haïti. Omdat zijn moeder na enkele maanden Duitsland verliet om zich weer bij haar man te voegen, werd de kleine Hermann gedurende drie jaar ondergebracht bij een gezin in Fürth. Toen zijn vader met pensioen ging in 1896, keerde Hermann terug naar zijn ouders. Hij kon het zijn ouders echter maar moeilijk vergeven dat ze hem hadden achtergelaten. Vooral voor zijn vader, die na zijn pensioen een verbitterde alcoholverslaafde werd, kon hij weinig respect opbrengen.

Hermann Hoth
  • Artikel door Tom Notten
  • Geplaatst op 30 januari 2003

Hermann Hoth

Hermann Hoth werd geboren in Neuruppin op 12 april 1885 en was de zoon van een medisch legerofficier. In 1904 ging Hermann Hoth een officiersopleiding volgen in het Duitse leger en werd ingedeeld bij de cavalerie. In 1905 stapte hij over naar de infanterie en was destijds een luitenant in het 72e Infanterieregiment. Met dit regiment diende Hoth ook tijdens de Eerste Wereldoorlog. Tijdens de Eerste Wereldoorlog onderscheidde Hoth zich, waardoor hij de beide klassen van het IJzeren Kruis kreeg uitgereikt.

Irma Grese
  • Artikel door Robert Jan Noks
  • Geplaatst op 25 maart 2008

Irma Grese

De naam van Irma Grese is minder bekend dan die van Rudolf Höss, Josef Kramer en anderen die hun zwarte sporen hebben nagelaten in de geschiedenis van de Holocaust. Toch was ze één van de meest beruchte vrouwelijke oorlogsmisdadigers. Ze behoorde tot het relatief kleine aantal vrouwen dat in de concentratiekampen had gewerkt en door de geallieerden werd opgehangen wegens oorlogsmisdrijven. Ze was de jongste vrouw die door de Britten in de twintigste eeuw werd geëxecuteerd en de jongste kampbewaker ooit die werd opgehangen.

Joseph Goebbels
  • Artikel door Gerd Van der Auwera
  • Geplaatst op 4 november 2004

Joseph Goebbels

Op 29 oktober 1897 werd Joseph Goebbels geboren in een typisch negentiende-eeuws biedermeiergezin (katholiek, conservatief, kleinburgerlijk) te Rheydt in de buurt van Düsseldorf. Het gezin had het niet breed met zijn vader als boekhouder in een klein bedrijf. Op de koop toe begon Joseph met zijn gezondheid te sukkelen. Eerst werd hij getroffen door polio en later kreeg hij een beenmergontsteking in zijn rechterbeen. Hij kwam het allemaal te boven, maar zijn rechtervoet bleef onontwikkeld. Omwille van deze handicap en zijn kleine gestalte was Joseph vaak het onderwerp van spot van zijn klas- en leeftijdsgenootjes.

Kurt Gerstein
  • Artikel door Kevin Prenger
  • Geplaatst op 3 maart 2017

Kurt Gerstein

Eén van de meest opmerkelijke Duitse verzetsmensen is de protestantse mijnbouwkundige Kurt Gerstein. Als SS-officier was hij medeverantwoordelijk voor de levering van Zyklon-B aan Auschwitz. In vernietigingskamp Belzec was hij er getuige van hoe honderden Joden vergast werden. Geschokt door wat hij toen zag, zocht hij contact met vertegenwoordigers van neutrale landen, de katholieke en protestantse kerk en het Nederlandse verzet. Hij hoopte dat zijn getuigenis wereldwijd openbaar gemaakt zou worden en dat wereldleiders, waaronder de paus, zich zouden uitspreken tegen de genocide. Maar in plaats daarvan stuitte hij op ongeloof en onverschilligheid.

Nikolaus von Falkenhorst
  • Artikel door Wilco Vermeer
  • Geplaatst op 16 maart 2022

Nikolaus von Falkenhorst

Nikolaus von Falkenhorst werd in 1885 geboren. Hij ging op jonge leeftijd in het leger. Tijdens zijn verdere loopbaan bezette hij vele staffuncties. Hij werd in 1944 ontslagen nadat hij openlijk kritiek had geuit op het beleid van Reichskommissar Terboven. Na de Tweede Wereldoorlog werd von Falkenhorst aanvankelijk ter dood veroordeeld, een straf die later tot 20 jaar gevangenschap werd omgezet. In 1953 werd hij om gezondheidsredenen vrijgelaten. Nikolaus von Falkenhorst overleed in 1968.

Odilo Globocnik
  • Artikel door Kevin Prenger
  • Geplaatst op 27 oktober 2006

Odilo Globocnik

De Oostenrijker Odilo Globocnik was de aanvoerder van Aktion Reinhard, de codenaam voor de operatie van de nazi’s om de Joden uit het Generalgouvernement in Polen uit te roeien in de vernietigingskampen Belzec, Sobibor en Treblinka. In deze drie vernietigingskampen werden naar schatting 1,7 miljoen Joden omgebracht. Gedurende zijn carrière raakte Globocnik door zijn eigengereidheid meerdere malen in conflict met andere nazi-leiders. Wegens corruptie werd hij in 1939 zelfs uit zijn functie binnen de partij ontheven. Desondanks genoot hij Himmlers vertrouwen en kreeg hij binnen de Schutzstaffel (SS) meerdere belangrijke taken en functies toegewezen.

Reinhard Heydrich
  • Artikel door Kevin Prenger
  • Geplaatst op 21 juni 2007

Reinhard Heydrich

Van leider van een inlichtingendienst, waarvan hij aanvankelijk de enige medewerker was, klom Reinhard Heydrich op tot de op één na machtigste man binnen het naziterreurapparaat. Joseph Goebbels noemde hem “de radicaalste en meest succesvolle strijder tegen staatsvijanden.” Tijdens de oorlog stond hij aan het roer van het Reichssicherheitshauptamt, waarin de veiligheids- en politiediensten waarover hij de leiding voerde, verenigd waren.

Richard Glücks
  • Artikel door Kevin Prenger
  • Geplaatst op 22 september 2005

Richard Glücks

Voorgeschiedenis van zijn carrière Richard Glücks werd op 22 april 1889 geboren in het plaatsje Odenkirchen in de Duitse provincie Rheinland. Nadat hij zijn opleiding aan het stedelijk gymnasium in Düsseldorf had afgerond, werkte hij als leerling in de brandverzekeringsfirma van zijn ouders. In 1909 was hij vrijwilliger in een Feldartillerie-Regiment. Voor het aanbreken van de Eerste Wereldoorlog verbleef hij vanaf 1913 in Engeland en een jaar later vertrok hij als handelaar voor zeven maanden naar Argentinië. Toen de oorlog uitbrak voer hij in januari 1915, met Zwitserse papieren, als matroos op een Noors schip terug naar zijn moederland.  Hier meldde hij zich meteen aan voor actieve dienst in het leger. Gedurende de oorlog werd hij als officier gedecoreerd met het Eisernen Kreuz I en II. Na de oorlog was hij van 1920 tot 1924 ingedeeld binnen de vredescommissie van de Duitse landmacht, waar hij functioneerde als verbindingsofficier binnen de intergeallieerde commissie voor de controle van de militaire sterkte. Vervolgens was hij staflid binnen de 6.Preussische Division. Spoedig werd Glücks lid van het Freikorps "Lichtschlag", actief in het Ruhrgebied, dat gevormd was op 14 december 1918.

Rudolf Hess
  • Artikel door Wesley Dankers
  • Geplaatst op 9 augustus 2014

Rudolf Hess

Over geen enkele persoon zijn na de Tweede Wereldoorlog zo veel complottheorieën ontstaan als over Rudolf Hess. Wie was deze man, die vanaf het begin van zijn politieke carrière Adolf Hitler steunde en die tot 1941 zijn trouwste dienaar was? Zijn vliegreis naar Schotland op 10 mei van datzelfde jaar was voor alle partijen een volslagen verrassing. Was Hess zoals velen beweerden krankzinnig geworden, of dacht hij werkelijk dat hij vrede kon sluiten met Groot-Brittannië?

Rudolf Höss
  • Artikel door Kevin Prenger
  • Geplaatst op 16 september 2004

Rudolf Höss

Priester, soldaat, moordenaar en boer Rudolf Höss werd op 25 november 1900 geboren in Baden-Baden in Baden-Württemberg. Hij werd streng katholiek opgevoed en het was de toekomstdroom van zijn vader dat zijn zoon priester werd. Rudolf verloor echter zijn vertrouwen in de kerk omdat een priester zijn biechtgeheim schond. Toen de Eerste Wereldoorlog uitbrak, nam Höss vrijwillig dienst in het Duitse leger. In het leger werd zijn voorkeur gewekt voor militarisme, uniformen en discipline. Höss deed dienst in Turkije en gedurende het oorlogsgeweld in de loopgraven verloor hij zijn angst voor de dood. Voor zijn moed tijdens de Eerste Wereldoorlog ontving hij het IJzeren Kruis I en II.

Stella Goldschlag
  • Artikel door Kevin Prenger
  • Geplaatst op 1 oktober 2017

Stella Goldschlag

Ze was jong, aantrekkelijk, goed gekleed en had aan mannelijke aandacht geen gebrek. Het enige dat blonde schoonheid Stella Goldschlag tegen zat was haar Joodse afkomst. Tijdens haar tienerjaren ervoeren zij en haar ouders in Berlijn het antisemitisme van de nazi’s aan den lijve. Gedurende de oorlog dreigde deportatie voor het hele gezin, maar om dat te voorkomen nam Stella een besluit waarvoor ze na de oorlog zou moeten boeten. Ze ging werken voor de Gestapo en was in deze rol samen met haar partner en latere echtgenoot Rolf verantwoordelijk voor het opsporen en inrekenen van vermoedelijk wel honderden Joden die vervolgens werden afgevoerd naar de concentratie- en vernietigingskampen. Ze was de schrik van elke Joodse onderduiker in de Duitse hoofdstad en groeide in het naoorlogse Duitsland uit tot de symbolisering van het ultieme kwaad.

Veit Harlan
  • Artikel door Kevin Prenger
  • Geplaatst op 2 februari 2021

Veit Harlan

Filmregisseur Veit Harlan was een grootheid binnen de nazi-cinema. Hij stond bekend om zijn melodramatische speelfilms, maar is tegenwoordig vooral berucht als de maker van de antisemitische productie ‘Jud Süss’. Het was deze regisseur die door propagandaminister Joseph Goebbels ook werd aangewezen om een speelfilm te maken die dezelfde boodschap moest verkondigen als zijn toespraak over de Totale Oorlog van februari 1943. Op 1 juni 1943 stuurde hij aan de filmmaker een schriftelijke opdracht voor het maken van deze ‘Grossfilm’ van filmmaatschappij UFA, die ‘Kolberg’ moest gaan heten.

Wilm Hosenfeld
  • Artikel door Kevin Prenger
  • Geplaatst op 17 juli 2007

Wilm Hosenfeld

Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Wilm Hosenfeld officier in de Wehrmacht. Van het begin van de oorlog tot de Sovjetverovering van Warschau was hij gestationeerd in Polen, waarvan ongeveer viereneenhalf jaar in de Poolse hoofdstad. Hier werd hij geconfronteerd met de misdaden die door zijn landgenoten gepleegd werden tegen zowel Poolse als Joodse burgers. De verschrikkingen die hij zag en waarover hij hoorde, beschreef hij niet alleen vol schaamte en schuldgevoel in zijn dagboek, maar ook hielp hij enkele Joden en Polen overleven.